Yazınsal çeviride çevirmenin sesi: Huckleberry Finn'in maceraları üzerinden bir vaka analizi
Translator's voice in literary translation: a case study on different translations of the adventures of Huckleberry Finn
- Tez No: 465720
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEJDET NEYDİM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: çevirmenin sesi, çevirmenin söylemsel varlığı, okur olarak çevirmen, yazar olarak çevirmen, yazınsal çeviri eleştirisi, translator's voice, translator's discursive presence, translator as a reader, translator as a rewriter, literary translation criticism
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu çalışmada yazınsal metinlerde kaynak metnin okuru ve erek metnin yazarı olarak çevirmenin söylemdeki varlığı bir diğer deyişle, çevirmenin sesi incelenecektir.“Kara kutu”olduğu farzedilen çevirmen zihnine bakışı değiştiren ve çevirmen zihninin varsayımsal olarak yeniden kurgulanabileceğini belirten Toury'nin ardından Venuti'nin (1995) yanı sıra, Schiavi (1996), Hermans (1996), O' Sullivan (2003), Munday (2008), ve Alvstad'ın (2015) ortaya attıkları söylemler bu çalışmada esas alınmıştır. Çevirmenin sesi, Çeviribilimin uygulamalı alanı içinde yer alan çeviri eleştirisi alt alanında, Katherina Reiss tarafından ortaya atılmış çeviri eleştirisi yöntemi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Uygulama bölümünde kullanılmak üzere 19. yy'ın önemli yazarlarından olan Mark Twain'in, yaşadığı bölgeden ve o bölgedeki sosyo-kültürel gerçekliklerden yola çıkarak kaleme aldığı, kurgusal kimlikleri oluştururken her birini ayrı bir diyalekt ile konuşturduğu, tüm bu sebeplerden çevirmen için kültürel ve dilsel birçok problemi barındıran The Adventures of Huckleberry Finn isimli eser seçilmiştir. İlk üç bölümde kuramsal çerçeve tanıtıldıktan sonra uygulama bölümünün ilk kısmında çevirmenin sesini somut olarak ortaya koyduğu çevirmen notları ve önsözler, ikinci kısmında ise metin içi öğeler bağlamında kurgusal kimliklerin oluşturulmasında çevirmenin sesi, söz konusu eserin Türkçe kısaltılmamış iki çevirisi üzerinden karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Yapılan incelemelerde ve bulguların değerlendirilmesinde hata avcılığından kaçınılarak betimleyici bir yaklaşım izlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to explore conceptual development of the translator's voice in translation studies and track down the translator's discursive presence (Hermans, 1996), namely the translator's voice as a source text reader and target text author in the literary translated texts. In this study, Mark Twain's The Advantures of Huckleberry Finn, which uses vernacular language and many different dialects to capture the historical context and the reality of the society, is used as a case study since all of these unique features of the work present linguistic and cultural problems for the translators. After presenting the theoretical framework in the first three chapters, in the first part of the case study translator's voice is identified on an abstract level by means of paratexts such as translators' footnotes and forewords which present translator's voice clearly. Correspondingly, in the second part of the case study two different Turkish translations of The Advantures of Huckleberry Finn are analyzed comparatively through the voices of the fictional characters to define translator's voice on a paratextual level which is more difficult to notice. The findings obtained from the comparative analysis are interpreted in the light of the conceptual framework of translator's voice that includes the arguments of Hermans, Schiavi and Munday's along with Reiss's translation criticism model.
Benzer Tezler
- Edebiyat çevirilerinin ve çevirmenlerinin görülebilirliğinin/görülemezliğinin çeviribilim bağlamında incelenmesi: Kayboluşlardaki varoluşlar
An analysis of literary translations' and translators' visibility/invisibility in terms of translation studies
AYŞE ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2015
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. AYŞE BANU KARADAĞ
- Yazınsal çeviride ekinsel öğelerin aktarımı
The Transmission of cultural facts in literary translation
LALE ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SÜNDÜZ KASAR
- Çeviride ikidillilik sorunsalı: Özçeviri ve yazar-çevirmenler
The problematic of bilingualism in translation: Self-translation and author-transletors
ŞİLAN KARADAĞ EVİRGEN
Doktora
Fransızca
2016
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Edgar Allan Poe'nun The Murders in the Rue Morgue başlıklı öyküsünün anlam ve gösterge evreninin Türkçe çevirilerinde yeniden yaratılması
Re-creating the world of meaning and sign of Edgar Allan Poe's story titled The Murders in the Rue Morgue in its Turkish translations
AYŞE ZEYNEP KIVANÇ
Doktora
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
DOÇ. DR. BEKİ HALEVA
- Michael Ende'nin 'Momo' adlı eserinin Türkçe çevirisine eleştirel yaklaşım
A critical approach to Turkish translation of literal work ?Momo? by Michael Ende
TÜLAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN ALPEREN