Türkiye'de şehircilik ve mimarlık alanlarının gelişiminde çevirinin yeri
The relevance of translation to the advancement of urban planning and architecture in Turkey
- Tez No: 456031
- Danışmanlar: PROF. DR. TURGAY KURULTAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Mütercim-Tercümanlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Translation and Interpretation, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Bu tez çalışması, çevirinin şehircilik ve mimarlığın gelişiminde üstlendiği rolleri araştırmaktadır. İki ayrı disiplini bir araya getiren çalışma, hem çeviribilim hem de şehircilik-mimarlık alanlarından sağlanan iki yönlü bir inceleme yöntemi kullanmaktadır. Kuramsal yönelim olarak çeviribilimin, erek metni kaynak metnin ötesinde kendine özgü niteliklere sahip bir olgu olarak tanımlayan yaklaşımı, yöntemde temel alınmıştır. Şehircilik ve mimarlık disiplinlerinde farklı toplumsal ve kültürel gelişmelerin yaşandığı 1926-2011 yıllarını kapsayan yaklaşık 90 yıllık zaman dilimi ise yöntemin diğer bileşenidir. Bir çeviribilim incelemesi yapmaya olanak verecek şekilde hazırlanan ve sınıflandırılan Çeviri Şehircilik ve Mimarlık Kitapları Kaynakçası (1926-2011), söz konusu yöntemle incelenmiş ve buradan elde edilen veriler yorumlanmıştır. Sonuç olarak toplumsal değişimlere, kültürel planlama veya bilimsel araştırma hedeflerine bağlı olarak, Cumhuriyet'in ilk 20 yılında temel meslekî bilgi üretimi için birincil araçlar arasında yer alan çevirinin, özellikle 1960 ve sonrasında önceki yıllara kıyasla arka planda kaldığı saptanmıştır. 1940'ların ikinci yarısından günümüze kadarki süreçte ise, çeviri etkinliğinin alanların sistemli bilgi üretiminde değil, daha çok parçalı ve anlık bilgi aktarımında rol oynadığı anlaşılmıştır. Disiplinlerin metin üretiminde çeviriye yüklenen rolleri, çoğunlukla akademik çevrenin belirlediği anlaşılmıştır. Çevirilerin üretildiği ve kullanıldığı başlıca yerlerden biri olan akademik ortam, çevirilere kaynak metnin sahip olmadığı nitelikler de yükleyebilmektedir. Şehircilik ve mimarlığın gelişimi bağlamında çevirinin kültürel planlama ve değişim süreçlerinde bir araç olarak yer aldığı ve kendisinin de bu süreçler dahilinde planlandığı veya işlevinin değiştiği görülmüştür. Bulgular, çeviriye söz konusu süreçlerde bir araç olarak başvurulduğunda, çeviri etkinliğinin disiplinlerin üretiminde önemli konumlara geldiğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to reveal the parts which translation has played in the development of urban planning and architecture in Turkey. Being an interdisciplinary research, it benefits from a two-layered method based on both these disciplines and translation studies. The first layer is the theoretical base of translation studies, which includes approaches relating the notion of culture planning to translation. The second layer is the historical background of architecture and urban planning, which starts with the declaration of Republic in Turkey and includes the following periods until today, characterized by different social events and turns. This method is applied on a categorized database enabling a translation studies research, The Bibliography of Translated Urban Planning and Architecture Books (1926-2011). The results indicate that in the 20 years following the declaration of the Republic, the act of translation was used in production of knowledge and the basic resources of the fields constituted in translated texts. Compared to these years, translation activity remained in the background especially after the 1960s. It is clear that it is mostly the academia that assigns some roles to translation. Being the main environment where translated texts are produced, the academia is also able to attribute new qualifications to translated texts. In the context of the advancement of urban planning and architecture, translation both has been used as a tool and itself was planned in culture planning phases. Translation, if employed in such phases, can play major roles in the text production of architecture and urban planning.
Benzer Tezler
- Türkiye'de kentsel koruma politikalarının gelişimine yardımcı bir yöntem denemesi örnekleme: İstanbul tarihi yarımada
A method experiment for the improvement in politics of urban protection in Turkey model: İstanbul historical peninsula
İSMET ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2004
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDE SUHER
- İstanbul'da yazılım sektörünün yerseçim tercihleri
Location preferences of the software sector in Istanbul
ŞÜHEDA KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE LALE BERKÖZ
- Planlama sürecinde kentsel tasarının yeri ve rolünün tanımlanması için bir yöntem denemesi; Örnekleme alanı Türkiye
A Methodological essay to describe the role and the function of urban design in planning process; The case of Turkey
HATİCE KARABAY AYATAÇ
- Konut alanlarının dönüşümünde kullanıcı katılımı: Emek Mahallesi örneği
Başlık çevirisi yok
NECİBE NUR SEVGİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MimarlıkBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESLİHAN AYDIN YÖNET
- Tarihi kentlerin canlandırılmasına yönelik sürdürülebilir yönetim stratejileri: Balıkesir-Ayvalık örneği
Sustainable management strategies for revitalization of the historical cities: Case study of Balikesir-Ayvalik
BURCU BÜKEN CANTİMUR
Doktora
Türkçe
2011
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLGİ AŞKUN