Resuloğlu iskeletlerinde diş varyasyonları
Dental variations in Resuloğlu skeletal population
- Tez No: 482218
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA ATAMTÜRK DUYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Antropoloji, Anthropology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Diş varyasyonları üzerine yapılan araştırmalar, dişlerin coğrafi ayrım yapma potansiyeline sahip olduğunu, genetik, tarihsel ve linguistik çalışmalarla uyumlu sonuçlar verdiğini ortaya koymuştur. Bu nedenle biyolojik ilişkileri belirlemede diş varyasyonlarının güvenilir veriler sunduğu fikri genel kabul görmektedir. Türkiye'de historik ve prehistorik dönemlere ait iskelet serilerinde diş varyasyonlarını ele alan çalışmalar sınırlı kalmıştır. Bu nedenle Eski Anadolu toplumlarına dair diş varyasyon verileri biyolojik çıkarsamaların yapılmasını zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada Erken Tunç Çağı'na tarihlendirilen Resuloğlu (Uğurludağ, Çorum) topluluğuna ait yetişkin bireylerin dişlerinde ASUDAS (Arizona State University Dental Anthropology System) tarafından önerilen 41 varyasyon tanımlanmış ve dereceleri tespit edilmiştir. Bu varyasyonlardan yola çıkılarak, incelediğimiz popülasyonun hem grup içerisinde gösterdiği homojenlik hem de çağdaşı olan toplumlarla biyolojik yakınlığının/uzaklığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Popülasyon içerisinde ve diğer toplumlarla biyolojik ilişkinin analizinde chi-square (χ2) analizi kullanılmıştır. Ölçülemeyen özelliklerin cinsiyet farkından etkilendiği görüşünden yola çıkılarak istastiksel açıdan anlamlı farklılık gösteren diş varyasyonları değerlendirme dışı bırakılmıştır. Her bir varyasyon için genetik faktörleri en iyi yansıttığı bilinen“anahtar dişler”ve değerleri belirlenmiştir. Resuloğlu topluluğunda diş varyasyonları mezar biçimine göre karşılaştırılmış, küp ve sanduka mezar gömülerindeki bireylerin biyolojik olarak birbirine yakın oldukları belirlenmiştir. Topluluk aynı zamanda Sinodont ve Sundadont Diş Kompleksleri açısından değerlendirilmiş, Resuloğlu topluluğunun Güneydoğu Asyalılar, Polinezyalılar ve Jomonlar gibi Sundadont bir yapı sergilediği görülmüştür. Resuloğlu topluluğunun diş varyasyon verileri Eski Anadolu'da yaşamış ve benzer tekniğin kullanıldığı Çatalhöyük (Neolitik), İkiztepe (Eski Tunç), İznik (Geç Bizans), Cevizcioğlu (Helenistik-Roma) topluluklarının diş varyasyonlarına dair verileriyle karşılaştırılmıştır. Yapılan karşılaştırmalar sonucunda Resuloğlu toplumunun eski Anadolu topluluklarıyla genel olarak yakın ilişki sergilediği anlaşılmakla birlikte İznik toplumuyla yakınlığının daha fazla olduğu belirlenmiştir. Anadolu dışında yaşamış ancak benzer dönemlere tarihlendirilen iskelet toplulukları ile de karşılaştırılmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda Resuloğlu toplumunun Doğu Akdeniz toplumlarından (Mısır ve Sudan) çok Akdeniz'in Kuzey batısında ve Balkanlarda yer alan toplumlarla (İtalya, Yunanistan ve Arnavutluk) daha yakın biyolojik ilişki sergilediği anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Investigations on teeth variations have shown that teeth have potential for separating of human populations and give results consistent with those of genetic, historical, and linguistic studies. For this reason, the idea that dental variations are reliable data for determining biological associations is generally accepted. Studies on teeth variations in the skeletal series of historical and prehistoric periods in Turkey have been limited. For this reason, data on teeth variations of Ancient Anatolian populations are insufficient to make biological inferences. In this study, 41 non-metric variations proposed by ASUDAS (Arizona State University Dental Anthropology System) in the teeth of the adult individuals belonging to the Resuloğlu community (Uğurludağ, Çorum) dated to the Early Bronze Age were identified and their ratings were determined. By means of these variations, it is aimed to determine the biological homogeneity within the population studied and the biological distance to other skeleton populations unearthed in Anatolia and in the neighbouring geographies. The chi-square (χ2) analysis was used to test the population homogeneity and the biological relationship with other skeletal populations. Sex differences in non-metric variations were excluded because of dental variations have statistically significant differences. For each variation, a“key tooth”has been determined to reflect genetic factors. In the Resuloğlu population dental variations were compared by burial types. This analysis showed that the people who had buried in jars and cist graves were homogeneous. The community was also evaluated in terms of Sinodont and Sundadont Dental Complexes. The Resuloğlu residents displayed a Sundadont structure, like Southeast Asians, Polynesians and Jomons. Data on teeth variations of Çatalhöyük (Neolithic), Ikiztepe (Old Bronze), İznik (Late Byzantine) and Cevizcioğlu (Hellenistic-Roman) skeletal series, which used same technique to determine the biological distance. These comparisons suggested that the Resuloğlu population is closer biologically to the ancient Anatolian skelatal populations compared, but Iznik late Byzantine population is most closest one. The dental variations of other skeletal populations which lived outside Anatolia were also compared. The statistical analyzes indicated that Resuloğlu population has more biological affinity with the North Wes of the Mediterranean and the Balkan countries (Italy, Greece and Albania) than the African countries (Egypt and Sudan).
Benzer Tezler
- Arkeolojik insan kemiklerinde toksik metal ve iz elementlerinin analizi: Adramytteion (Örentepe) ve Resuloğlu örnekleri
An analysis of toxic metals and trace elements in archaeological human bones: The Specimens of Adramytteion (Örentepe) and Resuloğlu
CENK GÜNER
Doktora
Türkçe
2011
Adli TıpAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYHAN ERSOY
- İnsanın biyomekanik adaptasyonu: Resuloğlu yerleşimine ait uzun kemiklerin kesitsel geometrik analizi
Human biomechanical adaptation: Cross-sectional geometric analyses of long bones in Resuloğlu population
BELKIS ABUFAUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Antropolojiİstanbul ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DERYA ATAMTÜRK DUYAR
- Resuloğlu Güneydoğu Höyüğü Demir Çağı seramiği
Iron Age pottery in the Southeast Mound of Resuloğlu
SILA NUR ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiAnkara ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN YILDIRIM
- Resuloğlu mezarlığı Eski Tunç Çağı Seramiği
Early Bronze Age pottery in the Resuloğlu cemetery
ASLI KISA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ArkeolojiAnkara ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN YILDIRIM
- Yoğunlaştırılmış bütünleşik Pv/T sistem parametrelerinin verime etkisinin belirlenmesi
Investigation of effects of integrated concentrated Pv/T system parameters on efficiency
ÖMER RESULOĞLU