Sustainable project management in Turkey: Current practices and interrelations with performance
Türkiye'de sürdürülebilir proje yönetimi: Güncel uygulanan yöntemler ve performansla karşılıklı ilişkisi
- Tez No: 467254
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Project Management, Sustainability, Sustainable Project Management
- Yıl: 2017
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Sürdürülebilirlik günümüzün en önemli problemlerinden biridir. Teknolojinin gelişimi, üretimin artmasıyla birlikte tüketim de bir o kadar artmıştır. Tüketimin artışı kaynaklarımızın azalmasına neden olmaktadır. Bu da akla“Gelecek nesillere nasıl bir dünya bırakacağız?”sorusunu getirmektedir. Bunun içinse sürdürülebilirlik kavramı ortaya çıkmıştır. Çevreye, insana ve ekonomiye önem vererek ve geleceğimizden ödün vermeden zenginliklerimizi ve kaynaklarımızı nasıl arttırabileceğimizi göstermektedir. Sürdürülebilirlik birçok sektöre ve uygulama alanına entegre edilmeye başlanmıştır. Son 15 yılda ise sürdürülebilirlik kavramının gelişimi ve kullanımının yayılmasıyla birlikte şirketler üzerindeki baskı artmıştır. Ancak her sektörde sürdürülebilirliğin uygulaması farklıdır. Proje yönetimin de ise biraz daha farklıdır. Sürdürülebilirlik denildiğinde akla yeşil, yeşili koruma, kaynakları koruma gelir. Ancak proje yönetimi daha çok organizasyon tarafından gerçekleştirilen bir yönetim sürecidir. Böyle bir soyut kavrama sürdürülebilirliği entegre etmek daha zordur. Sürdürülebilirlik kavramında toplumsal paydaşlar iyi tanınmalı ve ekonomi, sosyal ve çevresel konularının paydaşlara olan etkisi ölçülmelidir. Böylelikle proje daha çevresel, ekonomik ve sosyal olarak değerlendirilebilir. Ayrıca sürdürülebilirliğin proje yönetimine entegrasyonuyla daha kalıcı ve çözüme odaklı bir kullanım elde edilmiş olunur. Burada proje yöneticisine büyük bir görev düşüyor. Geleneksel yöntemde proje yöneticisi, görevleri doğru yapmaya odaklanır. Ancak sürdürülebilirliğin proje yönetimiyle birleşmesiyle birlikte bu anlayış doğru görevleri doğru yapmaya dönüşür. Bu durum projeyi yönetmeyi olduğundan daha zor ve karmaşık hale getirir. Ancak kısa vadede kazandırmıyor gibi gözükse de uzun vadede katkısı çok büyük olacaktır. Okunan makalelerin çoğunda proje yönetimi süreçlerine sürdürülebilirliğin entegre edilmesinde sorunlarla karşılaşıldığını görülmüştür. Ayrıca sürdürülebilirlik yeni yükselişe geçen bir kavram olduğundan bu alanda çok çalışma olmaması, bu alana katkı sağlayacağı düşünüldüğü için bu alan incelenmeye karar verilmiştir. Okunan makalelerde sürdürülebilir proje yönetiminin genellikle inşaat sektöründeki ilişkisi incelenmiştir. Çünkü yukarıda da bahsedildiği gibi sürdürülebilirlik dediğimizde akla yeşil, yeşili koruma gibi konular geldiği için inşaat sektöründe proje yönetimi adına yapılan araştırma ve uygulamalar sürdürülebilirlik kavramı için daha uygundur. Birçoğunda önerilen araştırma farklı sektörlere uygulamak olmuştur. Bu çalışmanın amacı ise Türkiye'deki sürdürülebilir proje yönetimi uygulamalarının iş ve proje performansı ile ilişki seviyesinin, proje yöneticilerinden fikir alınarak incelenmesidir. Bu kapsamda yapılan literatür araştırmalarına göre proje yöneticilerine bir anket çalışması uygulanmıştır. Bu anket çalışması Google Formlar ve İTÜ Veri Toplama ve İstatistik Sistemi olan VETİ üzerinden oluşturulmuştur. Ardından kişilere e- mail yoluyla ulaştırılmıştır. Google form üzerinden giriş yapamayanlar için VETİ adresi de ikinci bir seçenek olarak eklenmiştir. Anket iş performansını, proje performansını ve sürdürülebilir proje yönetimini ölçmeye yönelik hazırlanan 3 kısımdan oluşmaktadır. Ankette toplamda 27 soru bulunmaktadır. Anket gönderilmeden önce, anketin geçerliliğini test etmek için 3 uzmanla görüşülmüştür. Anketi çözerlerken gözlemlenmiş, sorular ve şıkların doğruluğu hakkında fikir alınmıştır. Alınan bu fikirlerin ışığında ankette güncellemeler yapılıp paylaşılmıştır. Anketimize toplamda 120 kişi dönmüştür. Bunlardan 3 tanesinde kayıp veri saptanmıştır. Bir başka 3 tanede de mantık hatası gözlemlenmiştir. Bu nedenle bu veriler anketten çıkarılmıştır. Sonuçta 114 kişilik veriyle analizler gerçekleştirilmiştir. Gelen cevapların analizinde SPSS istatistik programının 23. Versiyonu kullanılmıştır. Analizlerden önce iki ayrı anket linki kullanıldığı için buradaki veriler birleştirilip aynı formata getirilmiştir. Ardından soru tipleri belirlenip, analiz yapılacak hale getirmek için dönüşümler yapılmıştır. Veri hazır hale geldikten sonra ölçeğimize güvenilirlik testi uygulanmıştır. Bu testin sonucuna göre tüm ölçek soru tipli sorular için Cronbach alfa sayısı 0,922 çıkmıştır. Bu değer faktör analizi yapabilmek için yeterli hatta yüksek bir değerdir. Ardından verilere faktör analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda tüm verinin %67'sini açıklayacak şekilde 4 faktör elde edilmiştir. Bu faktörler ekonomik, sosyal, çevresel ve stratejik olarak isimlendirilmişlerdir. Bu analizlerin dışında veriyi tanımlayıcı analizler yapılmıştır. Ayrıca çıkan faktörlerle farklılık testleri uygulanmıştır. Farklılık test yöntemlerinden, bağımlı değişken normal dağıldığı için T-test ve ANOVA testleri uygulanmıştır. Faktörlerin kendi aralarındaki ilişkiyi de görebilmek için korelasyon testi yapılmıştır. Farklılık testleri ile faktörlerin ve şirketlerin organizasyonel ve proje yönetimi stratejilerinde sürdürülebilirliği verdikleri öncem seviyelerinin, şirketin tecrübesi, kişinin tecrübesi, sektör, cinsiyet, proje bütçesinin, zamanının ve kaynaklarının yönetimindeki başarı oranı, proje büyüklüğü, iş performansı ve proje performansına göre anlamlı bir fark yaratıp yaratmadığına bakılmıştır. Tüm bu analizlerin sonucunda görülmüştür ki, tecrübesi daha fazla olan sektörde yer etmiş şirketlerin stratejik olarak sürdürülebilirlik kavramını organizasyonel ve proje yönetimi uygulamalarına dahil etmeye hevesli oldukları, ancak konu uygulanmasına geldiğinde yeterli olamadıkları görülmüştür. Yine de yeni ve küçük şirketlere göre stratejilerinde sürdürülebilirliğe yer vermeye başladıkları anlaşılmıştır. Bunların dışında sürdürülebilir proje yönetimini ölçmek için kullanılan ölçeğin alındığı kaynakta 3 faktör olduğu ancak yapılan analizlere göre 4 faktör çıktığı göz önüne alınırsa, ülkeden ülkeye veya uygulama alanları arasında bu kırınımlarının ve ölçeklerin değişebileceği gözlemlenmiştir. Faktörler ve iş performansı arasında ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak faktörlerin iş performansıyla ilişkisi olduğu kadar proje performansıyla da ilişkisi olmadığı gözlemlenmiştir. Buradan da şu sonucu çıkarabiliriz. Projeler kendi içlerinde ne kadar kısa-orta-uzun dönem diye ayrılsa da genelinde bir şirkete ait 1 yılda yüzlerce hatta daha da fazla proje yapılıyordur. Böyle düşündüğümüz zaman projelerdeki başarı kısa dönemli bir başarı gibi görülebilir. İşteki başarı ise biraz daha kalıcı ve uzun dönem gibi düşünülebilinir. Bu da bizi başta bahsettiğimiz konuya götürecektir. Sürdürülebilir proje yönetimi kısa vadede kazandırmıyor gibi gözükse de uzun vadede organizasyona hatta sonrasında dünyamıza katkısı büyük olacaktır. Anahtar Kelimeler; Proje Yönetimi, Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Proje Yönetimi
Özet (Çeviri)
In our era of sustainability challenges, the main concern of operations management is defined as preventing the effects of high consumption that is caused by rapidly changing technology and related production increases. Resource efficiency for minimizing global climate change forced all methods of production to evolve and convert themselves into sustainable approaches. Criteria for success has switched from being cost or time focused to being less harmfull for environment and more contributive for eliminating impacts of climate and social conflict crisis. In this context, among other topics of operations management, sustainable project management emerged as a promising field for organizations with a rapid increase in literature on it. Project management is a management process that is mostly carried out by the organization. However implementing the dimensions of sustainability in project management context is a hard task as project management prioritizes business performance with rigit triple constraints of budget, time and scope. In developing economies context where the costs are significantly of higher importance, sustainable project management practices stayed insufficient and related studies and research on sustainable project management in these countries remained weak. To fulfill the gap of knowledge about this topic, the aim of this study is to explore the practicing level of sustainable project management in Turkey, orientation towards sustainable project management and interrelations between sustainable project management and characteristics of companies and project types (industry, experience, scale of projects.) and project management practitioners, as well as understanding linkages between sustainable project management and project or business performance. The analysis is based on the data that reflects the view and perceptions of project managers/ professionals in Turkey. A survey was developed for evaluation impacts of sustainable project management on business and project performance in Turkey by taking into account literature review. Responses from 120 participants are analyzed by statistical methods (descriptive statistics, reliability analysis, factor analysis, difference tests that are t-Test, ANOVA and correlations analysis) where SPSS was utilized. Four Factor items are found by applying factor analysis, and, difference tests have been performed regarding age of company, age of responders, gender, industry, success rate of project budget, time and resources, scale of project, overall project performance and business performance. Findings revealed that sustainability strategies of company based on organizational and project management has a significant impact on experience of company but their current action about sustainable project management. Mature and scaled organizations have higher orientations towards sustainability in their organizational practices and project management practices. Consequently, organizations are still in learning phase bout sustainability and sustainable project management.
Benzer Tezler
- Doğa koruma alanları için bir yönetişim modeli önerisi
A governance model proposal for nature conservation areas
ŞEYMANUR GÜNDOGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Çevik yazılım geliştirme projelerinde kritik başarı faktörlerinin modellenmesi: Çevik projelerin Türkiye'deki uygulamaları
Modelling critical success factors in agile software development projects: Applications of agile projects in Türkiye
BURCU BİNBOĞA
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ALTIN GÜMÜŞSOY
- Sürdürülebilir kalkınma yaklasımı çerçevesinde Ab ve Türkiye'deki katı atık yönetimi politikaları: Ankara ve Manchester Büyükşehir belediyeleri örnekleriyle
Waste management policies in Eu and Turkey within the scope of sustainable development: With Ankara and Manchester greater city municipality practices
ERDEM ELLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Uluslararası İlişkilerHacettepe ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. HÜRKAN ÇELEBİ
- Sürdürülebilir proje teslim sistemi için Türkiye'de yapılan inşaat projelerine yönelik model önerisi
Sustainable project delivery system model for the construction projects in Turkey
DİNÇER AYDIN