Geri Dön

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi gebe polikliniğine başvuran nullipar gebelerin doğum şekli niyetlerinin planlanmış davranış kuramı çerçevesinde değerlendirilmesi

The evaluation of nulliparous pregnants' intentions about mode of delivery, in Ankara University Medical School obstetric clinic, based on the theory of planned behavior

  1. Tez No: 468988
  2. Yazar: OSMAN GÖKHAN ÖZAKINCI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TUĞRUL ERBAYDAR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Doğum şekli, normal doğum, sezaryen, planlanmış davranış kuramı, Delivery method, vaginal delivery, cesarean section, theory of planned behavior
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 159

Özet

Amaç: Bu çalışma nullipar gebelerin bir sağlık davranışı olarak doğum şekli niyetlerinin Planlanmış Davranış Kuramı çerçevesinde değerlendirmek ve doğum şekli niyeti ile ilişkili etmenleri belirlemek amacıyla yapılmış, kesitsel bir araştırmadır. Gereç ve Yöntem: Araştırma Ocak – Mart 2017 tarihleri arasında yürütülmüş, araştırmanın evrenini Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Gebe Polikliniği'ne başvuran nullipar gebeler oluşturmaktadır. Veri toplanması planlanan dönemde polikliniğe tahmini başvuru sayısı göz önüne alınarak alınması gereken minimum örneklem hacmi 350 olarak hesaplanmış, araştırma sonunda 366 gebeye ulaşılmıştır. Veriler, 41 sorudan oluşan bir anket formu aracılığı ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Ankette gebelerin sosyodemografik özellikleri ve gebelik ile ilgili özelliklerinin yanı sıra araştırmacı tarafından gebelerin doğum şekli niyetlerini değerlendirmek üzere Planlanmış Davranış Kuramı model alınarak hazırlanan ifadeler yer almaktadır. Verilerin analizinde SPSS (Statistical Package for Social Sciences) sürüm 21 paket programı kullanılmıştır. Bireylere ait tanımlayıcı özellikleri incelemek amacıyla yüzdelik dağılım ve ortalama kullanılmıştır. İstatistiksel analizlerde Mann Whitney U, Ki-kare, Fisher Exact testleri ve ileri analizde faktör analizi ile lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Gebe Polikliniği'ne başvuran toplam 366 nullipar gebe katılmıştır. Çalışmaya katılan gebelerin yaş ortalaması 25,4 ± 3,9 olarak bulunmuştur. Gebelerin %46,4'ü üniversite mezunu ve üzeri öğrenim düzeyine sahipti. Yine çalışmaya katılan gebelerin %31,6'sı bir işte çalışıyordu ve %62,8'inin ailesinin aylık toplam gelir düzeyi 3000 TL altındaydı. Çalışmaya katılan gebelere seçme şansları olması halinde mevcut gebeliklerinin sonunda hangi şekilde doğum yapmayı düşündükleri sorulduğunda; normal doğumu tercih edenlerin oranı %91,5; sezaryen doğumu tercih edenlerin oranı ise %8,5 idi. Herhangi bir işte çalışan kadınlar çalışmayanlara göre daha çok sezaryen doğumu tercih ediyordu (p = 0,013). Gelir düzeyi yüksek olanlarda da düşük olanlara göre sezaryen doğum tercihi daha yüksekti (p = 0,037). Gebelerin doğum şekline yönelik en çok yararlandıkları bilgi kaynağı internetti (%62). Gebelerin doğum şekli tercihi hekim tavsiyesinden büyük ölçüde etkileniyordu; herhangi bir hekim tarafından normal doğum tavsiye edilen gebelerin %98,2'si normal doğumu, sezaryen doğum tavsiye edilen gebelerin %60'ı sezaryen doğumu tercih ediyordu (p = 0,001). Normal doğumu tercih eden gebelerin bu tercihlerinin önde gelen nedenleri“doğal bir yöntem olması”(%83,6) ve“erken iyileşme ve eve çabuk dönme”(%76,7) iken; sezaryen doğumu tercih edenlerin bu tercihlerinin önde gelen nedenleri“normal doğum korkusu”(%83,9),“ağrı çekmemek”ti (%80,6). Gebelerin doğum şekli niyetleri Planlanmış Davranış Kuramı çerçevesinde değerlendirildi. Buna göre gebelerin normal doğuma yönelik olumlu değer ve inançlarındaki bir birimlik artış gebelerin normal doğum tercihlerini 4,7 kat artırıyordu (p < 0,001). Sezaryen doğumun kolay ve sağlıklı olduğuna ilişkin inançlarındaki bir birimlik artış sezaryen doğum tercihini 3,3 kat (p < 0,001) artırıyordu. Gebelerin normal doğuma yönelik korku ve endişelerindeki bir birimlik artış ise sezaryen doğum tercihini 3,1 kat artırıyordu (p < 0,001). Sonuç: Nullipar gebelerin doğum şekli niyetleri PDK çerçevesinde değerlendirildiğinde, gebeleri doğum yöntemleri konusunda bilgilendirici müdahale programlarının gerekliliği ortaya konmuştur. Bu müdahale programlarının odağında gebelerin olmasının yanında programlara erkek-kadın toplumun diğer bireylerinin de dahil edilmesi gebelerin endikasyon dışı sezaryen doğum tercihlerini azaltacağı düşünülmektedir. PDK'nın bu programların yapılandırılması sürecinde rehber bir model olarak kullanılmasının müdahalelerin başarısını artıracağı öngörülmektedir.

Özet (Çeviri)

SUMMARY The Evaluation of Nulliparous Pregnants' Intentions About Mode of Delivery, in Ankara University Medical School Obstetric Clinic, Based on the Theory of Planned Behavior Objective: This study is a cross-sectional research to assess the intentions about mode of delivery of nulliparous pregnants' with basis of Theory of Planned Behavior as a health behavior and to determine the factors related with the intentions of delivery types. Material and Method: Research was carried out between January-March 2017, the population of the research consisted of nulliparous pregnants who admitted to Ankara University Medical School, Department of Obstetrics and Gynecology Obstetric Clinic. Minimum sample size that should be taken was calculated as 350 considering the estimated admission number during the planned data collection period, at the end of the research it was reached to 366. Data was collected face to face with a questionnaire consisting of 41 questions. Besides sociodemographic and pregnancy characteristics of pregnant women, statements which were prepared considering Theory of Planned Behavior were included in the survey to assess the intention of delivery type. SPSS (The Statistical Package for Social Scienses) statistical software package was used in the evaluation of data. Percent distribution and mean were used to examine the defining characteristics of individuals. Mann Whitney U, Chi-square, Fisher Exact test and factor analysis and logistic regression analysis in further analysis were used in statistical analysis. Results: Total 366 nulliparous pregnant women who were admitted to Ankara University Faculty of Medicine Obstetric Clinic were included in the research. The average age of pregnant women in the research was found as 25.4 ± 3.9. 46.4% of women were university graduates or had higher education level. 31.6% of pregnant women participating in the study were working in a job and 62.8% had monthly total income of under 3,000TL. When it is asked to pregnant women participating in the study that if they had the chance to choose, which delivery type they prefer; 91.5% preferred the vaginal delivery; 8.5% preferred cesarean section. More working women preferred cesarean delivery, compared to those who don't work (p = 0.013). Cesarean delivery preference was higher in pregnant women with high levels of income (p = 0.037). The internet was the most preferred information source about delivery type for pregnant women (62%). Preference of delivery of pregnant women largely influenced by recommendations of physicians; 98.2% of pregnant women who any physician recommended vaginal delivery preferred vaginal delivery, 60% of pregnant women with cesarean section recommendation preferred cesarean delivery (p = 0.001). The leading causes of vaginal delivery choice of pregnant women were that is a“natural method”(83.6%) and“early recovery and return home soon”(76.7%); the leading causes of cesarean delivery choice were rather“fear of vaginal delivery”(% 83.9) and“pain”(80.6%). Evaluation of the intentions of type of delivery was made with the basis of Theory of Planned Behavior. Accordingly, a one unit increase in positive values and beliefs to vaginal delivery of pregnant women increased the vaginal delivery preferences 4.7 times (p < 0.001). One unit increase in beliefs to that cesarean section was easy and healthy increased the choice of a caesarean section 3.3 times (p < 0.001). One unit increase in fear and anxiety for vaginal delivery increased the preference of caesarean section 3.1 times (p < 0.001). Conclusion: When intentions of delivery type of nulliparous pregnants evaluated in the framework of TPB, it is presented that it is necessary to give informative intervention programs to pregnant women about modes of delivery. Besides the focus of this intervention programs are pregnant women, it is thought that involving both men and women would decrease the choice of non-indication cesarean delivery. It is predicted that TPB would increase the success of interventions when used as a guiding model in the process of configuring this programs.

Benzer Tezler

  1. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Gebe Polikliniğine başvuranlarda hipertansiyon araştırması

    Hypertension study in pregnant women utilising services of Ankara University School of Medicine Obstetrics and Gynecology Department Pregnancy Outpatient Clinic

    GÖNÜL ÇULHA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Halk SağlığıAnkara Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MELTEM ÇÖL

  2. Gestasyonel diabet taramasında leptinin yeri

    The role of leptin in gestational diabetes screening

    TÜLİN EROĞLU ELMAS

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Kadın Hastalıkları ve DoğumAnkara Üniversitesi

    Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ACAR KOÇ

  3. Açıklanamayan infertilite tanısı almış primer infertil çiftler ile spontan gebeliği olan fertil çiftlerin diyet inflamatuar indeks puanı ile akdeniz diyeti bağlılık ölçeği puanının karşılaştırılması

    Comparison of the diet inflammatory index score and the mediterranean diet adhesion scale scores of primary infertility couples diagnosed with unexplained infertility and fertility couples with spontaneous pregnancy

    ÖMER FARUK AK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Kadın Hastalıkları ve DoğumAnkara Üniversitesi

    Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT SÖNMEZER

  4. Gebelerde demir eksikliği anemisi sıklığı, ilaç kullanım alışkanlıkları ve anemi konusundaki bilgi düzeyleri değerlendirilmesi

    Frequency of iron deficiency anemia in pregnancy, drug-taking habits and evaluation of knowledge levels about anemia

    ÖZGE GEL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Aile HekimliğiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İMDAT DİLEK

  5. Gebelerde gebelik aşılarının sağlık inanç modeli ve aşı okuryazarlığı kapsamında değerlendirilmesi

    Evaluation of pregnancy vaccines in pregnant women within the scope of health belief model and vaccine literacy

    ARZU ÖZLEM

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk SağlığıAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİLEK ÖZTAŞ

    DOÇ. DR. RAZİYE TOKSÖZ