Uyku, kortizol uyanma yanıtı ve otonom sinir sistemi aktivitesi
Sleep, cortisol awakening response and autonomic nervous system activity
- Tez No: 453840
- Danışmanlar: PROF. DR. SEDAT YILDIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizyoloji, Physiology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Amaç: Modern yaşamdaki değişimler (uyku düzenin değişmesi, geç saatlerde yüksek kalorili diyet tüketilmesi, multimedya kullanılması, egzersiz yapılması v.s.) uyku kalitesini etkileyerek normal günlük işlevlerin yerine getirilmesinde organizmayı baskı altında bırakabilir. Bu durum, otonom sinir sistemi (OSS) ve hipotalamo-pituiter-adrenal (HPA) eksen aktivitelerini artırarak organizmada çeşitli fizyopatolojik değişimlere yol açabilir. Bu nedenle, tezin amacı, modern yaşamdaki değişikliklerin uyku ve stres eksenleri (OSS ve HPA) üzerine etkilerini kısa vadeli olarak ortaya koymaktı. Materyal ve Metot: HPA eksen aktivitesi sabah uyandıktan sonraki 0, 15, 30 ve 60. dakikalarda tükürük kortizol düzeyi ölçülerek belirlendi (kortizol uyanma yanıtı, KUY). OSS aktivitesini belirlemek için elektrokardiyogram kayıtlarında (5 dak) kalp hızı değişkenliği (KHD) hesaplandı. Tez kapsamında 6 deneme yapılarak, KUY ve KHD üzerine: (1) Uyku süresi kısıtlamasının (n=52) ve (2) uyuma periyodu değişmesinin (n=42) etkileri ile uykudan önce (3) egzersiz yapılmasının (n=20) veya (4) yüksek kalorili diyet tüketilmesinin (n=17) veya (5) ekran seyredilmesinin (n=22) etkileri belirlendi ve ayrıca (6) KHD-uyku-KUY ilişkileri (n=48) incelendi. Bulgular: KUY, uyku süresi kısıtlandığında düşük iken uyuma periyodu geciktiğinde veya uykudan önce yüksek kalorili diyet tüketildiğinde yüksek bulundu (p0.05). KHD genel olarak değişiklik göstermedi fakat egzersiz sonrasında azaldı (p
Özet (Çeviri)
Aim: Changes in modern lifestyle (sleep pattern, late-night high calorie diet consumption, multimedia usage, exercise etc.) may pose stress on the organism's daily activities by altering sleep quality. Under these circumstances, increased activities of the autonomous nervous system (ANS) and hypothalamo-pituitary-adrenal (HPA) axis may result in various pathophysiological outcomes. Therefore, the aim of the thesis was to find out the effects of modern lifestyle changes on sleep and stress axes (ANS and HPA) in short-term. Materials and methods: Activity of the HPA axis was evaluated by measuring cortisol in the salivary samples taken at 0, 15, 30 and 60 min post-awakening (cortisol awakening response, CAR). For the determination of the ANS activity, heart rate variability (HRV) was calculated from the electrocardiographic records (5 min). Six experiments were carried out for finding the effects of following situations on CAR and HRV: (1) sleep restriction (n=52), (2) changed sleep pattern (n=42), exercise before sleep (n=20), high calorie consumption before sleep (n=17), watching a screen before sleep (n=22) were investigated together with (6) determination of HRV-sleep-CAR relationships (n=48). Results: CAR was lower in sleep restriction but it was higher when sleep pattern was delayed and high calorie was consumed (p0.05). In general, HRV did not differ between the groups but decreased following exercise (p
Benzer Tezler
- Profesyonel güreşçilerde hipotalamik-pituiter-adrenal (HPA) eksenin kortizol hormonunda incelenmesi
Investigation of the hypotalamic-pituiter-adrenal (HPA) axis in the cortisol hormone in professional wrestlers
EREN YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SporOndokuz Mayıs ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIRIM KAYACAN
- Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda kortizol düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of cortisol levels in patients with obstructive sleep apnea syndrom
MEHMET GÜVEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıDicle ÜniversitesiDahili Tıp Bilimleri Bölümü
PROF. DR. ALPASLAN KEMAL TUZCU
- Uyku bruksizmli çocuklarda stres, kronotip, çiğneme kasları ve postürün değerlendirilmesi
Evaluation of stress, chronotype, masticatory muscles and posture in children with sleep bruxism
SEDANUR EROĞLU EFE
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2022
Diş HekimliğiUşak ÜniversitesiÇocuk Diş Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL EZBERCİ
- Vardiyalı çalışma düzeninin acil tıp uzmanlık öğrencilerinde kan kortizol düzeyine etkisi
The effect of shift work schedule on cortisol levels in emergency medicine residents
NESRİN KARAKAŞ ÖĞRETİCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU ÜNAL AKOĞLU
DR. MEHMET KOÇAK
- Fibromyalji hastalarında balneoterapi ve fizik tedavi uygulaması sonrası serum kortizol ve dehidroepiandresteron-sülfat seviyeleri
Serum cortisol and dehydroepiandrosterone-sulfate levels after balneotherapy and physical therapy in patients with fibromiyalgia
ESRA AYDINKAL SEMİZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonCumhuriyet ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ HİZMETLİ