Geri Dön

Akçakent (Kırşehir) foid içerikli magmatik kayaların zamansal ve mekânsal konumu

Spatial and temporal relations of akçakent (Kırşehir) foid bearing magmatic rocks

  1. Tez No: 450332
  2. Yazar: KIYMET DENİZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF KAĞAN KADIOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 294

Özet

Neotetis'in kapanması İç Anadolu Kristalen Kompleksi'nde (İAKK) Geç Kretase–Erken Paleojen boyunca kalkalkalenden alkalene kadar değişen felsik ve mafik magmatizmanın oluşumuna neden olmuştur. Akçakent Magmatik Kompleksi'nde (AMK) ana magmatik fazlar (ofiyolitik kayalar, monzonit, foid gabro ve siyenit) ile foidli alkalen bazaltik dayklar bulunmaktadır. Tezin amacı AMK'daki alkalen bazaltik daykların kökeni, konumunu ve İAKK içerisindeki diğer magmatik kayalarla ilişkisini ortaya koymaktır. Bu kayaların kökenini ve yayılımını ortaya koymak amacıyla petrografik, jeokimyası, Sr–Nd–Pb–O izotop ve yaşlandırma çalışmaları yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, monzonit, foid gabro ve siyenit bileşimli kayaların yüksek 87Sr/86Sr (0.7083–0.7113), düşük 143Nd/144Nd (0.512236–0.512390), orta 208Pb/204Pb (38.87–39.16), 207Pb/204Pb (15.62–15.71) ve yüksek 206Pb/204Pb (18.76–18.81) içerikleri kıtasal bileşenleri içeren manto kaynağının göstergesi olarak yorumlanmıştır. Bu kayalardaki feldispat ve kuvarslara ait δ18O değerleri sırasıyla 5.1–11.4‰, 8.3–9.2‰ ve 7.7–14.1‰, 10.2–13.7‰ aralığındadır. Tüm izotop verileri bu intrüzif kayaların zenginleşmiş manto kaynağından kabuksal kirlenme ile fraksiyonel kristalleştiğini göstermektedir. Gabro, diyabaz ve bazalt bileşimindeki ofiyolitik kayalar MORB'a göre yüksek 87Sr/86Sr (0.7043–0.7064), 143Nd/144Nd (0.512059–0.512991), düşük δ18O değerleri (0.9–4.4‰), orta 208Pb/204Pb (38.83–38.97), 207Pb/204Pb (15.62–15.70) ve yüksek 206Pb/204Pb (18.37–18.72) içeriklerine sahiptir. MORB'a göre yüksek 87Sr/86Sr (0.7050–0.7062), 143Nd/144Nd (0.512843–0.512979), düşük δ18O değerleri (2.6–6.1‰), orta 208Pb/204Pb (38.51–38.91), 207Pb/204Pb (15.54–15.69) ve yüksek 206Pb/204Pb (18.39–18.73) oranları bazaltik dayklar için heterojen manto kaynağının göstergesidir. AMK'nın bazaltik kayaları Paleosen döneminde (63 My), çarpışma sonrası genişlemeli rejime bağlı kabuğun incelmesiyle peridotitik mantodaki filogopitçe zengin damarların kısmi ergimesinden oluşan ergiyiklerden türemiş olabilir.

Özet (Çeviri)

The closure of Neotethys induced from calcalkaline through alkaline felsic and mafic magmatism within the Central Anatolia Crystalline Complex (CACC) during the Late Cretaceous–Early Paleogene. Akçakent igneous complex (AIC) is composed of magmatic phases (ophiolitic rocks, monzonite, foid gabbro and syenite) and foid bearing alkaline basaltic dykes. Aim of the thesis reveal the spatial and temporal relations with the other igneous rocks within the CACC of alkaline basaltic dykes. To reveal the origin and spread of these rocks, detailed petrographic, geochemical, Sr–Nd–Pb–O isotopic and dating studies are carried out. Monzonite, foid gabbro and syenite have high 87Sr/86Sr (0.7083–0.7113), low 143Nd/144Nd (0.512236–0.512390), moderate 208Pb/204Pb (38.87–39.16) and 207Pb/204Pb (15.62–15.71) and high 206Pb/204Pb (18.76–18.81) contents which may indicate mantle sources with large crustal components. Feldspar and quartz oxygen isotope data from these rocks have a range of δ18O values 5.1–11.4‰, 8.3–9.2‰ and 7.7–14.1‰, 10.2–13.7‰, respectively. All isotopic data suggest that these intrusive rocks have experienced fractional crystallisation coupled with crustal assimilation with enriched mantle source. The ophiolitic rocks have high 87Sr/86Sr (0.7043–0.7064) and 143Nd/144Nd (0.512059–0.512991), low δ18O values (0.9–4.4‰), moderate 208Pb/204Pb (38.83–38.97) and 207Pb/204Pb (15.62–15.70) and high 206Pb/204Pb (18.37–18.72) related with MORB. In accordance with MORB, high 87Sr/86Sr (0.7050–0.7062) and 143Nd/144Nd (0.512843–0.512979), low δ18O values (2.6–6.1‰), moderate 208Pb/204Pb (38.51–38.91) and 207Pb/204Pb (15.54–15.69) and high 206Pb/204Pb (18.39–18.73) are indicative heterogeneous mantle source for basaltic dykes. Basaltic rocks of AIC generated from partial melting in the phlogopite rich veins within the peridotitic mantle related with crustal thinning after the extensional regime during Palaeocene (63 Ma).

Benzer Tezler

  1. Orta Anadolu fluorit provensi (OAFP) fluorit yataklarının sııflandırılması ve cevherleşme potansiyeli

    Classification and mineralization potential of fluorite deposits of the Central Anatolian fluorite province (CAFP)

    ÜLKÜ KARAKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Bölümü

    PROF. DR. İSMET ÖZGENÇ

  2. Yeniyapan köyü (Akçakent-Kırşehir) florit yataklarında kirlilik parametreleri ve bölgedeki insanlarda idrar analizleri

    Pollution parameters in fluorite deposits in Yeniyapan village (Akçakent-Kirşehir) and urine analysis in people in the region

    MEHMET HAZAR BABA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Jeoloji MühendisliğiYozgat Bozok Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLLÜ KIRAT

    DOÇ. DR. ÖZLEM BALBALOĞLU

  3. Geology and oil possibilities of the Çiçekdağ, Akçakent (Kırşehir) region

    Başlık çevirisi yok

    ERHAN AKAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1994

    Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BURHAN ERDOĞAN

  4. İç Anadolu florit yataklarının izotop (sr-o-c-s) jeokimyası

    Isotope geochemistry (sr-o-c-s) of central Anatolian fluorite deposits

    PELİN COŞANAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Jeoloji MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİM MUTLU

  5. İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde 'yardımseverlik' değerinin etkinlik temelli öğretimi ve öğrencilerin tutumlarına etkisi

    Primary 4th grade in social studies course teaching 'philantropy' value with activity based and effect on students' attitudes

    VEDAT AKTEPE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    İlköğretim Bölümü

    DOÇ. DR. BEKİR BULUÇ