Geri Dön

Bilişsel karar almada risk ve belirsizlik ayrımı

Cognitive decision making under risk and uncertainty

  1. Tez No: 471577
  2. Yazar: GERÇEK ÇİÇEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. LÜTFÜ HANOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Nöroloji, Economics, Neurology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 65

Özet

Karar alma süreçlerini etkileyen en önemli kavramlar yaşanılan dünyanın doğal getirileri olan risk ve belirsizliktir. Karar alma çalışan farklı disiplinler, kendi teorilerini oluşturup, farklı yöntem ve analizler gerçekleştirmektedir ancak bütünleşik bir teori henüz ortaya çıkmamıştır. İnsan karar almasının davranışsal öğeleri ekonomi görev ve oyunları kullanılarak araştırılmış ancak teorik kısıtlar nedeniyle insanların risk ve belirsizlik kavramları hakkında tam bilgi sahibi olduğu, yansız ve usçu olduğu varsayılmıştır. Bu soyutlayıcı yaklaşım, deney çıktılarının risk ve belirsizlik davranışlarının bilgilenmiş tercihler sonucu olup olmadığı konusunu yoksaymasına neden olmuştur. Karar almanın bilişsel öğeleri ise fMRI, EEG, fNIRS gibi farklı görüntüleme yöntemleri ve paradigmalar kullanılarak risk ve belirsizlik altında incelenmiş; bu iki kavram en genel ifadeyle, sırasıyla, prefrontal korteks ve amigdala ile ilişkilendirilmiştir. Bu çalışmalar, deneylerinde içerik ve bilişsel yük açısından farklı uyaran çeşitleri kullandıklarından, literatürde risk ve belirsizlik durumları altında beyin aktivitesini karşılaştırılabilir olarak inceleyen ölçün bir yöntem bulunmamaktadır. Bu çalışma, risk ve belirsizlik için karşılaştırılabilir görevler içermekte; kullanılan görevler problem çözme için gerekli bilişsel yükü hafifletmek adına özenle ve içerikten bağımsız oluşturularak, zihinsel hesaplama gücü yetersizliğinden kaynaklanabilecek tutarsızlıklardan veya içeriğe bağlı sapmalardan bağımsız olarak incelenebilir davranışsal ve bilişsel süreçlere ulaşmayı hedeflenmiştir. Çalışma, risk ve belirsizlik işlemlenmesinin incelenmesi için bilişsel yetersizliklerden yalıtılmış şekilde risk ve tercih davranışlarının gözlemlenebildiği ve insan karar almasının bilişsel sürecinin usçuluğunu sınayan deney tasarımını bir fNIRS deneyi ile sunmaktadır. Çalışma ile sağlıklı yetişkinlerden toplanan davranışsal veri ve beyin verisinin ortak yorumu, önerilen tasarımın risk ve belirsizlik altında insan karar almasının rasyonelliğinin araştırılması ve bilişsel süreçlerdeki bireysel farkların ortaya çıkarılması için işlevsel olduğunu ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

The most important concepts affecting decision making processes are risk and uncertainty, which are natural consequences of the world we live in. Various disciplines studying decision making, have created their own theories, realized different methods and analyses, however there yet to emerge an integrated theory. Behavioral elements of human decision making have been researched using economic tasks and games yet due to theoretical limitations humans are assumed to be unbiased and rational, and that they have a full understanding of the concepts of risk and uncertainty. This abstract approach, let experiments results to ignore whether risk and uncertainty behavior is a result of informed decisions or not. Cognitive elements of decision making have been studied under risk and uncertainty using various paradigms via fMRI, EEG, fNIRS, EEG: these two concepts were associated with prefrontal cortex and amygdala, respectively. Because these studies use different stimuli in respect of context and cognitive load in their experiments, there is not a standard method that analyzes brain activity under risk and uncertainty comparably. This study includes comparable tasks for risk and uncertainty; the tasks used were designed with care and free from context to minimize the necessary cognitive load, and aims to reach behavioral and cognitive processes that are free from lack of computational power and/or context related biases. The study offers an experimental design with a fNIRS, to analyze risk and uncertainty processing, isolated from cognitive incompetency, and that tests the rationality of human cognitive decision making process.

Benzer Tezler

  1. Sosyal medyanın üniversite öğrencilerinin tüketim davranışları üzerine etkisi: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İİBF örneği

    The effect of social media on university students' consumption behavior: Manisa Celal Bayar University Faculty of Economics and Administrative Sciences example

    BETÜL SAĞDIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DOĞAN UYSAL

  2. Yaratıcı örgüt kültürü ve yönetim

    Başlık çevirisi yok

    HALİL TAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MUSTAFA AYDIN

  3. Pazarlama yönetiminde sayısal karar modelleri ve uygulaması

    Numerical decision models in marketing management and its application

    ZEYNEP DERMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NİHAN ÇETİN DEMİREL

  4. Karar alma süreci ve kararın yönetimdeki önemi

    Başlık çevirisi yok

    SİBEL BİLKAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    İşletmeİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. ESİN ERGİN

  5. Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning

    Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini

    ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADEM TEKEREK