Сопоставительный анализ соматических фразеологизмов русского и турецкого языков
Rusça ve Türkçedeki somatik deyimlerin karşılaştırmalı analizi
- Tez No: 657804
- Danışmanlar: DR. SIDIKOVA ÇOLPON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Mütercim-Tercümanlık, Linguistics, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
―Rusça ve Türkçedeki Somatik Deyimlerin Karşılaştırmalı Analizi‖ konulu yüksek lisans tezi, Rusça ve Türkçe'deki somatik deyimsel birimlerin çeviri çalışmaları, dilbilim gibi dil alanları çerçevesinde incelenmesini sağlar. Deyimsel birimlerde, belirli bir ulus veya toplumun karakteri, kültürel değerler saklanır. Deyimsel birimler kısa ifadeler olmalarına rağmen, belirli bir ulusun tüm etnik özelliklerini içerirler. Belirli bir etnik grubun deneyimini, dünyayı anlamalarını ve algılarını açık ve doğru bir şekilde ileten ifadelerdir. Buna ek olarak, deyimsel birimlerde insanların düşünmesinin özellikleri vardır. Bu tez, Rusça ve Türkçe'deki ifade birimleri hakkında genel bilgiler, karşılaştırılmakta olan dillerde ayrı bir“Deyimbilim”disiplini olarak oluşum tarihi hakkında bilgi verir ve ayrıca somatik deyimsel birimler ve deyimsel birimlerin çeviri yöntemleri hakkında bilgi verir. Çok fazla somatik deyim birimi olduğu için somatizm bileşenleri ―kafa‖, ―el‖, ―bacak‖, ―gözler‖ ve ―kalp‖ içeren deyimsel birimlere odaklanmaya karar verdik. Çalışmamızın amacı, yukarıdaki bileşenlerle yapılan anlatım birimlerinin karşılaştırmalı bir analizini yapmak ve iki farklı kültürün temsilcileri tarafından dünya ve çevre algısındaki benzerlik ve farklılıkları tespit etmektir. Tezde, benzer Rusça ve Türkçe'deki bu farklılıkları ve benzerlikleri belirlemek için karşılaştırmalı bir analiz yöntemi ve betimleyici bir yöntem kullanılmıştır. Karşılaştırılmakta olan diller sistemindeki somatizm bileşenlerine sahip anlatım birimlerinin incelenmesi, çalışmamızın son bölümünde daha ayrıntılı olarak açıklanan hem benzerlikleri hem de farklılıkları ortaya çıkarmıştır. Somatizm bileşenleri ―kafa‖, ―el‖, ―bacak‖, ―gözler‖, ―kalp‖ ile ifadebilimsel birimlerin semantik sınıflandırması derlenmiş ve yukarıdaki bileşenlere sahip ifade birimlerinin semantik özellikleri ortaya çıkarılmıştır. xi Bu çalışmanın sonuçları Rusça veya Türkçe'nin yabancı dil olarak öğretilmesinde uygulanabilir ve ayrıca iki dilli veya tek dilli anlatım sözlükleri oluşturmak için kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
―Орус жана түрк тилдериндеги соматикалык фразеологизмдердин салыштырма анализи‖ аттуу диссертациялык иш тил илиминин котормо таануу жана лингвокультурология сыяктуу багыттарынын алкагында орус жана түрк тилдериндеги соматикалык фразеологизмдерди изилдөөгө багытталган. Фразеологиялык бирдиктерде кандайдыр бир улутка, коомго тиешелүү болгон маданий баалуулуктар чагылдырылат. Фразеологиялык бирдиктер кыска болгону менен, дал ушул бирдиктерде белгилүү бир элдин, этностун өзгөчөлүктөрү, алардын тажрыйбалары, дүйнө таануусу, аны кабыл алуу өзгөчөлүктөрү так жана ачык-айкын чагылдырылган. Фразеологизмдер белгилүү бир калкка мүнөздүү ой-жүгүртүү, ойлонуу өзгөчөлүктөрүн да өз ичине камтыйт. Бул изилдөөдө орус жана түрк тилдериндеги фразеология жөнүндө жалпы маалымат, аны изилдөөнүн тарыхы, фразеологиянын өзүнчө лингвистикалык бир тармак болуп бөлүнүшүнүн тарыхы тууралуу жана ошондой эле соматикалык фразеологизмдер жөнүндө маалымат берилген. Магистирдик диссертацияда орус жана түрк тилдериндеги «жүрөк», ―баш‖, ―кол‖, ―бут‖, көз‖ компоненттери камтылган фразеологизмдерге басым жасалган. Диссертациянын максаты: «жүрөк», ―баш‖, ―кол‖, ―бут‖, көз‖ компоненттери кошулган фразеологизмдердин салыштырма анализин жургүзүү жана айланачөйрөнү, дүйнөнү кабыл алуудагы эки башка тилдеги окшоштук жана айырмачылыктарды табуу болуп саналат. Салыштырылып жаткан орус жана түрк тилдериндеги соматикалык фразеологизмдердин окшоштуктарын жана айырмачылыктарын аныктоо үчүн диссертациялык иште салыштыруу жана сүрөттөө методдору колдонулду. Жогоруда аталып кеткен компоненттер катышкан соматикалык фразеологизмдерди салыштырып анализдөөнүн жыйынтыгында эки башка маданияттын дүйнөнү кабыл алуудагы окшоштуктары жана өзгөчөлүтөрү аныкталды. Орус жана түрк маданияттарында аталып кеткен компоненттер катышкан фразеологизмдердин сүйлөм ичиндеги функционалдык өзгөчөлүктөрү белгиленди. ix Бул өзгөчөлүктөрүнүн бардыгы диссертациялык ишибиздин корутунду бөлүгүндө толугу менен берилди. Мындан тышкары, ―кол‖, ―бут‖―көз‖, ―баш‖, жүрөк‖ компоненттери камтылган фразеологизмдердин семантикалык классификациясы иштелип чыкты, жана ошондой эле жогоруда аталып кеткен компоненттерди камтыган фразеологиялык бирдиктердин семантикалык өзгөчөлүктөрү аныкталды. Диссертациялык иштин жыйынтыктары орус жана түрк тилдерин чет тили катары окутууда, котормо таануунун теориясы жана практикасында колдонула алат, жана ошондой эле бир тилдүү же болбосо эки тилдүү фразеологиялык сөздүктөрдү түзүүдө чоӊ жардам бере алат. Ачкыч сөздөр: фразеологизмдер, соматикалык фразеологизмдер, эквиваленттүүлүк, дүйнөнүн тил аркылуу чагылдырылган сүрөтү, реалия, жүрөк, баш, кол, бут, көз.
Benzer Tezler
- СОПОСТАВИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ ФОРМ ПРОШЕДШЕГО ВРЕМЕНИ ГЛАГОЛА В ТУРЕЦКОМ И РУССКОМ ЯЗЫКАХ
Başlık çevirisi yok
LEYLA BABATÜRK
- Сопоставительный анализ переводов рассказа Антона Павловича Чехова 'Попрыгунья' на турецкий язык
Anton Pavloviç Çehov'un 'Poprıgunya' öyküsünün Türkçe çevirilerinin karşılaştırmalı analizi
ZEYNEP SOYLU
Yüksek Lisans
Rusça
2024
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ JALE COŞKUN
- Сопоставительный анализ русских и турецких аббревиатур (на примере текстов различных стилей)
Başlık çevirisi yok
RUHAN GÜL
Yüksek Lisans
Rusça
2010
Karşılaştırmalı EdebiyatMoscow State Pedagogical UniversityPROF. A. G. HRAZNOVA
- Поликультурное образование подростков в процессе изучения иностранного языка
Ergen ve ergenlik öncesi yaştaki öğrencilerin yabancı dili öğrenmesi sürecinde polikültürlü eğitim
ALİNA AKILBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2012
Eğitim ve ÖğretimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKMATALİ ALİMBEKOV
- Фразеологизмы со значением «счастье – горе» в языковой картине мира: сопоставительный лингвокультурологический анализ на материале русского и турецкого языков.
Mutluluk ve kederi ifade eden deyimler: Rusça ve Türkçe örneklerin karşılaştırmalı lingvo-kültürel analizi
ALMIRA DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Rusça
2014
Batı Dilleri ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IRINA KAYLOVA