Geri Dön

Hamîd Hamdî-i Vânî el-Malatî'nin Zübdetü'l-İrfân'ında Vahdet-i Vücûd risalesi transkribe, tahlil ve karşılaştırmalı tedkiki

Hamîd Hamdî-i Vânî al-Malati's Zubdatu'l-'Irfân risalah of Vahdat al-Vucûd transcribe, analysis and comparative examination

  1. Tez No: 468548
  2. Yazar: NEVHİBE ALTUNKAYA
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÖNCEL DEMİRDAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 176

Özet

Hamdî Hamîd-i Vânî el-Malatî'nin hayatı ve vahdet-i vücûd anlayışını sunduğumuz bu çalışmada; Malatyalı bir âlim, mutasavvıf ve şâir simayı ele alıp Zübdetü'l-İrfân fi Tahkîki'l-İtkân adlı eserinde yer alan vahdet-i vücûd risalesini inceledik. Vahdet-i Vücûd kavramı, İslam'ın ilk döneminden itibaren fiilen var olan, fakat isimlendirmenin sonradan gerçekleştiği kavramlardandır. Varlık üzerine söylenen sözler ile bu düşünceyi temellendiren ayet ve hadisler; vahdet-i vücûd kavramı henüz tedavülde yok iken de vardı. Istılahın İbnü'l-Arabî ile özdeşleşmesi ise, kavramın ilk defa onun tarafından kullanıldığı için değil, bu düşünceyi zirveye taşıyan isim olmasından ileri gelmektedir. Ancak ne var ki İbnü'l-Arabî'nin kimi şathiyyeleri, zamanın fıkıhçıları nezdinde tartışma konusu olmuş, sonraları vahdet-i vücûd olarak sistemleşecek olan bu düşüncenin reddine müncer olmuştur. İbn Arabî ile özdeşleşen bu düşünce, yaklaşık bin yıldır tartışılmakta, sistemin taraftarları ile muarızları arasındaki tartışmalar, kimi zaman amansız ithamlara sebebiyet vermektedir. Bazı kimseler vahdet-i vücûd'u panteizmle ilişkilendirerek İbnü'l-Arabî'yi tekfir etme cür'eti gösterebilmekte kimileri de onu Şeyh-i Ekber, hazret-i pîr diyerek yükseltmektedirler. Oysa İbnü'l-Arabî, şer'i ilimlerdeki uzmanlığı, riyazet ehli oluşu ve analitik düşünce kabiliyeti ile hemen bütün sûfî müellifler gibi multi-disipliner bir şahsiyet ve proaktif bir kişilik sergilemekte, keşfiyâtı, hissiyâtı ve şiirleri ile öne çıkmaktadır. Hamdî-i Vânî el-Malatî'nin 1918'de Malatya'da tamamladığı eserinde yer alan Vahdet-i Vücûd Risalesi, vasat bir yaklaşım geliştirmekte, ne İbnü'l-Arabî'yi sorgusuz kabul etmekte ne de reddederken maksadını aşan ifadeler kullanmaktadır. Netice olarak; o da İmam-ı Rabbânî gibi, İbnü'l-Arabî'nin derinliğini teslim etmekte ancak kimi şathiyyelerini tasvip etmemektedir.

Özet (Çeviri)

In this work we present Hamdî-i Vânî al-Malatî's life and the understanding of wahdat-i wujûd; We will examine him as a scholar from Malatya sufi and a poet and study about his Risalah of Wahdet al-Wujud in Zübdet al-Irfan. The concept of Wahdat-i Wujud is one that actually existed from the earliest days of Islam, but which later become a name. The words spoken on the ontology, the verses and hadiths based on this idea were existed even when there was not the concept of wahdat al-wujud was not yet in circulation. The identification of Istirhun with Ibn 'Arabi did not come from the fact that this concept was used for the first time by him, but because he is the name that carries the idea, even if he did not use the term. However, some scholars of Ibn 'Arabi; their paradoxical expressions have been the subject of controversy among the jurists of the time and have been rejected by this idea that will be systematized as wahdat al-wujud in the future. This idea, which is identified with Ibn 'Arabi as a system and literature, has been debated for about a thousand years, and these debates between supporters of the system and their supervisors sometimes lead to inexorable accusations. The Risalah is completed in Malatya 1918 by him. In conclusion; he surrenders the depth of Ibn 'Arabi, like Imam Rabbani, but does not approve of some of his scholars, especially his understanding of wahdat al-wujud, and adopts a corresponding approach to it

Benzer Tezler

  1. Zübdetü'l-İrfân fî Tedkîki'l-İtkân'da tasavvufun güncel meseleleri

    In Zübdetü'l-İrfân fî Tedkîki'l-İtkân mysticisms current issues

    HACI HAMDİ HAMİT POLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİnönü Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KORKUT ÇEÇEN

  2. XIX. yüzyıl başlarında Avrupa dengesi ve Nizam-ı Cedid ordusu

    Başlık çevirisi yok

    SİPAHİ ÇATALTEPE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA TOKTAMIŞ ATEŞ

  3. Döneminin İslamcı entelektüellerinin II. Abdülhamid'e bakışı (1876-1908)

    The perspectives of the coeval islamist thinkers on the reign of Abdulhamid II (1876-1908)

    HATİCE KÜBRA KISA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT ESER

  4. Teke-Oğulları Beyliği

    Başlık çevirisi yok

    EMİNALP MALKOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    TarihTrakya Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAMDİ ALASLAN

  5. Cenab Şehabeddin'in şiirleri üzerinde bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    HASAN AKAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    PROF. DR. ZEYNEP KERMAN