Geri Dön

Kur'an kurslarında Kur'an–ı Kerim derslerinde izlenen öğretim yöntemleri (Kayseri örneği)

Teaching methods used for teaching the Qur'an at the Qur'an courses (The sample of Kayseri̇)

PDF İndir

  1. Tez No: 472116
  2. Yazar: VİJDAN DEMİREZEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET KORKMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Religion, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Kur'an Kursu öğreticisi, Öğretim Yöntemleri, Kur'an-ı Kerim Öğretim Yöntemleri, Pedagojik formasyon, Qur'an Teachers, Teaching Methods, Qur'an teaching methods, Pedagogical formation
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Din Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 191

Özet

DİB' in yaygın din eğitimi faaliyetlerini yürüttüğü kurumlarından Kur'an kursları temelde Kur'an-ı Kerim öğretimine dayanan bir hizmet sunmaktadır. Kur'an kursu öğreticileri tarafından gerçekleştirilen öğretim faaliyetlerinin niteliği, eğitim öğretimde belirlenen hedeflere ulaşmada belirleyici unsurdur. Bu çalışmada, Kur'an kurslarında Kur'an-ı Kerim derslerinde öğreticilerin izledikleri yöntemler araştırılmıştır. Çalışma Kayseri iline bağlı Kocasinan, Talas, Melikgazi ilçelerindeki Kur'an kurslarında görev yapmakta olan 126 Kur'an kursu öğreticisinin anket çalışmasına verdikleri yanıtlar neticesinde oluşturulmuştur. Toplanan veriler SPSS istatistik programı ile analiz edilmiş, anketteki açık uçlu sorulardan elde edilen veriler ise betimsel analiz yoluyla nicel verilerle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Böylece öğreticilerin Kur'an öğretiminde izlediklerini belirttikleri yöntemler, söz konusu yöntemlerin bilimselliği, alanda ortaya konulan çalışmalara uygunluğu, öğreticilerin yöntemle ilgili yaptıkları hazırlıklar, yöntemleri seçerken hangi ilkeleri dikkate aldıkları, kullandıkları yöntemlerin etkililiğini nasıl değerlendirdikleri, öğrenme alanlarına göre yöntem çeşitliliğine gidip gitmedikleri, bunların bağımsız değişkenlerle ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma üç bölümden oluşmuştur. Araştırmanın birinci bölümünü oluşturan giriş bölümünde araştırmanın konusu, önemi, amacı, evren ve örneklemi üzerinde durulmuş, araştırma da kullanılan yöntem hakkında bilgi verilmiştir.“Bulgular ve Yorumlar”başlığını taşıyan ikinci bölümde uygulanan anket çalışmasından elde edilen bulgulara ve değerlendirmelere yer verilmiştir. Sonuç ve öneriler bölümünde ise araştırmanın genelinden elde edilen sonuçlara ve önerilere yer verilmiştir. Araştırmaya katılan öğreticilerin elif-ba öğretiminde en çok“talim ve tekrar yaptırmayı”, yüzüne okumada“koro çalışması ve talimi”, tecvid öğretiminde“anlatım ve Kur'an'dan tecvidi buldurup uygulatmayı”, meal öğretiminde“meal okuma ve anlatımı”kullandıklarını ifade ettiği görülmüştür. Öğreticilerin diğer cevapları da dikkate alınarak, Kur'an kursu öğreticilerinin kısmen de olsa öğrenme alanlarına göre yöntem çeşitliliğine gittikleri saptanmıştır. Öğreticilerin kullanacakları yöntemleri belirlerken en fazla“öğrenci özelliklerini”dikkate aldıklarını belirtirken diğer yöntem belirleme kriterlerine yeterince değinilmediği görülmüştür. Öğreticilerin büyük çoğunluğu ders öncesi hazırlık yaptığını belirtirken, bu hazırlığı daha çok dersin içeriğini belirlemek üzerine yaptıkları tespit edilmiştir. Öğretim yöntemleriyle en çok yazı tahtası, bilgisayar ve gelişim takip çizelgesi gibi araç-gereçler kullanılırken, diğer pano, çalışma kağıdı, kavram haritası gibi materyalleri daha düşük oranlarda kullandıklarını ifade etmişlerdir. Kur'an kursu öğreticilerinin büyük çoğunluğu kullandıkları öğretim yöntemlerinin öğrencilerinin öğrenmesini kolaylaştırdığını düşünürken, bu yöntemlerin etkililiğini en çok“öğrencilerin okuması esnasında aldığı geri bildirimler, yazılı ve sözlü yoklama yaparak, öğrencilerinin kavrama hızı ve memnuniyetine”göre değerlendirdiklerini belirtmişlerdir. Çalışmada Kur'an-ı Kerim öğretim programını en fazla İHL mezunlarının incelediği, en düşük oranda yüksek lisans mezunlarının incelediği, 20 yıl ve daha fazla kıdeme sahip öğreticilerin yarısının derse hazırlık yapmadıklarını belirttiği, hazırlık yapma kapsamında pedagojik formasyon ve hizmet içi eğitim alanların almayanlara oranla anlamlı farklılaşma ortaya koymadıkları görülmüştür. Öğreticilerden ücretli statüde olanların kadrolulara göre, ön lisans ve ilahiyat fakültesi mezunlarının diğer mezunlara göre, pedagojik formasyon eğitimi olmayanların olanlara göre daha yüksek oranda, Kur'an öğretiminde kullandıkları öğretim yöntemlerinin etkili olduğunu düşündükleri görülmüştür. Buna göre, Kur'an Kursu öğreticilerinin öğretim yöntemlerini tanıma, seçme ve kullanma, eğitim teknolojisinden faydalanma, ders öncesi hazırlık yapma, kullandıkları yöntemlerin etkililiğini değerlendirme konularında da oldukça önemli eksikliklerinin olduğu söylenebilir. Araştırmaya katılan öğreticilerin büyük çoğunluğu pedagojik formasyon bilgisine yeterli düzeyde sahip değildir. Verdikleri cevaplardan hareketle, Kur'an öğretiminde kullandıklarını ifade ettikleri yöntem isimlerinin büyük çoğunluğu literatürde öğretim yöntemi kabul edilen uygulamalarla örtüşmemektedir. Bazı öğreticilerin Kur'an öğretiminde takip ettikleri işlem adımlarının bilimsellikten uzak, sistematize ve disipline edilmemiş deneme yanılmayla buldukları uygulama adımları olduğu görülmüştür. Öğreticilerin yarıdan fazlası ise, Kur'an öğretiminde yeni öğretim yöntemlerine ihtiyaç olduğunu ifade etmiştir. Araştırmaya katılan Kur'an Kursu öğreticilerinin sorulara verdikleri cevaplardan, Kur'an öğretiminde hazırlıktan uygulama aşamasına, dersin sonunda ölçme ve değerlendirmeye kadar genel itibariyle eksikliklerinin olduğu anlaşılmaktadır. Bu eksikliklerin giderilmesi için DİB'in yapması gerekenler olduğu gibi, öğreticilerin de eğitim-öğretim yeterliliklerini yükseltmek için bireysel gayretleri gerekmektedir.

Özet (Çeviri)

The Quran courses, the institutions where the Religious Affairs Administration conducts widespread religious education activities, provide a service based on the teaching of the Qur'an. The quality of teaching activities carried out by Quran course teachers is a decisive factor in reaching the specified goals in education and training. In this study, the methods that the teachers follow in the Qur'an lessons in the Qur'an courses have been investigated. It was formed as a result of the questionnaire applied to 126 teachers of Qur'an working at the Qur'an courses in Kocasinan, Talas and Melikgazi districts in Kayseri province. The data gathered were analyzed by SPSS statistics program and the data obtained from the open-ended questions in the questionnaire were evaluated comparatively by means of descriptive analysis. Thus, the methods that the teachers mentioned that they used while teaching the Qur'an, these methods being scientific, relevance to the studies in this field, the preparations the teachers make for these methods, what principles they consider while choosing the methods, how they evaluate the efficiency of these methods, whether they diversify the methods according to the learning domains were studied and the relation of these and independent variables were tried to be presented. The research consists of three parts. The subject of research, importance, purpose, universe and sample are emphasized and information about the method used in the research is given in the introductory part that constitutes the first part of the research. Findings and evaluations obtained from the questionnaire survey were included in the second part titled“Findings and Interpretations”. The results and recommendations of the research are given in the conclusions and suggestions part. It was seen that the teachers who participated in the research stated that they mostly use“teaching and repetition”in the elif-ba teaching,“chorus study and teaching”in the reading,“expression and finding and practicing the tecvid from the Qur'an in tecvid teaching, ”reading and expressing meaning“ in teaching meaning. It was determined that the Qur'an course tutors use a variety of methods according to the learning areas even if it's partly. It was seen that the criteria of determining other methods were not sufficiently addressed whereas the participants indicated that they considered ”student characteristics“ at most when determining the methods. While the vast majority of the instructors indicated that they were preparing before the lesson, it was determined that this preparation was mostly based on determining the content of the lesson. They stated that they use the materials such as other notice board, worksheet, concept map at a lower rate while most of the tools such as writing board, computer and development follow-up chart are used with teaching methods. While most of the instructors thought that their teaching methods facilitated the learning of their students, they pointed out that the effectiveness of these methods was mostly evaluated according to ”feedback during the students' reading, written and oral exams, the speed and satisfaction of the students' understanding". It was found that The Qur'anic curriculum is mostly examined by the IHL graduates, the post graduates examined at the lowest rate and half of the teachers who had 20 years or more of seniority did not prepare for the lesson, and in preparation scope, there isn't a meaningful difference between the ones who did not take pedagogical formation and in-service training and the ones who took pedagogical formation and in-service training. In evaluating the effectiveness of the teaching methods used by the teachers; it was found that those with paid status think that graduates of pre-bachelor and theology faculties think that they are more effective than the other graduates and those who do not have pedagogical formation training are more effective than the ones who don't have pedagogical formation training. According to this, the teachers of the Qur'an Course have considerable shortcomings in terms of recognizing, choosing and using the teaching methods, making use of the education technology, preparing for the lesson and evaluating the effectiveness of the methods they use. The vast majority of educators involved in the research do not have enough knowledge of pedagogical formation. Considering their answers, the majority of the method names that they use in Qur'an teaching do not overlap with the practices considered as teaching methods in the literature. They are carrying out unscientific, unsystemized and undisciplined instructional activities through the application steps they have found by trial and error. More than half of the teachers said that there is a need for new teaching methods in teaching the Qur'an. It is understood from the answers of the Qur'an course teachers that there are general deficiencies from the preparation in Qur'an teaching to the application stage, to assessment and evaluation at the end of the lesson. In order to overcome these deficiencies, as well as the Religious Affairs Administration , the teachers need to improve their education and training qualifications

Benzer Tezler

  1. Tez No

    71898

    Psiko-sosyal açıdan Türkiye'de din eğitimine ilişkin bir değerlendirme

    A summarized phsycho-social aspect of religious training in Turkey

    EBUBEKİR SIDDIK DİKMENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinSelçuk Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HASAN YILMAZ

  2. Tez No

    890553

    Diyanet İşleri Başkanlığı 4-6 yaş Kur'an kurslarında eğitsel oyunla Kur'an öğretimine dair öğrenci görüşleri

    Student opinions on teaching the Quran with educational games in Quran courses for 4-6 years age of religious affairs, President of Religious Affairs

    ÜMMÜGÜLSÜM TURĞUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinFırat Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RAHİME ÇELİK

  3. Tez No

    615191

    Kur'an kurslarına devam eden öğrencilerin psiko- sosyal durumlarının değerlendirilmesi: Bişkek örneği

    Куран курстарында окуп жаткан окуучулардын психо- социалдык абалдарын анализдөө: Бишкек мисалында

    AYMÖLMÖL COLDOŞBAY KIZI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA KÖYLÜ

  4. Tez No

    188210

    Kur'an kursu öğreticilerine göre hafızlık öğretimi ve problemleri (Göller bölgesi örneği)

    Hafızlık instruction and its problems by the teachers of Koran courses (the example of region Lakes)

    AHMET FATİH ÇAYLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SAADETTİN ÖZDEMİR

  5. Tez No

    531304

    Kur'an eğitim ve öğretimine yönelik kurs programlarının Kur'an-ı Kerim derslerinde meal

    Başlık çevirisi yok

    ELİF ATLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinDicle Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DAVUT IŞIKDOĞAN

Geri Dön