IRAQI-Turkish relations 1990-2014
Irak-Türkiye ilişkileri 1990-2014
- Tez No: 451550
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SITKI BİLGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Iraq, Turkey, Energy, Iraqi Kurds, Turkmens, Gulf Wars
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
Mevcut tez, günümüzdeki Irak-Türkiye ilişkilerinin daha iyi anlaşılması için tarihsel altyapının ortaya konmasının bir gereklilik olduğu sonucuna ulaşmıştır. Bu sonuçtan hareketle iki ülke arasındaki tarihsel çerçeveyi teşkil temel olay ve sorunlara yoğunlaşarak 1923-26 yılları arasındaki Musul Sorunu, 1937 yılında imzalanan Sadabad Paktı ve 1955'te kurulan Bağdat Paktı gibi temel konuları ele almıştır. Özellikle Irak ve Türkiye arasında imzalanan bu paktların, iki ülke arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin tesis edilmesinde ve ikili münasebetlerin geliştirilmesinde büyük rol oynadığı ortaya kondu. Daha sonra, 1960'lardan itibaren İki ülke arasındaki ilişkilerde öncelikli konu güvenlik kaygıları oldu ve bu durum 1990'lı yıllara kadar devam etti. Türkiye, 1990'larda Kürtleri Saddam Rejimine karşı korumak için Irak'a karşı oluşturulan uluslararası koalisyona destek verdi ve Kuzey Irak'ta Uçuşa Yasak Bölge tesis edilmesi sürecine katıldı. Ne var ki Türkiye, bu yıllarda Irak'a karşı uygulanan ekonomik ambargodan olumsuz yönde etkilendi. Bu dönemde Irak-Türkiye İlişkileri ekonomik ve siyasi ambargolardan kötü etkilense de sonraki yıllarda ikili ilişkiler hızla yeniden düzelmeye başladı. Fakat son dönemlerdeki Irak-Türkiye ilişkilerini etkileyen iç ve dış dinamikler, kuruluş yıllarındaki faktörlere oranla çok daha farklı alanlara kaymış ve farklı yönlerde şekillenmiştir. Değişen ve gelişen siyasi, ekonomik ve stratejik parametreler Irak-Türkiye ilişkilerini olumlu ve olumsuz yönde ve pek çok alanda etkilemiştir. Ancak oluşan tüm güncel ve konjektürel şartlar her iki ülkenin yekdiğerine olan güvenlik, ekonomi ve enerji alanlarındaki işbirliği ihtiyacını azaltmadığı gibi tam tersine çoğaltmıştır. Mevcut tezin en önemli bulgu ve vurgularından biri bu durumun tespit edilmesidir. 2002 yılından itibaren Irak-Türkiye ilişkilerini etkileyen önemli olaylar incelendiğinde bunların, Türkiye'deki hükümet değişikliği ve 2003'te Irak'ta başlatılan Amerikan savaşı olduğu görülmektedir. Çünkü Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Hükümeti, Irak ve komşu Arap ülkelerine karşı yeni ve aktif bir dış politika anlayışı benimsedi. Irak, bu politikanın önemli ayaklarından biri oldu. Ayrıca, Irak içinde, bölgede ve uluslararası siyasette meydana gelen köklü algı değişimleri Türkiye'nin Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) ile ilişkilerinin gelişmesine neden oldu. 2006-2011 yılları arasında Türkiye'nin takip ettiği“Sıfır Sorun”politikası Irak'la ilişkilerinin gelişmesinde önemli bir rol oynadı. Bu çerçevede 2008 yılında iki ülke arasında“Yüksek Stratejik İşbirliği Konseyi”oluşturulmuş ve 48 anlaşma imzalanmıştır. Fakat bu verimli siyasi ve ekonomik zemin 2011'den itibaren Arap Ayaklanmalarının patlak vermesi ve DAİŞ'in yükselişi neticesinde yerini birçok engel ve zorluğun ortaya çıkışına terk etti. Söz konusu bu durum, az ya da çok benzer bir şekilde 2014 yılına kadar devam etti. Anhatar Kelimeleri: Irak, Türkiye, Enerji, Irak Kürtleri, Türkmenler, Körfez Savaşları
Özet (Çeviri)
This thesis is planned to examine diplomatic relations between Iraq and Turkey during the period 1990-2014. It also makes an inquiry for the crucial historical developments which affected the relations between the two countries since the establishment of Iraq and Turkey. The question of Mosul which settled in 1926 and the Iraqi-Turkish relations which witnessed rapprochement with the signature of the Sadabad Pact of 1937 and then the Baghdad Pact of 1955 are examined in detail. From 1960 onwards Iraqi- Turkish were further improved as security concerns took priority in their relations and this continued till 1990s. During the 1990s Turkey supported for the international alliance against Iraq and participated in creating“no fly zone”in north Iraq to safe the Kurds from Saddam regime. Turkey herself also suffered from the economic embargo imposed on Iraq from 1990 onwards. Though Iraqi-Turkey's relations suffered from economic and political setbacks their relations swiftly recovered afterwards. Their relations have improved in different areas as both Iraq and Turkey recognized the need for each other to cooperate in security, economy, and energy fields. From 2002 onwards the most important events which affected Iraqi-Turkey's relations were election of the new Turkish government and the American War on Iraq in 2003. This was because the Turkish Justice and Development Government (JDG) adopted a new active foreign policy towards Iraq and the neighboring Arab countries. Iraq was one of the main pillars of this policy. Also, the relations between Turkey and Kurdistan Regional Government (KRG) was developed because of the fundamental changes took place in Iraq's internal, regional and international environments. During this period“Zero Problem”policy adopted between Iraq and Turkey reached its peak during 2006-2011. For instance“High level Strategic Cooperation Council”was established between Iraq and Turkey in 2008 besides 48 memoranda were signed. However these fertile political and economic grounds were soon to replace by many obstacles and difficulties stemming from Arab uprisings and the rising of ISIS since 2011. This situation was more or less to continue in the same manner until 2014.
Benzer Tezler
- Yeni muhafazakârlar'ın dış politik perspektifi bağlamında ikinci Körfez Krizi'nin Türk–Amerikan ilişkilerine etkisi
The Turkish-American relations after the second Gulf Crisis; the impact of the new conservatives foreign policies
ONUR GÜREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
YRD. DOÇ. DR. GÜROL BABA
- Soğuk savaş sonrası Türkiye'nin Irak ile ilişkilerinin ekonomi politik analizi
A political economic analysis of the Turkey's relati̇ons wi̇th Iraq after the cold war
MEVLÜT AKÇAPA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerUludağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM CANBOLAT
- Artan küresel su sorunu bağlamında Fırat-Dicle örneği ve bölgesel çatışma riskinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
BİROL AKDUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerUluslararası Kıbrıs ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERGÜN ÖZGÜR
- Neoklasik realizm ve dış politika: 1 Mart Tezkeresi örneği
Neoclassical realism and foreign policy: The example of the 1 March Bill
SAMET YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerUludağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM AYDIN KOYUNCU
- Değişen dünyada İranlı kadınların hak ve özgürlük arayışı: Manisa'da yaşayan İranlı kadınlar örneği
The research for rights and freedom of Iranian women in the changing world: based on example of Iranian women living in Manisa
DENİZ TÜRKÜ YAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
SosyolojiManisa Celal Bayar ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HURİYE TEKİN ÖNÜR