Türkiye'de eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesine ilişkin politika önerileri
Policy recommendations for evaluation and development of equal opportunity in education in Turkey
- Tez No: 485891
- Danışmanlar: PROF. DR. TEMEL ÇALIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de oniki yıllık zorunlu eğitime geçildikten sonra eğitimde fırsat eşitliğinin temel göstergeler bazında mevcut durum incelenerek, gelecekte olası durumlarının tahmini ve fırsat eşitliğinin sağlanabilmesine yönelik politika önerilerinde bulunmaktır. Türkiye'de eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmasında Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinde ayrılan kalemlerin 12 yıllık eğitime geçilen süreden günümüze eğitim kademelerine göre yıllar bazında dağılımı; kendi bütçesi ve Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) içerisinde farklılığını Millî Eğitim Bakanlığı panel verilerine göre ve fen, okuma ve matematik okur yazarlıkta öğrenci başarısı düzeyinin bazı değişkenleri PISA 2012 ve 2015 panel verilerine göre etkisinin belirlenmesini amaçlayan bu çalışma ilişkisel tarama modeli niteliğindedir. Araştırma örneklemi MEB Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından sunulan raporlardan alınan (1) Personel Giderleri, (2) Sosyal Güvenlik Kurumu Devlet Prim Giderleri, (3) Mal ve Hizmet Alım Giderleri, (4) Cari Transferler ve (5) Sermaye Gider değişkenleri ve PISA 2012 ve 2015 datalarının (1) anne eğitim, (2) baba eğitim, (3) öğrenci cinsiyet, (4) ev imkanları değişkenleri İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) Düzey 1'e göre PISA 2012 verileri için 12 bölgeyi temsil eden 57 il ve 170 okuldan toplam 4848 öğrenci ve PISA 2015 verileri için 12 bölgeyi temsil eden 61 ilden 187 okul ve 5895 öğrenci dâhil edilmiştir. Verilerin analizinde, Milli Eğitim Bakanlığı bütçe kalemlerinin 12 yıllık eğitime geçilen süreden günümüze yıllar bazında eğitim kademelerine göre dağılımı betimsel istatistiklerle incelenerek grafikleştirilmiş, Milli Eğitim Bakanlığı bütçe kalemlerinin 12 yıllık eğitime geçilen süreden günümüze yıllar bazında ve eğitim kademelerine göre farklılığı iki yönlü Kruskal-Wallis H ve farklılık var ise tespiti Mann-Whitney U testi ve son olarak ise Türkiye'de eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmasında öğrenci başarısı okuryazarlık düzeyinin bazı değişkenlerle modelinin etkililiği analizi çoklu regresyon analizi ile gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, Personel Giderleri, 2013-2014 eğitim öğretim yılında ortaöğretim ve 2016-2017 eğitim öğretim yılında okulöncesi eğitim kademelerinde azalma; Sosyal Güvenlik Kurumu Devlet Prim Giderleri, ilköğretimde genel olarak öncelikle azalışların sonunda bir artışın olduğu; Mal ve Hizmet Alım Giderleri, 2013-2014 eğitim öğretim yılında okulöncesi ve 2014-2015 eğitim öğretim yılında ortaöğretim eğitim kademelerinde azalma; Cari Transferler, 2014-2015 eğitim öğretim yılında ilköğretim ve 2015-2016 eğitim öğretim yılında okulöncesi ve ilköğretim eğitim kademelerinde azalma; Sermaye Giderleri öncelikle eğitim kademeleri bazında ve toplamda genel olarak doğrusal olarak bir artıştan bahsedilebilir. Ancak, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Okulöncesi ve İlköğretim ve 2015-2016 eğitim öğretim yılında Ortaöğretim kademelerinde sermaye giderlerindeki azalış dikkati çekmektedir. Türkiye'de eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmasında öğrenci başarısı okuryazarlık düzeyinin 2012 yılı için cinsiyet, anne - baba eğitim ve ev imkanları değişkenleri fen okuryazarlık düzeyinin %14'ünü, okuma beceri düzeyinin %23'ünü matematik okuryazarlık düzeyinin %18'ini açıklamaktadır. 2015 yılı için cinsiyet, anne - baba eğitim ve ev imkanları değişkenleri fen okuryazarlık düzeyinin %11'ini, okuma beceri düzeyinin %14'ünü, matematik okuryazarlık düzeyinin %11'ini açıklamaktadır. Bu bağlamda, öncelikle eğitim-öğretim ortamlarına sonrasında eğitimden her anlamda sorumlu anne-babalara; özel finansmana olan bağlılığın azaltılması veya bu fonların, kalite artırımı faaliyetleri için kamusal sisteme yeniden yatırılması ve eğitimde fırsat eşitliğinin temel değişkenleri dikkate alınarak, karşılaşılan sorunlara bölgesel ekonomik indeks oluşturma veya bölgesel eğitim indeksi oluşturularak MEB bütçelerinin kalemlerinin arttırılması ve dolayısıyla eğitime ayrılan payın arttırılması ve ailelere ise okul çağ nüfusunun faydalanabileceği yardım planı, aile ekonomik refahının arttırılmasına yönelik yerel desteklemede niteliksel gelişmelerin olabileceği genel olarak ise eşitliğin sağlanmasında kurumsal dağıtım sistem ve yöntemlerini barındıran uygulama ve politika önerileri ilgili taraf ve paydaşlara sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to predict further possible situations of equality of opportunity and make policy suggestions for ensuring equality of opportunity by examining the current situation on the basis of basic indicators after twelve years of compulsory education in Turkey. This study, which aims to examine the distribution of the items in the budget of the Ministry of National Education based on yearly basis according to the gradual education stages after the transition to 12-year education, their differences within their own budget and Gross Domestic Product (GDP) according to panel data of the Ministry of National Education, and determine the effect of some variables on student achievement level in science, reading and mathematics literacy in PISA 2012 and 2015 panel data in ensuring equality of opportunity in education in Turkey, adopts the relational scanning model. The sample of the research consisted of (1) Personnel Expenses, (2) Social Security Institution State Premium Expenses, (3) Goods and Service Purchase Expenses, (4) Current Transfers and (5) Capital Expenditure variables, which were taken from the reports submitted by the Ministry of National Education Strategy Development Directorate, (1) parents education, (2) father education, (3) student sex, (4) home resources variables in PISA 2012 and 2015 data, 4848 students from 57 provinces and 170 schools Representing 12 regions for the data of PISA 2012 and 187 schools and 5895 students from 61 provinces representing 12 regions for the data of PISA 2015 according to Classification of Statistical Region Units (NUTS) Level 1. In the analysis of the data, distribution of budget items of the Ministry of National Education according to years and education levels after the transition to 12-year education was analyzed and graphed via descriptive statistics, differences in the budget items of the Ministry of National Education after the transition to 12-year education was examined via Kruskal-Wallis H analysis based on years and education levels and Mann-Whitney U signed rank test was used for significant differences and finally, the analysis of the multiple regression student success and literacy level with some variables in ensuring equality of opportunity in education in Turkey was analyzed based on establishing a multiple regression. As a result, it can be said that there is a decrease in Personnel Expenses for secondary education in 2013-2014 and preschool education in the 2016-2017 academic year; an increase in general at the end of the decline in Social Security Institution State Premium Expenditures for primary education, a decrease in the Goods and Services Purchase Expenditures for preschool education in 2013-2014 and secondary education in 2014-2015 academic year; a decrease in Current Transfers for primary education in the 2014-2015 and preschool and primary education in 2015-2016 academic year, and a linear increase in Capital Expenditures both on the basis of education levels and in total. However, the decrease in the capital expenditures in the pre-primary and primary education in 2014-2015 and in secondary education in 2015-2016 academic year attracted attention. In ensuring equality of opportunity in education in Turkey, variables of gender, parent education and home resources accounted for 14% of the science literacy level, 23% of the reading skill level and 18% of the mathematics literacy level for 2012. For 2015, variables of gender, parental education and home resources accounted for 11% of the science literacy level, 14% of the reading skill level, and 11% of the mathematical literacy level. In this context, practice and policy recommendations, which may allow for reducing the commitment to private financing including primarily educational environments and parents who are responsible for education in every sense or re-investment of these funds in the public system for quality improvement activities and increasing MoNE budget items by creating a regional economic index or regional education index on the problems encountered by considering the basic variables of the equality of opportunity in education and thus increasing the share of education allocated and qualitative improvements in helping families to benefit directly from the education age population and local support for increasing family economic well-being and that involve institutional distribution systems and methods for ensuring equality in general, were presented to related parties and stakeholders.
Benzer Tezler
- İl eğitim denetmen yardımcılarının seçilme, hizmet içinde ve görev başında yetiştirilme sürecini, il eğitim denetmeni ve il eğitim denetmen yardımcılarının benimseme düzeyleri
The adoption levels of assistant education inspectors and education inspectors in the process for designation, in-service and on-the-job training of assistant education inspectors
FAİK AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ERDEM
- Türkiye'deki ilk ve orta okullarda pandemi sürecinin eğitim teknolojileri kullanımı açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the pandemic period in primary and secondary schools in Turkey in terms of the use of educational technologies
KÜPRANUR ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ORHAN GÖKÇÖL
- İngilizce hazırlık sınıfı uzaktan eğitim programının değerlendirilmesi
Evaluation of distance education curriculum in English preparatory classes
ANIL ÇOBANOĞLU DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSEN ÜNVER
- Cumhuriyet Dönemi'nde kırsal kalkınma politikaları örnek bir model: Köy enstitüleri
Rural development policies in the Republic Period a sample model: Village institutes
EZGİ KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜRRİYET GÜLSÜN ÖĞDÜL
- COVID-19 pandemi sürecinde ortaöğretimde uzaktan eğitim olgusunun değerlendirilmesi
Evaluation of the phenomenon of distance education in secondary education during the COVID-19 pandemic
NAZAN BURCU GEDİK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Programları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL DURUHAN