Geri Dön

Dokuzuncu sınıf fizik dersinde ısı ve sıcaklık ünitesinin günlük yaşamla ilişkilendirilmesine yönelik bir durum çalışması

A case study regarding association between the unit of heat and temperature and daily life within ninth (9th) grade physics course

PDF İndir

  1. Tez No: 454393
  2. Yazar: TUĞÇE KARATAŞ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BİRSEL AYBEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 155

Özet

Canlıların yapısından başlayıp, canlılığın devam edebilmesi için fen bilimlerini araştırmak yıllardır insanlar için büyük bir ihtiyaç olmuştur. Hayatımızı anlamlandırmamız için gerekli olan fen bilimlerinin öğretiminde ise günlük yaşamla bağlantı kurmak oldukça önemlidir. Bu noktadan yola çıkarak araştırmanın genel amacı iki farklı anadolu lisesinde ısı-sıcaklık ünitesinin öğretim süreci içinde günlük yaşamla ilişkilendirilmesinin ve öğretim süreci sonunda değerlendirilmesinin incelenmesi olarak belirlenmiştir. Araştırma öğretmen ve öğrenci olmak üzere iki ayrı boyutta ele alınmıştır. Karma yöntem araştırması olarak desenlenen bu çalışmada bulgular ağırlıklı olarak nitel verilerin analizinden elde edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutu ise ikinci planda kalmıştır. Araştırma kapsamında 2015-2016 öğretim yılı ikinci yarıyılında Adana ili merkez ilçelerinde yer alan 20 anadolu lisesi içerisinden aşırı-aykırı durum örneklemesi yolu ile başarı düzeyi yüksek ve düşük olarak iki farklı anadolu lisesi belirlenmiş ve bu iki liseden rastgele birer dokuzuncu sınıf seçilmiştir. Seçilen dokuzuncu sınıfların öğrencileri ve bu sınıfların fizik öğretmenleri araştırmanın katılımcılarını oluşturmuştur. Isı-sıcaklık ünitesinin öğretim süreci boyunca başarı düzeyi yüksek olan lisede 8, başarı düzeyi düşük olan lisede ise 7 ders saati olmak üzere toplam 15 ders saati gözlem yapılmıştır. Ünitenin bitiminde öğrencilere Aytekin (2010) tarafından geliştirilen GHIS (Günlük Hayatta Isı ve Sıcaklık) Testi uygulandıktan sonra başarı düzeyi yüksek olan liseden 9, başarı düzeyi düşük olan liseden ise 7 öğrenci olmak üzere toplam 16 gönüllü öğrenci ve iki fizik öğretmeni ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin analizinde t testi kullanılırken, nitel verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analiz yöntemleri bir arada kullanılmıştır. Araştırmanın öğrencilerle ilgili olan boyutunda, dokuzuncu sınıflarda ısı-sıcaklık ünitesi bittikten sonra uygulanan GHIS testi sonucuna göre başarı düzeyi yüksek olan lise öğrencilerinin diğer lise öğrencilerine göre hal değişimi, genleşme, ısı, ısı aktarımı ve enerji iletim yolları konu ve kavramlarında anlamlı olarak farklılaştığı belirlenmiştir. Öğrencilerin neden ısı-sıcaklık ünitesini öğrendiklerine dair görüşleri incelendiğinde ise başarı düzeyi yüksek olan lisede öğrencilerin üniteyi genel kültür düzeylerine katkı sağlaması nedeniyle, başarı düzeyi düşük olan lisede ise öğrencilerin zorunluluk nedeniyle öğrendikleri belirlenmiştir. Öğrenciler günlük yaşamdan en fazla hal değişimine yönelik örnekler verirken, fizik dersi öğretim programı kapsamında öğretilmesi gereken ısı, iç enerji, öz ısı, ısı sığası, enerji iletim hızı, sıvılarda genleşme, gazlarda genleşme ve büzülme gibi kavram ve terimlere yönelik günlük yaşam örneği verememişlerdir. Isı sığası, ısı, iç enerji ve büzülme kavramlarında fizik öğretmenlerinin de derslerinde günlük yaşamdan örnekler sunmadıkları gözlemlenmiştir. Buna karşın derslerde örneklendirilen ısı iletimi, termal denge, enerji tasarrufu gibi kavramlarda ise çok az öğrencinin örnek vermesi bazı kavramları öğrencilerin günlük yaşamla ilişkilendirmede sıkıntı yaşadıklarını göstermektedir. Her iki lise ayrı ayrı ele alındığında görüşme bulgularına göre başarı düzeyi yüksek olan lise öğrencilerinin, başarı düzeyi düşük olan lise öğrencilerine göre daha az sayıda ancak daha kapsamlı ve açıklamalı günlük yaşam örnekleri sunduğu görülmektedir. Günlük yaşamdan meslekleri ısı-sıcaklık ünitesi ile ilişkilendirme konusunda iki lise öğrencilerinin de başarılarının neredeyse eşit düzeyde olduğu ve en çok meteoroloji uzmanları ile ünitenin ilişkilendirildiği belirlenmiştir. Öğrencilerin diğer derslerle üniteyi ilişkilendirme konusunda ise en çok kimya olmak üzere sırasıyla biyoloji, matematik ve coğrafya derslerinden yararlandıkları belirlenmiştir. Isı-sıcaklık konusunda günlük yaşamda en çok sağlık sorunu olmak üzere hava durumu ve hal değişimi kaynaklı sorunlar yaşadıklarını belirten öğrencilerin sadece yarısına yakınının, yaşanan sorunların çözüm yönteminde doğru bilgiyi kullanabilmesi elde edilen önemli bir bulgudur. Genel olarak ısı-sıcaklık ünitesini kolay olarak değerlendiren öğrenciler öğrenme süreçlerinde öğretmen ve teknolojinin önemine vurgu yaparak, ünitenin daha çok günlük yaşama indirgenmesi için çeşitli önerilerde bulunmuşlardır. Araştırmanın öğretmen boyutunda ise başarı düzeyi yüksek olan lise öğretmeninin diğer öğretmene göre derslerinde günlük yaşam örneklerine daha fazla yer verdiği saptanmıştır. Ancak öğretmenlerin ikisinin de ısı sığası, ısı, iç enerji ve büzülme kavramlarına yönelik derslerde günlük yaşam örnekleri sunmadıkları gözlemlenmiştir. Öğretmenler derslerinde günlük yaşam örneği sunarken ders kitabından ve kendi tecrübelerinden yararlandıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca öğretmenlerle yapılan görüşmeler sonucunda öğretmenlerin üniteyi günlük yaşamla ilişkilendirmek için matematik ve fen bilimleri dersinden yararlandıkları, ancak bu derslerin dışında hiçbir dersten yararlanmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Başarı düzeyi düşük olan lisede öğretim sürecinde disiplin ve ders geçme koşulları nedeniyle bazı sorunlar yaşanmışken, diğer lisede ise en büyük sorun zaman sıkıntısı olarak belirlenmiştir. İki öğretmen de öğrencilerin ısı-sıcaklık ünitesinde günlük yaşam bilgilerinin ölçülmesine yönelik ölçme ve değerlendirme yapmadıklarını belirtmiştir. Ancak üniteye yönelik başarı düzeyi yüksek olan lisedeki öğretmen, öğrencileri biçimlendirici ve düzey belirleyici değerlendirmeye tabi tutarken; diğer lise öğretmeni sadece düzey belirleyici değerlendirme kullandığını ve değerlendirme yaparken öğrencilerin okul ve sınıf kurallarına uyma durumunu da göz önünde bulundurduğunu vurgulamıştır. Ayrıca öğretmenler üniteyi işlerken karşılaştıkları sorunların çözümüne paralel doğrultuda bazı önerilerde bulunmuşlardır. Sonuç olarak, farklı anadolu liselerinde dokuzuncu sınıf öğrencilerinin ısı-sıcaklık ünitesini günlük yaşamla ilişkilendirmelerinde öğretmen faktörünün yanı sıra öğretim süreci ve ölçme-değerlendirme yöntemlerinin etkili olduğuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

There has been a great need for human beings to investigate physical sciences beginning from the structure of living organisms for the maintanence of liveliness over the years. As for in teaching physical sciences which are necessary for making sense of life, it is highly essential to associate between daily life and science. In regard to this point of view, the general aim of the study was to examine the association between the unit of heat and temperature and daily life through teaching process and the evaluation of unit at the end of this process in two different Anatolian High Schools. The study was conducted in two dimensions including teachers and students. Designed as a mixed method research within study, findings were predominantly obtained from the analyses of qualitative data. The quantitative dimension of the study remained in the background. In the scope of the study, two different Anatolian High Schools were determined among 20 Anatolian High Schools located in central districts of Adana via extreme-deviant sampling method in the spring term of 2015-2016 academic year. Thereby, one Anatolian High School whose success level was low and another Anatolian High School whose success level was high were defined and one each ninth grade class was selected randomly from these two high schools. The participants of the study were composed of students and physics teachers of the selected ninth grade classes. Throughout the teaching process of the unit of heat and temperature, 8 class hours were observed in the school whose success level was high and 7 class hours were observed in the school whose success level was low (totally 15 class hours). That is, 15 class hours were observed in total. At the end of the unit, GHIS (Heat and Temperature in Daily Life) test developed by Aytekin (2010) was administered and then semi-structured interviews were conducted with two physics teachers, 9 volunteer students from the high school whose success level was high and 7 volunteer students from high school whose success level was low. For the analyses of quantitative data, t-test was utilized and in the analyses of qualitative data, content analysis and descriptive analysis methods were used together. In the student-dimension of the study, it was found out that high school students whose success level was high significantly differed in concepts and topics of change of state, expansion, heat, heat transfer and energy transmission ways compared to high school students whose success level was low according to the results of GHIS test administered to ninth grade students at the end of the unit of heat and temperature. When students' views on why they learn the unit of heat and temperature were examined, it was revealed that students in the high school whose success level was high thought that this unit contributed their general world knowledge but students in the high school whose success level was low were in the idea that they were obliged to learn this unit. Students gave mostly examples for change of state related to daily life; however, they could not give examples related to daily life for such concepts and terms as heat, internal energy, specific heat, heat capacity, rate of energy transfer, expansion of liquids, expansion of gases and contraction that need to be taught in the scope of physics curriculum. It was also observed that physics teachers did not present examples related to daily life for the concepts of heat capacity, heat, internal energy and contraction during their lessons. In spite of this, only a few students were able to give examples related to daily life for such concepts as heat transfer, thermal equilibrium, energy saving which were exemplified in lessons and this showed that they had difficulty in associating these concepts with daily life. When the two high schools were examined separately, it was seen in interview findings that students in the high school whose success level was high were able to give less but more comprehensive examples about daily life than the students in the high school whose success level was low. It was identified that students from both schools were approximately equally successful in terms of associating the unit of heat and temperature with occupations from daily life and they made mostly connection between this unit and meteorologists. With regard to linking this unit with other lessons, students made use of mostly chemistry and then biology, mathematics and geography lessons respectively. Another important finding was that almost only half of the students could use the right information to solve problems such as health problems which are mostly experienced in daily life in terms of heat and temperature, and also problems deriving from change of state and weather conditions. Generally, students evaluated the unit of heat and temperature as easy emphasizing the importance of technology and teachers in teaching process. They suggested that this unit should be more associated with daily life. As to the dimension of teachers, it was detected that the teacher of the high school whose success level was high gave more place to daily life examples than the other teacher. However, it was observed that both of them did not present daily life examples about the concepts of heat capacity, heat, internal energy and contraction in their lessons. Teachers stated that they benefited from course books and their own experiences while they presented daily life examples in lessons. Moreover, interview findings showed that teachers were found to benefit from mathematics and physical sciences in order to associate the unit of heat and temperature with daily life but except for these two lessons, they did not benefit from any other lessons. There were some problems in the high school whose success level was low due to criteria for passing lessons and discipline, but the biggest problem in the other school was defined as problems about time. Both teachers pointed out that they did not conduct any measurement and evaluation applications about students' daily life knowledge in this unit. Nevertheless, the teacher in the high school whose success level was high exposed students to formative and summative assessments and the teacher in the other school emphasized that he only used summative assessment and took into account whether students obeyed school and classroom rules while evaluating them. Furthermore, teachers gave some suggestions about how to solve problems which they encountered while they were teaching the unit of heat and temperature. In conclusion, it was explored that some factors in addition to teachers, such as teaching process and measurement and evaluation methods had an influence on associating the unit of heat and temperature with daily life for ninth grade students in different Anatolian High Schools.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    619213

    Fizik öğretiminde farklılaştırılmış öğretim kullanılmasının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisi ve öğretmen görüşleri

    Using differentiated instruction in physics education effects on scientific process skills of students and teacher views

    RABİA YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜMİT TURGUT

  2. Tez No

    352043

    Dijital hikayecilik metoduyla hazırlanan öğretim materyallerinin öğrenme döngüsü giriş aşamasında kullanılmasının fizik dersi başarısı ve motivasyonu düzeyine etkisi

    The effect of using teaching materials prepared by digital storytelling method at the engagement of learning cycle on physics course achievement and motivation level

    ÖZKAN KAHRAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimBalıkesir Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEŞET DEMİRCİ

  3. Tez No

    292849

    Fizik dersinde simülasyon destekli yazılımın öğrencilerin akademik başarısına, tutumlarına ve kalıcılığa etkisi

    Effects of using simulation-aided software in physics lessons on students? academic performance and attitudes and on permanence

    ZELAL GÜVERCİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET TEKDAL

  4. Tez No

    266461

    Liselerde fizik dersi öğretiminde bilgisayar destekli eğitim ve geleneksel eğitim yaklaşımlarının rule space yöntemi ile değerlendirilmesi

    The assessment of computer based and traditional physics educations at high schools by using rule space methodology

    GÜLŞAH KARADENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesi

    Bilişim Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ORHAN GÖKÇÖL

  5. Tez No

    177964

    Ortaöğretim 9. sınıf matematik öğretiminde proje tabanlı öğretimin öğrenci başarısına etkisi

    The effect of project based learning approach on the student success in mathematics teaching 9th class

    MEHMET GÖKTAN ÖVEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Eğitim ve ÖğretimBalıkesir Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEVİNÇ MERT UYANGÖR

Geri Dön