Ergenlerde sosyal dışlanma, yalnızlık ve okul öznel iyi oluş arasındaki ilişki: Empatik eğilimin aracı rolü
Adolescents' social exclusion, loneliness and subjective well-being in school: Mediating role of emphatic tendency
- Tez No: 470309
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Bu araştırmada ergenlerin okul öznel iyi oluş düzeyleri ile sosyal dışlanma, yalnızlık ve empatik eğilimleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma Muğla İli'nde 8 farklı lise türünde öğrenimine devam eden, yaşları 14 ile 18 arasında değişen toplam 601 gönüllü öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Ergenler İçin Okulda Öznel İyi Oluş, Ergenler İçin Ostrasizm Deneyimleri, Sosyal Duygusal Yalnızlık ve KA-Sİ Empatik Eğilim Ölçekleri kullanılmıştır. Çalışmada ilk olarak ergen okul öznel iyi oluşu, demografik değişkenlere göre ele alınmıştır. Cinsiyet değişkenine göre, kız ve erkek ergenlerdeki okul öznel iyi oluşun hem okula yönelik duygu hem de okula yönelik doyum boyutlarında anlamlı bir farklılık göstermediği; sınıf düzeyine göre ise okula yönelik duygu boyutunda anlamlı farklılık olmazken, okula yönelik doyum boyutunda 9. sınıflar lehine anlamlı bir farklılığın olduğu); okul öncesi eğitim durumu açısından da okula yönelik duygu boyutunda farklılığın yaşanmadığı, ancak okula yönelik doyum boyutunda okul öncesi eğitim alanların lehine anlamlı farklılıkların olduğu görülmüştür. Okul türlerine göre ergenlerin okul öznel iyi oluşları değerlendirildiğinde, okula yönelik duygu boyutunda yine anlamlı bir farklılık görülmezken; okula yönelik doyum boyutundaki farkın anlamlı olduğu, Fen Lisesi'nde öğrenim gören ergenlerin okul öznel iyi oluş düzeylerinin diğer lise türlerinde öğrenim gören ergenlere göre anlamlı biçimde daha düşük olduğu, meslek liselerinde öğrenim gören ergenlerin ise okul öznel iyi oluş düzeylerinin diğer okul türlerinde öğrenim gören ergenlere göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Araştırmanın ikinci basamağı ve asıl konusunu teşkil eden; ergenlerin sosyal dışlanma ve yalnızlık düzeylerini, empatik eğilim düzeyleri aracılığı ile okul öznel iyi oluşları üzerindeki dolaylı etkilerine ilişkin olası modeller test edilmiştir. Tüm yol katsayılarının anlamlı bulunması sonucunda, Model 1'in kabul edilebilir bir model türü olduğu anlaşılmıştır. Bu model aracılığıyla; ergenlerin sosyal dışlanma, yalnızlık ve empatik eğilim durumlarının okul öznel iyi oluşu etkileyebileceğine dair elde edilen bulgular ilgili alan yazın ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The thesis analyzes the relationships among emphatic tendency, social exclusion, loneliness and subjective well-being in school in adolescents. The sample of the study is composed of 601 volunteers of high-school students, aged between 14 and 18 and attending different types of schools in Muğla. Data are collected by the application of the following scales: Brief Adolescents' Subjective Well-Being in School Scale (BASWBSS), Ostracism Experience Scale for Adolescents, Social and Emotional Loneliness Scale and KA-Sİ Emphatic Tendency Scale. The study first analyzes the adolescent's subjective well-being in school according to demographic variables and finds that subjective well-being in school does not show a significant difference, either at the dimension of emotion toward school or at the dimension of school satisfaction, due to gender differences. On the other hand, class differences seem to effect school satisfaction dimension, especially at grade 9 while emotion toward school dimension remain unchanged. Pre-school education has a similar effect on school satisfaction while it doesn't affect emotions toward school. The school types seem to have a significant effect on the school satisfaction while it doesn't have a meaningful effect on the emotions toward school. Those who are studying in science high school have a significantly lower score of school subjective well-being than those who are being educated at other types of high schools while those who are attending vocational high school have a significantly higher score of school subjective well-being that those who are attending other types of high schools. The results of the main subject and second step of the thesis, namely testing the possible models of the indirect effects of social exclusion and loneliness on the subjective well-being of adolescents in school through the mediation of emphatic tendency demonstrate that the model 1 is an acceptable model because all path coefficients are meaningful. According to this model, it can be argued that adolescents' level of social exclusion and loneliness effect school subjective well-being through full mediation of emphatic tendency. The findings are then discussed under the light of relevant literature.
Benzer Tezler
- Ergenlerde algılanan sosyal destek ve sosyal dışlanma deneyimlerinin internet bağımlılığını yordayıcılığı
Perceived social support and social exclusion experiences are predictive of internet addiction in adolencents
ALİ ÖZTOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BESRA TAŞ
- Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı, siber dışlanma ve öz şefkat arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between social media addiction, cyber exclusion and self-compassion in adolescents
YASEMİN PETEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Madde bağımlısı ergenlerde sosyal dışlanma ve sosyal ihtiyaçların incelenmesi
Investigation of social exclusion and social needs in drug addicted adolescents
MEJRA GUSINAC
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİMAN ARAL
- Eğitim çağındaki çocuk ve ergenlerde sosyal dışlanma ve aidiyetin başarı odaklı motivasyon üzerindeki yordayıcı etkisi
The predicting effect of social exclusion and belonging on achievement-oriented motivation in children and adolescents in educational settings
SÜMEYRA MACİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLGÜN ONNAR
- Aktif spor yapan ortaöğretim öğrencilerinin sosyal dışlanma ve sosyal medya bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Manisa ili örneği)
Investigation of the relationship between social exclusion and social media addiction levels of high school students actively engaged in sports (Manisa province example)
ŞENAY ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU OLCAY KARABULUT