Erkek çalışanların örgütsel bağlılık, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyetlerinin yatırım modeli çerçevesinde incelenmesi
Examining organizational commitment, organizational cynicism and intention to leave of male employees based on investment model
- Tez No: 468490
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL SELİM HOVARDAOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, İşletme, Psychology, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: yatırım modeli, örgütsel bağlılık, örgütsel sinizm, işten ayrılma niyeti, mavi yaka, beyaz yaka, investment model, organizational commitment, organizational cynicism, intention to leave, blue collar, white collar
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Bu çalışmanın temel amacı Yatırım Modeli değişkenlerini örgütsel bağlılık, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyeti değişkenleri ile ilişkilendirerek bir kuramsal model temelinde incelemektir. Yatırım Modeli'ni Türkiye'de iş ortamlarında sınayabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek ile işten ayrılma niyetinin kapsamlı olarak ölçülebilmesi için geçerli ve güvenilir bir ölçeğin geliştirilmesi de bu çalışmanın kapsamı içinde ele alınmıştır. Araştırma üç ayrı çalışma grubu üzerinde yürütülen işlemlerle tamamlanmıştır. Birinci aşamada ''İşe Yatırım Ölçeği'' geliştirilmiştir. Bu aşamaya 27'si kadın (% 9.03) ve 272'si erkek (% 90.97) olmak üzere 311 çalışan gönüllü olarak katılmıştır. Bu aşamada veri toplama araçları olarak İşe Yatırım Ölçeği Deneme Formu ve Kişisel Bilgi Formu katılımcılara uygulanmıştır. İkinci aşamada ''İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği'' geliştirilmiştir. Bu çalışmaya 23'ü kadın (% 13.37) ve 149'u erkek (% 86.63) olmak üzere 179 çalışan gönüllü olarak katılmıştır. Bu aşamada veri toplama araçları olarak İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği Deneme Formu ve Kişisel Bilgi Formu katılımcılara uygulanmıştır. Ana çalışmada Yatırım Modeli değişkenlerinden iş doyumu, işe yatırım ve alternatif işlerin niteliklerinin değerlendirilmesi ile örgütsel bağlılık, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu aşamaya 24'ü kadın (% 8.5) ve 259'u erkek (% 91.5) olmak üzere 283 çalışan gönüllü olarak katılmıştır. Ana çalışmada veri toplama araçları olarak İşe Yatırım Ölçeği, Örgütsel Bağlılık Ölçeği, Örgütsel Sinizm Ölçeği, İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu katılımcılara uygulanmıştır. Veriler Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, bağımsız gruplar için t – testi, korelasyon analizi, hiyerarşik regresyon analizi ve yapısal eşitlik modeli ile çözümlenmiştir. Verilerin analizinde SPSS 23 ve AMOS 22 programları kullanılmıştır. Birinci ve ikinci pilot çalışmaların sonucunda geçerli ve güvenilir olan İşe Yatırım Ölçeği ve İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği geliştirilmiştir. Ana çalışmanın sonucunda ise, araştırmada ele alınan yaka türü (mavi yaka – beyaz yaka) değişkenine göre anlamlı farklılıklar bulunmuş; örgütsel bağlılık, örgütsel sinizm ve işten ayrılma niyeti ile Yatırım Modeli kapsamında oluşturulan denencelerin çoğuna destek elde edilmiştir. Yapısal eşitlik modeli kapsamında ise Yatırım Modeli varsayımlarının iş ortamında (kısmen) desteklendiği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, konuya ilişkin daha önce yapılan yerli ve yabancı araştırma bulguları ve ilgili alanyazın çalışmaları temelinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is developing a theoretical model which can explain the effect of the Investment Model variables on organizational commitment, organizational cynicism, and intention to leave. The development of a valid and reliable scale that can measure Investment Model in Turkey at job context and development of a valid and reliable scale for the comprehensive measurement of the intent to leave have also been addressed within the scope of this study. This study is carried out on three separate groups. ''Job Investment Scale'' is developed in the first study. In this study, 27 women (9.03 %) and 272 men (90.97 %) in total of 311 employees participated voluntarily. Data were collected utilizing ''Job Investment Scale Trial Form'' and personal information form. ''Intention to Leave Scale'' is developed in the second study. In this study, 23 women (13.37 %) and 149 men (86.63 %) in total of 179 employees participated voluntarily. Data were collected utilizing ''Intention to Leave Scale Trial Form'' and personal information form. In the third study, the relationships between organizational commitment, organizational cyncism and intention to leave are tested based on Investment Model. In this study, 24 women (8.5 %) and 259 men (91.5 %) in total of 283 employees participated voluntarily. Data were collected utilizing ''Job Investment Scale'', ''Organizational Commitment Scale'', ''Organizational Cyncism Scale'', ''Intention to Leave Scale'' and personal information form. Data were analyzed by exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, independent groups t – test, correlation analysis, hierarchical regression analysis and structural equation modeling. The findings of the first and second studies showed that the developed scales which are called ''Job Investment Scale'' and ''Intention to Leave Scale'' are valid and reliable measures. The findings of the third study showed that there are significant differences between employee category (Blue collar – White collar) and the variables of the study. Also, most of the hypothesis related to organizational commitment, organizational cyncism and intention to leave are supported. Investment Model is (partially) verified in industrial area. The findings of this study were discussed on the basis of the previous domestic and foreign researches done in the area.
Benzer Tezler
- Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin örgütsel sinizme ilişkin algılarının örgütsel mutlulukları üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of physical education and sports teachers' perceptions of organizational clearance on organizational happiness
MAKBULE KOÇYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporSiirt ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ŞAHİN
- İşletmelerde insan kaynağının sektörel başarı ve kurumsal bağlılıklarını artırmaya yönelik hizmet içi eğitim programlarının etkililiğinin incelenmesi
Examining the effectiveness of inservice training programs aimed at increasing the sectoral success and organizati̇onal commitment of human resources in enterprises
GÜLTEKİN KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bankacılıkİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞBOĞAOĞLU
- Sağlık kurumlarında örgütsel bağlılık ve örgütsel değişime açıklığın örgüt sağlığı üzerindeki etkisi: Afyonkarahisar il merkezi hastanelerinde bir araştırma
The effect of organizational commitment and organizational openness to change on organizational health in health institutions: An research in Afyonkarahisar city center hospitals
İSA GÜL
Doktora
Türkçe
2018
HastanelerSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEZİHA TÜFEKCİ
- Erkek egemen işlerde çalışanların örgütsel destek algıları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki
The relationship between perceived organizational support and organizational commitment in male dominated professions
İPEK YOKUŞ
- Çalışan motivasyonunu artırma araçlarının örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri: Gıda sektöründe bir alan araştırması
The effects of employess to increase employee motivation on organizational commitment: A field research in the food sector
KÜBRA SARIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ŞAHİN