Türkçe çeviri dergilerinde ara dilden çeviriler üzerine betimleyici bir inceleme:1979-2013
A descriptive analysis on indirect translations in Turkish journals: 1979 - 2013
- Tez No: 458576
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. CEMAL DEMİRCİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: ara dilden çeviri, çeviri normları, çeviri politikaları, az çevrilen diller, indirect translation, translation norms, translation policies, less translated languages
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu çalışma, 1979-2013 yılları arasında yayımlanan Türkçe çeviri dergilerinin ara dilden çeviri politikalarını Gideon Toury'nin“çeviri normları”kavramı (Toury 1995:53) çerçevesinde irdelemeyi hedeflemektedir. Çalışma ayrıca söz konusu dergilerde yayımlanan ara dilden çeviriler kapsamında ilgili dönemde Türkçe çeviri dizgesindeki hâkim dil/kültürleri irdelemekte ve konuyu Albert Branchadell'in“az çevrilen diller”kavramıyla (Branchadell 2004: 1) ilişkilendirerek tartışmaktadır. Çalışmamız, Türkçede ara dilden çevirilere odaklanarak belirli bir dönemin normlarını incelemesi açısından öncüldür. Araştırmamız için öncelikle ilgili dergilerde yayımlanan Türkçeye ara dilden ve doğrudan çeviriler derlenmiş ve daha sonra da bu çeviriler üzerinden çeşitli veriler (kullanılan ara diller, kaynak dizgeler, metin türleri) analiz edilmiştir. Veri analizinin daha tutarlı olabilmesi için inceleme dönemi üç bölüme ayrılmıştır: 1979-1989, 1990-1999, 2000-2013. Her bir dönem için kaynak dizge ile çevirinin doğrudanlığı, metin türü ile çevirinin doğrudanlığı ve kullanılan ara dil ile kaynak dizge/metin türü ilişkileri irdelenmiştir. Araştırma, (1) belirli dönemlerde çevirinin hangi dil üzerinden yapıldığının gizlendiğini ve böylece ara dilden çevirilerin doğrudan çeviriler gibi sunulduğunu, (2) kullanılacak ara dilin seçiminde ilgili dönemde çeviri dizgesindeki egemen dil/kültürün etkili olduğunu ve (3) ara dilden çeviriye başvurulmasının her zaman dilsel yetersizlikle açıklanamayacağını göstermiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the present thesis is to analyze translation policies on indirect translation through the translation journals published between 1979 and 2013 in Turkey within the framework of Gideon Toury's concept of“translation norms”(Toury 1995:53). Taking indirect translations as a case with a special reference to Albert Branchadell's concept of“less translated languages”(Branchadell 2004: 1), the study also addresses languages or cultures dominant in the Turkish system of translation between 1979 and 2013. The present thesis is the first study analyzing translational norms on indirect translation in Turkish in a specific period. In the study, I first compiled direct and indirect translations into Turkish in the translation journals, then I analysed the data by centering not only on mediating languages but also on source systems and text types, etc. In order to reach consistent results, the journals are examined within three groups: 1979-1989, 1990-1999, and 2000-2013. Each of these periods are also discussed under the following titles: the relationship between source system and directness of translation, the relationship between text types and directness of translation, and the relationship between the preferred mediating language and source systems/text types. The study shows (1) that source language of a translation is concealed during specific periods in which, hence, indirect translations are presented as direct translations, (2) that the dominant language/culture in a specific translation system is influential on selecting mediating language/s, and (3) that linguistic incapability is not the only motivation behind the phenomenon.
Benzer Tezler
- Resimli kitap (İnceleme - metin 25–30. sayılar)
The analysis of 'Resimli kitap' journal (25-30. volumes)
MELİHAT ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNCAY ÖZTÜRK
- Yazın eğitiminde çocuk ve gençlik yazını
Başlık çevirisi yok
SELAHATTİN DİLDÜZGÜN
Doktora
Türkçe
1994
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA İPŞİROĞLU
- A critical study on Pınar Kür as author-translator: Authorial and translatorial styles in interaction
Yazar-çevirmen olarak Pınar Kür üzerine eleştirel bir inceleme: Yazar ve çevirmen biçemleri arasındaki etkileşimler
ELİF AKA
Doktora
İngilizce
2011
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEHNAZ TAHİR GÜRÇAĞLAR
- Erkek dergilerinde çeviri yoluyla aktarılan hegemonik erkek imgesinin yan metinler üzerinden incelenmesi
The paratextual analysis of the image of hegemonic masculinity transferred through translation in men's magazines
BÜŞRA YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV BULUT
- Çeviri çocuk edebiyatı eserlerinde yer alan değerlerin incelenmesi
Examination of the values in translation of children's literature works
FERİDE İDİ TULUMCU
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖZDEMİR