Ekonomik faktörlerin evlilik kalitesine etkisi: Bir dyadic model testi
The effect of economic factors on marital quality: A dyadic model
- Tez No: 456832
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP ÇOPUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ev Ekonomisi, Home Economics
- Anahtar Kelimeler: Evlilik kalitesi, Evlilik Kalitesi Ölçeği, aile ekonomik güçlüğü, eĢ tükenmiĢliği, marital quality, Marital Quality Scale, family economic strain, couple burnout
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile ve Tüketici Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Bu çalışma, ekonomik faktörlerin evlilik kalitesine etkisini incelemek amacıyla Ankara'da farklı sosyo-ekonomik düzeydeki üç ilçede yürütülmüştür. Bunun için öncelikle 211 evli çiftten (422 evli birey) veri toplanarak Evlilik Kalitesi Ölçeği (EKÖ) geliştirilmiş ve Aile Ekonomik Güçlük Ölçeğinin (AEGÖ) uyarlama çalışması yapılmıştır. Daha sonra 278 evli çift (556 evli birey) ile görüşülerek elde edilen verilerle Evlilik Kalitesi Model Testi kurulmuştur. EKÖ'nün 211 evli çifte (422 evli birey) ilişkin veri setinden hesaplanan Cronbach Alpha katsayısı .97 ve 278 evli çifte (556 evli birey) ilişkin veri setinden hesaplanan Cronbach Alpha katsayısı ise .96 bulunmuştur. Son formu ile EKÖ 5 faktörlü ve 42 maddeden oluşan bir ölçektir. Çalışma sonucunda EKÖ'nün ülkemiz için geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir. Yapılan dyadic model testi ile kadın ve erkeklerin“aile ekonomik güçlüğü”ile“evlilik kalitesi”arasındaki ilişkide“eş tükenmişliği”nin rolü (mediation ve moderation) incelenmiştir. Eş tükenmişliğinin aracı rolü, Heteroseksüel Çift Dayanışması Aracı Modeli (APIMeM) ile; etkileşim rolü ise Heteroseksüel Çift Dayanışması Etkileşim Modeli (APIMoM) ile analiz edilmiştir. Model testinden elde edilen sonuçlar, ekonomik güçlükle evlilik kalitesi arasındaki ilişkinin eş tükenmişliğine bağlı olarak (moderation) değişmediğini, ancak çiftlerin eş tükenmişliği arttıkça, eşlerin her ikisinin de evlilik kalitesinin anlamlı olarak düştüğünü göstermiştir. Bunun yanı sıra, eşlerin yaşadıkları ekonomik güçlük, kendilerinin ve/veya eşlerinin yaşadıkları eş tükenmişliği aracılığıyla (mediation) evlilik kalitelerini düşürmektedir. Eşin evlilik kalitesinin düşük olması ise büyük ölçüde kendi eş tükenmişliği, nispeten de eşinin yaşadığı eş tükenmişliği nedeniyle gerçekleşmektedir. Çalışmadan elde edilen bulgular doğrultusunda araştırmacılara, akademisyenlere, kişilere ve kurumlara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in three different socioeconomic districts in Ankara to examine the effect of economic factors on the quality of marriages. This study initially collected data from 211 married couples (422 married individuals), to develop the Marital Quality Scale (MQS). For the Family Economic Strain Scale (FESS), an adaptation study was performed. Then, the researchers met with 278 married couples (556 married individuals) and by using the data obtained, the Marital Quality Model Test was established. The Cronbach's alpha coefficient of the MQS was calculated according to data set for the 211 married couples, and its Cronbach's alpha coefficient was calculated according to the data set from the 278 married couples. They were found to be .97 and .96, respectively. The MQS is a 5-factor with 42 items. This study determined that the MQS is a valid and reliable scale for Turkey. A dyadic model test was performed, and this study examined the role of“couple burnout”(mediation or moderation) in the relationship between“family economic strain”and“marital quality”of males and females. The mediation and the moderation roles of couple burnout were analyzed using the mediation model of heterosexual couple solidarity (Actor-Partner Interdependence Mediation Model–APIMeM) and the moderation model of heterosexual couple solidarity (Actor-Partner Interdependence Moderation Model–APIMoM), respectively. The model test results showed that the relationship between economic strain and marital quality did not vary by couple burnout; however, as the couple burnout perceived by couples increased, the marital quality of each spouse significantly decreased. Moreover, economic strain experienced by spouses decreased marital quality by mediating the couple burnout experienced by individuals or their spouses. Lower marital quality was mostly due to his/her own couple burnout, and slightly because of the couple burnout experienced by his/her spouse. In light of its findings, this study offers suggestions to researchers, academicians and institutions.
Benzer Tezler
- Annelerin doğum sonrası fonksiyonel durumunun yaşam kalitesine etkisi
Effect to mothers to quality of life of postpartum functional status
YONCA ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HemşirelikEge ÜniversitesiKadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYNUR SARUHAN
- Boşanmış kadın ve erkek bireylerin boşanma sonrası yaşadıkları güçlüklerin toplumsal cinsiyet bağlamında karşılaştırılması: Karaman ili örneği
A comparative analysis of post-divorce challenges faced by divorced women and men in the context of gender: The case of Karaman province
EDA UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÇAKIR
- Edirne il merkezinde yaşayan 18-49 yaş arası evli kadınların cinsel yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the sexual life quality of married women aged 18-49 living in the city center of edirne
SELEN BAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖNDER SEZER
- ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sisteminin İş Yaşamı Kalitesine Katkısı: Bir Araştırma
The Contribution Of ISO 9001:2000 Quality Management System to Quality Of Business Life: An Investigation
BARIŞ ÖZTUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiToplam Kalite Yönetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. OSMAN AVŞAR KURGUN
- Yaşam kalitesi algılamalarının değerlendirilmesi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve Urmiye Üniversitesi akademik personeli üzerine karşılaştırmalı bir uygulama
Assessment of quality of life perceptions
NARMİN ESMAEİLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BULUT DÜLEK