Erken ergenlik mizaç anketinin ergen formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Early adolescent temperament questionnaire adolescent form reliability and validity study
- Tez No: 455166
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜRKAY DEMİR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Erken ergenlik, Mizaç, Geçerlik, Güvenirlilik, Psikopatoloji, Early adolescence, temperament, reliability, validity
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 66
Özet
ÖZET Amaç: Mizaç genetik olarak belirlenmiş, bireyin tüm hayatı boyunca davranışlarını belirleyen ruhsal yapıdır. Bu yapının ileriki döneminde bireyde ortaya çıkabilecek psikiyatrik durumlar için belirleyici olabileceği düşünülmektedir. Türk örnekleminde erken ergenlik dönemindeki bireylerin mizaçsal özelliklerini belirlemeye yönelik bir araç yoktur. Rothbarth'ın geliştirdiği 9-14 yaş arasındaki ergenlerde kullanılan 'Early Adolescent Temperament Questionnaire Revised(EATQ-R)' ölçeğinin kısa formunun Türkçe'de geçerlilik ve güvenilirliğisınanarak; mizacın psikopatoloji ve yaş ve cinsiyet faktörleriyle olan ilişkisine bakılmıştır. Geçerlilik çalışmasında yapı geçerliliği dışardan bir test ile test edilmiştir. Ayrıca mizaç ile psikopatoloji arasındaki ilişki Güçler ve Güçlükler Anketi ile araştırılmıştır. Yöntem: Çalışmamız kesitsel nitelikte bir çalışmadır. Örneklem İstanbul ilinden üç ayrı okulda okuyan 11-15 yaş Aralığındaki 1109 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak Sosyodemografik Veri Formu, Erken Ergenlik Mizaç Anketi(EEMA), Güçler ve Güçlükler Anketi(GGA) kullanılmıştır.Tekrar test uygulaması için gönüllü olan ergenlere Erken Ergenlik Mizaç Anketi (EEMA) ilk uygulamadan 15 ila 20 gün sonra tekrar uygulanmıştır. Veriler Cronbach's alfa, Mann-Whitney U, Spearman's Rho testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: EEMA'nin ölçeklerinin ve test –tekrar test güvenilirliğinin yüksek olduğu bulunmuştur. Testin yapı geçerliliği dışardan benzer olmayan bir test olan GGA ile yapılmıştır. Yakınlık kurabilmenin, dışadönüklüğün cinsiyet farkı gösterdiği; iradi denetim, yakınlık kurabilmenin 13 yaş altı ile 13 yaş ve üstündeki ergenlerde anlamlı olarak farklı olduğu bulunmuştur. Mizacın psikopatolojisiyle olan ilişkisi incelendiğinde ise iradi denetimin toplam güçlük ve dikkat eksikliği aşırı hareketlilik alanlarıyla yüksek derecedekorelasyon; olumsuz duygulanım faktörünün toplam güçlük puanı ile yüksek derecede korelasyon ve duygusal, davranışsal sorunlar ve dikkat eksikliği aşırı hareketlilik alanlarıyla orta derecede korelasyon; yakınlık kurabilme süper faktörünün sosyal davranışlarla orta derecede korelasyon, dışa dönüklük alt faktörünün duygusal sorunlarla orta derecede korelasyon gösterdiği belirlenmiştir. Vargılar: Bu çalışmada EATQ-R kısa Türkçe formunun yüksek güvenilirlikte olduğu ve Türkçe'de geçerli bir ölçek olduğu görülmüştür. Sonraki çalışmalarda EEMA kullanılarakçevresel etmenlerin, ailesel özelliklerin, cinsiyetle ilgili beklentilerin mizaç üzerine etkisinin araştıran çalışmalar yapılabilir. Psikopatolojinin ortaya çıkışında mizacın nasıl rol aldığı uzun izlemli çalışmalarla gösterilebilir. Ayrıca pubertede hormonal değişikliklerin mizaç ve psikopatoloji üzerine olan ilişkisi klinik muayene ile daha ayrıntılı değerlendirilebilir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Objective: Temperament which affect individual's behaviours during the life is a structure genetically determined. This structure is seen asa determinant factor for psychiatric disorders. Currently, in Turkey, there is no instrument for assessing early adolescent temperament. In thıs study,In this thesis, validity and reliability of the short version of 'Early Adolescent Temperament Questionnaire Revised (EATQ-R)' which is proposed by Rothbarth for adolescent between 9 years-old and 14 years-old is examined and the relation of the temperament with psychopathology, age and gender factors is investigated. Method:The thesis presents a cross-sectional study which contains samples taken from 1109 adolescents between 11-years and 15-year old whom study three different schools across Istanbul.Sociodemographic Data Form, Early Adolescents Temperament Questionnaire (EEMA) and with Strength and Difficulties Questionnaire (GGA) are used as main data collection tools. Findings: The subfactors of EEMA were found to have high internal consistency and test-test realibity. Structure validity of EEMA was tested by SDQ Turkish form. Affiliativeness subscale was found in higher in male adolescents and affiliativeness subscale was found higher in female adolescents. Effortful control, affiliativeness subscales were found statistically significant in 13 years and older and under 13 years old comparing. High-sized correlations were found between effortful control and total difficulties and hyperactivity subscales in SDQ. Conclusion: With the presented thesis, it is shown that the Turkish version of the short EATQ-R Questionnaire provides high reliability and proves itself as a valid measuring device for Turkish native-speakers.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısında akran zorbalığı rolleri: Ergenler ve anneleri
Bullying roles in attention deficit hyperactivity disorder: adolescents and mothers
CEMRE YAŞÖZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZALP EKİNCİ
- 10-14 yaş arasındaki çocuklarda akran zorbalığı ve mizaç özellikleri ilişkisinde duygu düzenlemenin aracı rolü
Peer bullying and temparature characteristics children between 10-14 years old thei instrumental role emotion regulation in the relationship
BÜŞRA GÜNAYDIN
- Kekemeliği olan, kekemeliği olmayan ve kekemeliği iyileşen ergenlerin mizaç ve öz denetim becerileri ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between temperament and self-regulation skills of adolescents with and without stuttering and recovered stuttering
YAREN BÜYÜKÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KONROT KONROT
- What determines the sibling conflict resolution strategies of adolescents? parents, siblings, or temperament?
Ergen bireylerin kardeş çatışmalarını çözme stratejilerini neler belirler? ebeveynler, kardeşler, veya mizaç
HURİ GÜL BAYRAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL KAZAK BERUMENT
- Longitudinal relations of externalizing and internalizing behavior problems with parental child rearing practices and temperament during transition from preschool to school entry
Okul öncesi dönemden okul dönemine geçişte dışsallaştırma ve içselleştirme davranış problemlerinin anne-babaların çocuk yetiştirme davranışları ve çocukların mizaçları ile boylamsal ilişkileri
BURCU BUĞAN