Turizmde kırılganlık ile rezilyans kapasitesi ilişkisi: Farklı turizm işletmelerinde karşılaştırmalı bir analiz
Relationships between vulnerability and resilience capacity in tourism: A comparative analysis of various tourism operators
- Tez No: 486285
- Danışmanlar: PROF. DR. MERYEM AKOĞLAN KOZAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, İşletme, Tourism, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Turizm işletmeleri, kriz ve olumsuz çevresel koşulların yarattığı baskılar karşısında yüksek derecede duyarlılık göstermekte ve bu durum işletmelerde kırılganlıklara yol açarak operasyonlarını sürdürmelerini zorlaştırmaktadır. Artan rekabet koşulları da göz önünde bulundurulduğunda, baskılara karşı işletmelerin yaşamlarını devam ettirebilmelerinin, dayanıklılıklarını artıracak ve işletmeleri koruyacak bir kapasite geliştirmelerine bağlı olduğu görülmektedir. Bu bakış açısından hareketle araştırmada rezilyans kapasitesi ile kırılganlıklar arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada rezilyans kapasitesinin belirlenmesinde ResOrgs (The Resilient Organizations) Modeli temel alınmıştır. Model, uzman görüşleri ve İstanbul'daki turizm işletmeleri yöneticilerinden toplanan 401 geçerli anketten elde edilen veriler üzerinde gerçekleştirilen, Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda yeniden şekillendirilmiştir. Analizler sonucunda 'planlama stratejileri', 'proaktif duruş', 'bilgiye erişim', 'ağlar ve ilişkiler', 'liderlik' ve 'işletme kültürü'nden oluşan turizme özgü yeni bir rezilyans kapasitesi modeli oluşturulmuştur. Ayrıca uzman görüşleri ve alan araştırması sonucunda turizm işletmelerinin kırılganlıklarının 'ekonomik sorunlar', 'politik sorunlar', 'güvenlik sorunları', 'mevsimsel dalgalanmalar', 'turist tercihindeki ani değişimler', 'rekabetçi baskılar', 'yasa ve mevzuatla ilgili sorunlar' olduğu belirlenmiştir. Araştırmada turizm işletmelerinin; 'ekonomik', 'politik', 'mevsimsellik', 'rekabet', 'turist tercihindeki ani değişimler' ve 'yasal ve mevzuatla ilgili sorunlar' olarak belirlenen kırılganlıklarına bağlı olarak rezilyans kapasitelerinin azaldığı tespit edilmiştir. Bununla beraber rezilyans kapasitesinin tüm boyutlarının da kırılganlıkları azaltmada etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda rezilyans kapasitesinin her bir boyutunun, her bir kırılganlık değişkeni üzerindeki etkisi konaklama, seyahat ve havayoluiv işletmeleri temelinde değerlendirilmiştir. Konaklama işletmelerinde kırılganlıkları azaltmada 'planlama stratejileri' ve 'işletme kültürü' önemli bir rol üstlenirken, seyahat acentalarında 'işletme kültürünün' en sık gözlenen boyut olduğu belirlenmiştir. Havayolu işletmelerinde ise kırılganlıkları azaltmada en sık gözlenen boyutun 'ağlar ve ilişkiler' olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlardan yola çıkarak araştırmada, turizm işletmelerine yaşadıkları fırtınalı ortamda örgütün yapısını gözden geçirmeleri ve içsel süreçlerine uygun, denge kalkanı olarak kullanabilecekleri bir rezilyans kapasitesi geliştirmeleri önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Tourism establishments are highly sensitive to the pressures created by the crises and adverse environmental conditions, which renders these businesses more vulnerable and difficult to sustain their operations. Given the increasingly competitive conditions, the survival of the businesses in the face of these pressures is dependent on the development of a capacity that would improve their resilience and protect the businesses. Based on this perspective, the present study aimed to determine the relationships between resilience capacity and vulnerabilities. The resilience capacity was determined with the ResOrgs Model. The model was restructured based on the Exploratory Factor Analysis and Confirmatory Factor Analysis conducted on the data obtained from 401 valid questionnaires responded by the managers of tourism operators in Istanbul and expert opinion. As a result of the analyzes, a new tourism-specific resilience capacity model that included 'planning strategies', 'proactive posture', 'access to information', 'networks and relations', 'leadership' and 'business culture' dimensions were determined. Furthermore, expert opinion and field survey demonstrated that the vulnerabilities of tourism businesses were 'economic problems', 'political problems', 'security problems', 'seasonal fluctuations', 'sudden changes in tourist preferences', 'competitive pressures', and 'problems related to laws and regulations'. In the study, it was determined that the resilience capacity of the businesses decreased due to the vulnerabilities such as 'economic', 'political', 'seasonal', 'competition', 'sudden changes in tourist preferences' and 'legal problems'. On the other hand, it was identified that all dimensions of resilience capacity were effective in reducing vulnerabilities. In this context, the impact of each dimension of resilience capacity on each type of vulnerabilities were evaluated invi accommodation, travel and airline operators. It was observed that while 'planning strategies' and 'business culture' played an important role in reducing vulnerabilities in accommodation businesses; 'business culture' was the most frequently observed dimension that reduced vulnerabilities in travel agencies. In airline operators, it was determined that 'networks' were the most frequently observed dimension in reducing vulnerabilities. As a result of the abovementioned findings, it was recommended for tourism businesses to review their organizational structure and develop a resilience capacity that is suitable for their internal processes and could be used as a balancing factor in the stormy environment they inhabit.
Benzer Tezler
- Impacts of climate change on tourism sector in Turkey: Challenges and future prospects
İklim değişikliğinin Türkiye turizm sektörüne etkileri: Gereksinimler ve gelecek öngörüleri
AYSUN AYGÜN
Doktora
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Turizmde marina işletmeciliğinin yeri önemi ve bir marina projesi
The Place and magnitude of marina management in tourism and a marina feasibility project
ALİ ONUR SÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
TurizmDokuz Eylül ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİME ORAL
- Deneyim, öznel esenlik, duygular, memnuniyet ve sadakat ilişkisi: Glamping turizmi üzerine bir araştırma
The relationship between experience, subjective well-being, emotions, satisfaction, and loyalty: A research on glamping tourism
HAKAN ASLAN
Doktora
Türkçe
2023
TurizmMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDAN BEKAR
- Turizmde yeme içme davranışı ve destinasyon seçimi ilişkisi: Vejetaryenizm örneği
The relationship between eating behavior and destination choice in tourism: The example of vegetarianism
PINAR YEŞİLÇİMEN
Doktora
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikNecmettin Erbakan ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLMİ BAHADIR AKIN
- Turizmde destinasyon markalaşması: Şanlıurfa üzerine bir uygulama
Destination branding i̇n tourism: An application of Şanlıurfa city
MUHABBET KUVVETLİ