Geri Dön

Anadili eğitim dilinden farklı olan öğrenci ve velilerin yaşadıkları sorunların çözümlenmesi (Diyarbakır ili örneği)

The analysis of the problems faced by students and parents who have different mother tongue from main education language (Diyarbakır city case)

PDF İndir

  1. Tez No: 456688
  2. Yazar: NEVRUZ UĞUR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN HÜSEYİN AKSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Anadili, Dil Edinimi, Anadilinde Eğitim, Eğitimde Dil Politikaları, Kürtçe, Mother Language, Acquisition of Language, Education in Mother Language, Language Policies in Education, Kurdish
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Ekonomisi ve Planlaması Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 304

Özet

Bu araştırmada anadili eğitim dilinden farklı olan öğrenci ve velilerin dil farklılıklarından kaynaklı yaşadıkları sorunların çözümlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma ile anadili Kürtçe olan öğrenci ve velilerin dil edinimi ve günlük yaşamlarında dil kullanım durumları, okul içi ve okul dışı gündelik yaşamlarında dil farklılıklarından kaynaklı yaşadıkları sorunlar, bu sorunların eğitim ve öğretim hayatlarına etkisi, dil farklılığının sorun olmasına yol açan nedenlere ilişkin görüşleri ve yaşadıkları sorunların çözümüne ilişkin görüş ve beklentilerinin neler olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Diyarbakır kent merkezinde yaşayan, ortaöğretime devam eden 20 öğrenci ile en az bir çocuğu ortaöğretime devam eden 20 velinin görüşlerine başvurulmuştur. Verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan öğrenci ve velilerin dil edinimi ve kullanımı durumlarına ilişkin olarak; katılımcıların biri Türkçe diğeri Kürtçe olmak üzere en az ikidilli olduğu görülmüştür. Velilerin ve öğrencilerin öğrendikleri ilk dil diğer bir ifade ile birinci dilleri büyük oranda anadilidir. İkinci olarak öğrenilen dil ise ağırlıklı olarak Türkçedir. Kuşaklar arasında Kürtçenin birinci dil olarak öğrenilme oranında düşüş söz konusudur. Türkçenin aile ortamında öğrenilme oranı ise genç kuşaklarda yükselmektedir. Veliler arasında anadilini yeterli düzeyde anlayıp konuşabilme ancak okuyup yazamama durumu oldukça yaygındır. Anadilini okuma ve yazma yeterliliği öğrencilerde de düşüktür ancak bu yeterlilik velilere oranla daha yüksektir. Aile içerisinde eşler arasında ağırlıklı iletişim dili Kürtçe, çocuklar arasında ise Türkçedir. Kuşaklar arasında günlük yaşamda karşılaşılan kişiler ve bulunulan mekânlar açısından Kürtçeyi kullanma alanının giderek daraldığı ve yerini Türkçeye bıraktığı saptanmıştır. Öğrenci ve velilerin günlük yaşamlarında geçmişten günümüze anadili kullanım düzeylerinde değişim söz konusudur. Öğrencilerin günlük yaşamda anadili kullanımındaki değişime ilişkin algısı ağırlıklı olarak azalma, kötüleşme ve/veya gerileme şeklinde iken, velilerde algı bir dönem azalma, kötüleşme ve/veya gerileme olduğu daha sonra artış, iyileşme ve/veya gelişme olduğu yönündedir. Katılımcı öğrenci ve velilerin günlük yaşamlarında karşılaştıkları dil farklılıklarından dolayı yaşadıkları sorunların, iletişim kuramama, kendini tam olarak ifade edememe, yasaklarla karşılaşma, resmi kurum ve kuruluşlarda Kürtçe konuşamama, Batı illerinde olumsuz tepki ile karşılaşma, utanma, ayıplanma ve yadırganma olduğu görülmüştür. Katılımcıların günlük yaşamlarında dil farklılıklarından dolayı okulda yaşadıkları sorunların ise, öğretmeni anlayamama ve kendini ifade edememe; baskıya, şiddete maruz kalma, uyarılma, engellenme, alay konusu olma, hor görülme, ötekileştirilme, dışlanma Türkçeyi sağlıklı bir şekilde öğrenememe, okul programını geriden takip etme, anadilini unutma olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sorunların katılımcıların eğitim ve öğretim hayatlarında olumsuz etkilere neden olduğu görülmüştür. Katılımcı öğrenci ve veliler dil farklılıklarından kaynaklı olarak yaşanan sorunların ağırlıklı olarak siyasal, pedagojik ve kişisel/iletişimsel sorun ve yaklaşımlarla ilişkili olduğunu saptanmıştır. Katılımcıların büyük bir bölümünün dil farklılıklarından kaynaklanan sorunlarının çözümüne ilişkin temel beklentisi Kürtçenin eğitimde yer almasıdır. Bununla birlikte yaşanılan sorunların çözümü için siyaset kurumundan beklentiler olduğu görülmüştür.

Özet (Çeviri)

In this research, it is aimed to analyze the problems of students and parents who have different mother tongue from the language of education. With this research, it has been tried to reveal the language acquisition and the use of language in their daily lives of native Kurdish students and parents, the problems they are experiencing due to language differences in school and non-school daily life, the effects of these problems on the academic lives, their opinions about the reasons why language differences become a problem, and the opinions and expectations about the solution of the problems they experience. In this context, the opinions of 20 secondary school students who live in Diyarbakır city center, and 20 parents who have at least one child attended secondary school were asked. A semi-structured interview form was used to collect the data. The collected data were analyzed by using descriptive analysis and content analysis. As regards the acquisition and use of language of the students and parents who participate in the research; it was seen that the participants knew at least two mother tongues (they are bilingual), one of which was Turkish and the other was Kurdish. The first language both parents and students largely learn is mother tongue, that is, their first languages. The second language that is predominantly learned is Turkish. There is a decline in the rate of learning Kurdish as a first language among generations. The rate of learning Turkish in the family environment is rising in younger generations. It is fairly common among parents to understand and speak their mother tongue at a sufficient level, but not read or write. The ability to read and write the mother tongue is also low in the students, but this qualification is higher than the parents. The main communication language among the spouses in the family is Kurdish, however, among the children is Turkish. In terms of the people encountered in daily life among the generations and the places where they are found, it has been determined that the field of using Kurdish has gradually narrowed and left its place in the Turkish. From past to present, there is a change at the level of mother tongue use of the students and the parents in their daily lives. While the perceptions of students about the change in native language usage in everyday life are mostly in the form of decrease, deterioration and / or regression, the perceptions of parents decline, deterioration and / or regression in some period, then increased, improved and / or developed. It was seen that communication failure, could not express themselves fully, encountering prohibitions, unable to speak Kurdish in official institutions, encountering negative reactions in the western cities, embarrassment, reproach and disgrace were problems of participant students and parents due to their language differences in their daily lives. It was concluded that inability to understand the teacher, and unable to express oneself, expose to pressure and violence, get warned, hindered, ridicule, contempt, be marginalized, exclusion, do not learn Turkish properly, stay behind school schedule, and forgetting the mother tongue were the problems that participants experience in their daily lives due to language differences. It was seen that these problems have negative effects on educational lives of participants. It was determined that the problems experienced by participant students and parents due to language differences were mainly related to political, pedagogical and personal / communicative problems and approaches. The basic expectation of the majority of the participants regarding the solution of the problems caused by language differences is that Kurdish take part in education. Along with that, it was seen that there are expectations from the political institution for the solution of the experienced problems.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    349468

    Kültürüne aşina olmadıkları bir yere atanan sınıf öğretmenlerinin yaşadığı deneyimler: Mardin örneği

    Expriences of primary school teachers about their work in the place where they are are unfamiliar with its culture and language

    NECMETTİN BOZDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimYeditepe Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL EKŞİ

  2. Tez No

    73357

    An Interlanguage study of compliment responses: A case of Turkish learners of English

    İngilizce öğrenen Türk öğrencilerin ara dilinde iltifat yanıtları: Bir durum saptaması

    İLKNUR İSTİFÇİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜL DURMUŞOĞLU KÖSE

  3. Tez No

    809168

    Orthography effect on the pronunciation of Turkish EFL learners

    Türk öğrencilerin İngilizce sesletiminde yazımın etkisi

    CANAN DEVECİ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANDAN YAVUZ

  4. Tez No

    889607

    Higher education content lecturers' attitudes towards English medium instruction (EMI), their challenges and coping strategies in EMI classes

    Yükseköğretim düzeyinde bölüm dersi veren hocaların eğitim dilinin İngilizce olmasına yönelik tutumları, eğitim dili İngilizce olan sınıflarda yaşadıkları zorluklar ve bu zorluklarla başa çıkma yöntemleri

    ŞEYMA MERVE DEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Eğitim ve ÖğretimTED Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP BİLKİ

  5. Tez No

    231786

    Production ecrite en fle et analyse des erreurs face a la langue Turque: Cas de l'universite de Marmara

    Fransızcada yazılı anlatım ve Türk diline bağlı hataların analizi: Marmara Üniversitesi örneği

    LOKMAN DEMİRTAŞ

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2008

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Fransız Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN GÜMÜŞ

Geri Dön