Konut ölçeğinde sürdürülebilir iç mimari tasarımı üzerine örnek bir çalışma: Geleneksel Bodrum evleri için bir öneri
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 444467
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MAHMUT ATİLLA SÖĞÜT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, İç Mimari ve Dekorasyon, Architecture, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Endüstri Devrimi ile ortaya çıkan teknolojik gelişmeler, hızlı nüfus artışı, bilinçsiz kaynak ve enerji tüketimine sebep olmuş; bununla beraber, yaşanan çevre, doğa ve bunların bir bütünü olan bitki örtüsü zamanla yok olmaya başlamış ve insanoğlu ciddi bir çevre sorunu ile karşı karşıya kalmıştır. Özellikle söz konusu tüketimin büyük bir çoğunluğu yapı sektörü tarafından gerçekleştirilmektedir. Yapı sektörünün temelini oluşturan binaların, insanoğlunun öncelikle barınma, daha sonra yaşama, çalışma, eğlenme vb. ihtiyaçlarını karşıladıkları mekanlar olduğu düşünüldüğünde, gündelik hayatın ana eylemlerini oluşturan bu fonksiyonların, şimdiki ve sonraki nesiller için ciddi bir sorun teşkil ettiği gerçeği açıktır. Barınma, çalışma vb. ihtiyaçlardan vazgeçmek mümkün olmayacağından bu durum doğaya, insana, çevreye saygılı, bilinçli kaynak ve enerji tüketimini destekleyen tasarımlar ortaya çıkarma ihtiyacını doğurmuştur. Konuyla ilgili uzun yıllar araştırmalar, çevre konferansları yapılmış, bildiriler sunulmuştur. Yapılan çalışmalar sonucunda aslında ekosistemin var olan dengesinin yeniden istenilen seviyeye ulaşabilmesi, yine ekosistemin insanoğluna sağladığı imkanlar dahilinde olması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Öyleyse insanoğlu yarattığı teknolojiyi ve yeni yapım yöntemlerini yaşadığı çevrenin korunması, ekosistemin birliğinin bozulmaması için kullanarak gelecek kuşaklar içinde yaşanılabilir bir çevre bırakabilecektir. Ekolojik tasarım, sürdürülebilir mimari kavramları tam bu noktada devreye girmektedir. Öncelikle mimaride sürdürülebilirliğin tam olarak anlaşılabilir olması gerekmektedir. Sürdürülebilir tasarım yaklaşımı malzeme seçiminden, iç mekan organizasyonuna kadar pek çok kriteri ele almayı gerektirir. Yapının tasarlama sürecinde çevresel faktörlerin ve iklimsel verilerin etkisi büyüktür. Bu nedenle de özellikle konut ölçeğinde tasarım yapılırken, doğru sürdürülebilir malzemenin seçimi, mekânsal organizasyon ile iklim ve çevresel koşullara uyumluluğu sağlamak ve bu çerçevede yapılan tasarımlar yardımı ile o mekanın kullanıcıları için istenilen düzeyde kulanım konfor koşullarını oluşturmak mümkün olacaktır. Bu sebeple tasarlama sürecinden yapım aşaması ve malzeme seçimine kadar her konuda sürdürülebilirlik anlayışını benimsemek ortaya çıkan sorunların çözümüne olanak sağlayacaktır. Bu çalışmada öncelikle kavramsal olarak sürdürülebilir tasarım anlatılarak tasarımı meydana getiren kriterler belirlenmiş ve bu kriterlerin iç mekan üzerindeki etkisi ayrı olarak irdelenmiştir. Sürdürülebilir tasarım kriterleri bağlamında malzeme kullanımının yapı tasarımına etkisi; yine malzemenin üretimi, nakliyesi, montajı gibi tüm aşamalarının bu kriterlere bağlı olarak değerlendirilmesi, mekânsal düzenlemenin, özellikle ısı, ışık, havalandırma gibi enerji gerektiren ihtiyaçlarda minimum tüketim ile maksimum verim elde edilebilmesi için planlama önerileri sunulmuştur. Aynı zamanda yapının tasarım öncesi ve tasarlama aşamalarında sürdürülebilir tasarım kriterleri çerçevesinde incelemesi yer almaktadır. Belirlenen kriterler bazında sürdürülebilir konut tasarımları incelendiğinde birçok açıdan geleneksel konutlar ile ortak noktalar ortaya çıkmaktadır. İncelenen örnekler göstermektedir ki sürdürülebilirlik , aslında insanoğlunun tamamen yabancı olduğu bir kavram değildir. Var olan ham maddeyi koruma, doğal olan enerjiyi kullanma, kaynakların bilinçsiz tüketimine engel olarak yaşanılan topografya ve iklimsel özelliklere uygun mekanlar yaratma, geleneksel konutların planlama kriterlerinin ortak özelliğidir. Geleneksel Türk Evinin; planlama özellikleri, iklim koşulları, malzeme seçimi vb. nitelikler irdelendiğinde, günümüz sürdürülebilir tasarım prensiplerini barındırdığı ortaya çıkmakta ve bu prensipler doğrultusunda ufak değişiklikler ile insan sağlığı ve konforunun ön planda tutulduğu konut çözüm önerileri sunulabilmesi mümkün olmaktadır. Öyleyse geleneksel yapılar üzerinde yapılan bu araştırmada sunulan çözüm önerileri, günümüz sürdürülebilir mimari konutlarında örnek olabilecek niteliktedir. Çalışma için sunulacak önerilerde, Bodrum bölge olarak seçilmiştir. Gerek tarihi, gerekse coğrafi nitelikleri sebebiyle günümüzde de yoğun yapılaşma ve turizmin etkili olduğu yerleşme, geleneksel Bodrum evlerinin karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Ancak hızlı nüfus artışı, teknolojik gelişmeler ve çarpık yapılaşma ile yapılardaki söz konusu karakteristik nitelikler yok olmaya başlamıştır. Her ne kadar koruma kanunlarının caydırıcı etkisi olsa da, doğal olanın katledilmesini engellemek mümkün olmayacaktır. Oysa ki coğrafi ve iklimsel özellikleri sebebiyle doğal enerji kaynaklarının kullanımı için elverişli olan bölge, doğru tasarım prensiplerinin uygulanması ile kullanıcısı için sürdürülebilir, ekosisteme saygılı mekanlar yaratmak için uygundur. Bu bağlamda tez çalışmasında Bodrum'un iklimsel, coğrafi, topografik özellikleri belirlenerek, geleneksel Bodrum konutlarının nitelikleri irdelenmiştir. Söz konusu tasarım kriterleri çerçevesinde yapılan değerlendirmeler ile de yeni yapılar için öneriler sunulmuş ve Bodrum'un karakteristik mimarisinin, günümüz modern yapılarına örnek olabilecek nitelikleri sıralanmıştır. Sonuç olarak çalışma, yaşanılan çevresel ve iklimsel faktörler göz önünde bulundurularak konutlarda doğru malzeme seçimi ile çevre kirliliğinin ve aşırı kaynak tüketiminin önüne geçilebileceğini göstermektir.. Geleneksel Türk Evi'nin mekan organizasyonu, iklimsel ve çevresel faktörlere dayanılarak oluşturulmuş tasarım anlayışı, malzeme seçimi, yerleşim düzeni, kullanıcı için istenilen konfor koşullarının sağlanabilmesi hem de yapı ve yapıyı oluşturan bileşenlerin akılcı bir biçimde kullanılabilmesi sebebiyle bugünkü konut tasarımları için örnek olabilecek niteliğe sahiptir. Bu konutların yapısal konfor koşulları ve iklim özelliklerine bağlı olarak biçimlendirilmesi ile sürdürülebilir tasarım kriterlerine göre irdelenmesi sağlanmış olacaktır. Buna bağlı olarak da sürdürülebilir mimari ile geleneksel mimari arasındaki ilişkinin ortaya konarak, seçilen bölgenin yapılaşma sürecinde, sürdürülebilir ve akılcı çözüm önerileri sunulabilecektir. Anahtar Kelimler: Sürdürülebilirlik, Geleneksel Konut, Geleneksel Bodrum Evleri, Türk Evi, Sürdürülebilir Tasarım Kriterleri.
Özet (Çeviri)
The technological advances emerged after the Industrial Revolution and rapid population growth have led to unconscious consumption of resources and energy and therefore biological environment, nature and vegetation have started to disappear and the human beings have faced a serious environmental problem. Particularly the majority of the consumption is carried out by construction sector. When the buildings forming a basis for the construction sector are regarded as the places where people meet their sheltering, living, working, entertainment and etc. needs, it is clear that these functions which are the basic activities in life pose a problem for the next generations. The mentioned needs are impossible to leave. Therefore, the need to make designs which respect the nature, people, environment and support the conscious resource and energy consumption have emerged. The increasing need for living spaces caused by rapid population growth has led to unconscious consumption of natural resources in construction works. Wrong choice of materials and the wrong determination of interior space organization have led to applications which decrease the user usage and comfort conditions and threaten the human health seriously. Many researches, environmental conferences, papers have been presented on this subject for many years. The studies revealed the truth that the existing balance of the ecosystem can reach the desired level again within the opportunities provided to human being by the ecosystem. In that case, human beings will be able to leave a livable environment for the next generations using the technology and new construction methods developed by human beings to protect the environment and not to degrade the ecosystem. Ecological design and sustainable architecture concepts are fully come into play at this point. Firstly, the sustainability in architecture must be fully understood. Sustainable design approach requires handling many criteria from the selection of materials to indoors organization. The effects of the environmental factors and climatic data are important in the design process of the building. Therefore, when designing especially in housing scale, the user's usage comfort conditions at the desired level will be provided by the right choice of sustainable materials, ensuring compatibility with climate and environmental conditions and the designs carried out within this framework. As a result, to adopt the sustainability perspective in all matters from the design to the construction and material selection processes will lead to the solution of the problems. In this study, first sustainable design is explained conceptually and criteria for the design are determined and the effect of the criteria on indoors is examined separately. Some suggestions for the planning process are presented depending on the sustainability design criteria to find the effect of the material usage on the structural design, to make the evaluations of the production, transport and installation of new materials according to these criteria and to have maximum efficiency with minimum consumption of some needs requiring energy used in place arrangement such as light, heat and ventilation. Moreover, some investigations depending on the sustainability design criteria are carried out in the pre-design and design processes. When the sustainable housing designs are examined according to the determined criteria, many common grounds are found with traditional houses. The examined samples show that sustainability is not a concept that people are not familiar with. The conservation of the existing raw material, prevention of the unconscious usage of resources, designing houses compatible with the topography and climatic conditions are the common features used in the planning criteria of traditional houses. When the traditional Turkish house is examined in terms of planning features, climate conditions, material selection, etc. it seems to have the today's sustainable design features and it is possible to present some suggestion offers for the houses which give particular importance to human health and comfort by making some minor changes in these features. So, the suggestions presented in this study which is carried out on the traditional houses can be an example for today's sustainable housing architecture. Bodrum is selected as the place for the proposals which will be presented. Bodrum is a place where there is an intense construction and tourism activities due to its historical and geographical features and it has the characteristics of traditional Bodrum houses. However, the characteristic features of the buildings have started to disappear because of rapid population growth, technological developments and unplanned construction. Although the law on protection has a deterrent effect, it is not possible to prevent the massacre of the natural one. However, a place which is convenient for the use of natural energy resources due to the geographical and climatic characteristics is also convenient for the user to have sustainable and respectful to the ecosystem. In this context, in this thesis study, the climatic, geographical and topographical characteristics of Bodrum are determined and the nature of the traditional Bodrum houses is examined. Some suggestions are presented for the new constructions depending on the evaluations carried out within the framework of the mentioned design criteria and the characteristic features of Bodrum which may be a model for the current modern structures are listed. In conclusion, the study shows that environmental pollution and excessive resource consumption will be prevented by choosing the right material in buildings according to the environmental and climatic factors. The materials which are long-lasting, renewable, do not contain hazardous chemicals and do not affect the human health and the environment in a negative way play an important role in ensuring the sustainability of the ecosystem. When the traditional Turkish house is analyzed in terms of the period in which it was designed, it seems to be the building where you can find the traditions, standards of judgment and which was designed by the sustainability approach according to the characteristics of the period in which it was designed. It will be provided to examine the traditional houses according to the sustainable design criteria when they are formed depending on the structural conditions of comfort and climatic characteristics. Accordingly, the relationship between the sustainable architecture and traditional architecture will be explained and some sustainable and rational solutions will be presented for the construction process of the selected region. Key Word: Sustainability, Traditional House, Traditional Bodrum Houses, Turkish House, Sustainability Design Criteria.
Benzer Tezler
- Gündüzlü yaş alma mekanlarının evrensel tasarım prensipleri ve sürdürülebilir kalkınma amaçları çerçevesinde incelenmesi
An analysis of day care center for elderly within the framework of universal design principles and sustainable development goals
ELİF ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Geriatriİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL
- Sergileme amaçlı yeniden kullanım mekanlarında bir katman olarak renk
Color as a layer in adaptive reuse spaces for exhibition purposes
REZZAN EBRU BAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMET ARSLAN DİNÇAY
- Geleneksel Türk yerleşmelerinin günümüz kentlerinde sürdürülebilir özelliklerin belirlenmesi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
Ö.MURAT BOZDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL GÜNUR
- Miras yapı komplekslerinin yeniden kullanımı: Ankara Saraçoğlu mahallesi için yeniden kullanım stratejileri
Adaptive reuse of heritage building complexes: Adaptive reuse strategies for Ankara Saraçoğlu neighborhood
DİLAY ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE CORDAN
- Sürdürülebilirlik kavramının mekansal ölçü parametrelerine etkisi; Sürdürülebilir yeşil otel örneklemesi
The effect of sustainability concept on spacing measurement parameters; Sustainable green hotel illustration
ESRA YÜKSEL GÜREZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Kültür Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU ERÇETİN