Geri Dön

Ortaokul Türkçe ders kitaplarının söz varlığı üzerine art zamanlı bir inceleme 1947 tarihli Türkçe 1 ve MEB 2014 Türkçe 6 ders kitapları örneği

A diachronic research on vocabulary of secondary school Turkish coursebook 1947 - dated Turkish 1 and sample of MEB 2014 Turkish 6 grade coursebook

  1. Tez No: 465895
  2. Yazar: ADEM ÇELİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SARI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: dil, söz, söz varlığı, ders kitabı, neolojizm
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mevlana Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 196

Özet

Bir sesli işaret sistemi olan dil, aynı toplulukta yaşayan veya aynı milletten olan insanların anlaşmasını sağlayan en gelişmiş iletişim aracıdır. Bu iletişimde söz varlığının önemi büyüktür.“Söz varlığı, bir dilde bir takım seslerin bir araya gelmesiyle kurulmuş simgeler, kodlar – ya da dil bilimindeki terimiyle göstergeler – olarak değil, aynı zamanda o dili konuşan toplumun kavramlar dünyası, maddi ve manevi kültürünün yansıtıcısı, dünya görüşünün bir kesiti olarak düşünülmelidir.”(Aksan, 1996: 16). Söz varlığı zamana bağlı olarak değişmektedir. Günlük gazetelerin 10 yıllık arayla basılmış iki nüshası karşılaştırılırsa bu değişim somut biçimde görülebilir. Söz varlığında zamanla ortaya çıkan değişmeyi çok iyi gösteren bir diğer araç da ders kitaplarıdır. Bu araştırmada 1947 tarihli Türkçe I ders kitabı ile 2014-2015 öğretim yılında okutulan MEB Türkçe 6 ders ve çalışma kitaplarının söz varlığı şu sınırlılıklara bağlı kalınarak tespit edilmiştir:“Yerli ve yabancı sözcükler, atasözleri, deyimler, kalıp sözler, ikilemeler, kalıplaşmış sözler ve sözcük türleri”. Çalışmada dil devrimiyle söz varlığında ortaya çıkan değişmelerin 1947 tarihli Türkçe I ders kitabına nasıl yansıdığı, söz varlığındaki bu değişmenin öğrencilere nasıl aktarıldığı tespit edilmiş, kitap söz varlığı açısından MEB 2014 Türkçe 6 ders kitabı ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca 1947 tarihli Türkçe I ders kitabında neolojizm (yenileşme) üzerinde de durulmuştur. Araştırmada betimsel tarama modeli ve doküman incelemesi teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın birinci bölümünde problem durumu, araştırmanın önemi, amacı, sınırlılıkları ve tanımlar verilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde söz varlığının tanımı ve kapsamı üzerinde durulmuş ilgili araştırmalar ve yayınlara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde araştırmanın yöntemi ve uygulama süreci yer almaktadır. Dördüncü bölümde elde edilen bulgular ve bulguların yorumlanması yer almaktadır. Beşinci bölümde araştırma sonuçları ortaya konmuş ve öneriler sunulmuştur. Araştırmanın sonucunda art zamanlı olarak incelenen kitapların söz varlığı tespit edilmiş ve karşılaştırmaları verilmiştir.

Özet (Çeviri)

Language, a voiced sign system, is the most developed communication means providing to get in touch with people who lives in the same community or the members of same nation. In this communication, vocabulary has a great importance.“Vocabulary should be thought not only symbols, codes consiting of some voices in a language – or as a linguistics term instruments – but also world of concept of which a community talking that language, reflector of material and spiritual culture, a section of world-veiw”(Aksan, 1996: 16). Vocabulary has been changing depending upon time. If two copies of a daily newspaper pressed in ten year's period were compared, this change could be seen obviously. Other means which indicates the change in vocabulary during time perfecly is coursebooks. In this research 1947 - dated Turkısh I and sample of MEB 2014 Turkish 6 Grade Coursebook and Workbooks were determined with bound to these limits of vocabulary:“native and foreign elements, proverbs, idioms, routines, reduplications, stereotypes and word types”. In research, with language revolution, effects of changes in vocabulary in 1947 - dated Turkısh I coursebook and how these changes were transfered to the students is determined. The book, in terms of vocabulary, is compared with MEB 2014 Turkısh 6 Grade Coursebook. Besides in 1947 - dated Turkish I Coursebook innovation (neologism) is emphasized. In research, descriptive scanning model and documentary analysing tecniques are used. In the first part of the research situation of the problem, importance of research, intention, limitation and definitions are stated. In the second part of the research, definition of vocabulary and its content are emphasized and related studies and editions are placed. In the thirth part method of resarch and implementation process are stated. In the fourth part, derived finding and interpretation of findings is stated. In the fifth part, consequences of researh are revealed and suggestions are presented. In the conclusion of the research vocabulary of books, which are analyzed diachronicly, is determined an their comparisons are given. Key Words : Language, word, vocabulary, coursebook, neologism

Benzer Tezler

  1. Sözcük öğretimi yoluyla ortaokullarda Türkçe dil bilincinin kazandırılması

    Raising Turkish language awareness in secondary schools through word teaching

    ZEKİYE DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SAMİ BASKIN

  2. Türkçe dersi ortaokul öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin söz varlığı üzerine bir araştırma

    Thi̇s i̇s study related to exi̇stance of vocabulary whi̇ch takes place i̇n the acti̇vi̇ti̇es of course books i̇n turki̇sh lesson at elemantary school

    FARUK DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimSiirt Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CAHİT EPÇAÇAN

  3. 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı ögeleri üzerine bir inceleme

    A study on vocabulary items in 6, 7 and 8th grade Turkish textbooks

    FATMA KARGIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET NURİ KARDAŞ

  4. Söz varlığı ve sözcük öğretimi öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi (Ortaokul düzeyi)

    Evaluation of postgraduate thesis on vocabulary and vocabulary teaching (Secondary school level)

    EKREM SARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİGAR İPEK EĞİLMEZ

  5. Kelime öğretimine yönelik lisansüstü tezlerin incelenmesi: Bir meta-analiz ve meta-sentez çalışması

    Examination of postgraduate theses on vocabulary teaching: A meta-analysis and meta-synthesis study

    NURBANU KANSIZOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZMİYE NAZAN BEKİROĞLU