Kırgız Türkçesinde duygu fiilleri
Emotional verbs in Kyrgyz language
- Tez No: 465538
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. KALMAMAT KULAMSHAEV
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kırgız Türkçesi, duygu fiilleri, semantik sınıflama, sözcüksel anlambilim, durum grameri, Kyrgyz Turkish, emotional verbs, semantic classification, lexical semantics, case grammar
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 373
Özet
Duygular, insan hayatını doğrudan etkileyen ve uyumsal fonksiyonlara bağlı olarak bir uyaranın yol açtığı genel bir uyarılma hâlinin, mental süreçler tarafından değerlendirilmiş şekli olarak zihinde anlamlandırılır ve dilin yardımıyla ifade edilir. Geçmişten günümüze hemen hemen her dilin söz varlığında duygusal deneyimi tanımlayan sayısız duygu fiili vardır. Dilbilimi açısından duygu fiillerini en iyi tanımanın yollarından biri belli bir bakış açısına göre onları gruplandırma ve sınıflamaktır. Duygunun öznel niteliği, nedeni, hedefi, gerek temel gerekse benzer anlamlar ifade etmesi gibi birçok faktör, duygu fiillerinin sınıflandırılmasını güçleştirmektedir. Bu çalışmamızda, Kırgız Türkçesindeki duygu fiillerinin semantik yönüyle sınıflandırılması ve bu fiillerin sözcüksel anlambilim, durum grameri ve köken bilgisi bakımından incelenmesi ele alınmıştır. Kırgız Türkçesinde duygu fiillerinin kuramsal çerçevesinin oluşturulması, sözcüksel anlambilim ve durum grameri temelinde belirlediğimiz ölçütlere uygun şekilde biçimsel, anlamsal analizlerinin yapılmasıyla bu fiillerin kökeninin art zamanlı ve eş zamanlı karşılaştırmalı yöntemle incelenmesi, duygu fiillerinin özelliklerinin ortaya konulması, tarihi süreç içerisinde anlamsal gelişim ve değişimlerinin belirlenmesi değerlendirmeye alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Emotions, caused by a stimulus depending on adaptive functions, are visualised in mind as an image utilised by mental process. From past to present, there have been numerous emotional verbs defining emotional experience in vocabulary of almost every language. In terms of linguistics, one of the best ways of identifying emotional verbs is grouping and classifying them in a particular way. Many factors such as subjective quality, causes, objectives of emotions, and presenting basic and similar meanings make the classification of verbs of emotions difficult. In this study, emotional verbs in Kyrgyz Turkish are classified and studied in terms of lexical semantics, case grammar and etymology. Forming an institutional frame for emotional verbs in Kyrgyz Turkish is taken under review in conformity with the criteria determined on the basis of lexical semantics and case grammar by analysing the verbs morphologically and semantically with diachronic and concurrent comparative methods, stating features of emotional verbs and inside the historical process studying semantic development and changes.
Benzer Tezler
- Kırgız Türkçesinde duyu fiilleri
Perception verbs in Kyrgyz language
KYİAL KAMCHYBEKOVA
Doktora
Türkçe
2010
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK TAVKUL
- Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde sözcüklerin cinsiyetlere göre çağrışım alanları
Association areas of words according to gender in Kyrgyz and Turkish
SÜLEYMAN BARLAS
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN GÜNER DİLEK
- Tügölbay Sıdıkbekov'un Cooşbay Hikayesi (Transkripsiyon, aktarma ve inceleme)
Tügölbay Sıdıkbekov's Cooşbay Story (Transcription, transmission, review)
DUYGU ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAYRAMBEK OROZOBAYEV
- Türk dünyası destanlarında hayvan sembolizmi
Animal symbolism in Turkish world episotes
OĞUZ DUMAN
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Sosyo-kültür tarihi bakımından Kırgızlarda tören ve merasimler
Celebrations and ceremonies of the Kyrgyz in terms of socio-cultural history
FERAY OFLAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ BUYAR