Geri Dön

Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal ve duygusal yeterliliklerinin incelenmesi

Investigation of preschool children's social and emotional competence

PDF İndir

  1. Tez No: 492036
  2. Yazar: SEVGİ ATABAY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SİBEL SÖNMEZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Social and emotional competence, initiative, self regulation, behavioral concerns, attachment/relationship, preschool
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 142

Özet

Okul öncesi dönem yılları ile ilgili son yıllarda yapılan çalışmalar çocukların sosyal ve duygusal gelişimlerine odaklanmaktadır. Okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal ve duygusal yeterliliklerinin yeterli seviyede olması çocukların diğer gelişim alanlarına olumlu katkılar sağlamaktadır. Her çocuğun bireysel gelişimi ve farklılıkları göz önünde bulundurulduğunda çocukların yaşlarına özgü sosyal ve duygusal yeterlilik becerilerini ne düzeyde gösterdikleri, bu becerilerin yaşa, cinsiyete ve sosyo-ekonomik düzeye göre farklılaşıp farklılaşmadığı merak edilmiştir. Bu nedenle bu araştırmada araştırmacı“Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların sosyal ve duygusal yeterlilikleri ne düzeydedir?”sorusuna yanıt aramıştır. Bu araştırmanın katılımcılarını 2015-2016 eğitim öğretim yılının birinci yarıyılında İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı bağımsız anaokullarına devam eden 36-66 aylık çocukların ebeveynleri ve öğretmenleri oluşturmaktadır. Çocukların 315'ini kız, 306'sını erkek öğrenciler oluşturmaktadır. Bu araştırma kapsamında Devereux Erken Çocukluk Değerlendirmesi Ölçeği (DECA-P2) kullanılmıştır. Ayrıca bu ölçeğin geçerlik ve güvenilirlik çalışmaları da yapılmıştır. 621 ebeveyn ve 149 öğretmen DECA-P2 ölçeğini ve demografik bilgi formunu değerlendirmiştir. DECA-P2 ölçeğinin Türk örneklemindeki hem ebeveyn hem de öğretmen versiyonuna doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve sonuçları orijinal DECA-P2 ile benzer bulunmuştur. Ölçeğin öğretmen versiyonundaki davranış sorunları alt boyutunda bulunan maddelerin faktör yükleri 0.22-0.74 aralığında, öz düzenleme alt boyutunda ise maddelerin faktör yükleri 0.41-0.64 aralığında, bağlanma/ilişki alt boyutundaki maddelerin faktör yükleri ise 0.23-0.68 aralığında, girişkenlik alt boyutundaki maddelerin faktör yükleri ise 0.48-0.68 aralığında değiştiği gözlenmiştir. Ölçeğin ebeveyn versiyonundaki davranış sorunları alt boyutunda bulunan maddelerin faktör yükleri 0.21-0.49 aralığında, öz düzenleme alt boyutundaki maddelerin faktör yükleri 0.40-0.53 aralığında, bağlanma/ilişki alt boyutundaki maddelerin faktör yükleri ise 0.25-0.43 aralığında, girişkenlik alt boyutundaki maddelerin faktör yükleri ise 0.40-0.55 aralığında gözlenmiştir. DECA-P2 ölçeğinin Türk örneklemindeki hem ebeveyn hem de öğretmen versiyonunun güvenilirlik sonuçları ise Cronbach Alfa kat sayıları ile değerlendirilmiştir. Öğretmenler için olan DECA-P2 ölçeğinin tümü için Cronbach Alpha katsayısı .91'dir. Davranış sorunları alt boyutu için Cronbach Alpha katsayısı .80, öz düzenleme alt boyutu için .86, bağlanma/ilişki alt boyutu için .76, girişkenlik alt boyutu için .88 olarak bulunmuştur. Ebeveynler için olan DECA-P2 ölçeğinin tümü için Cronbach Alpha katsayısı .85'dir. Davranış sorunları alt boyutu için Cronbach Alpha katsayısı .68, öz düzenleme alt boyutu için .78, bağlanma/ilişki alt boyutu için .66, girişkenlik alt boyutu için .78 olarak bulunmuştur. DECA-P2 ölçeğinin Türk örneklem yapısında geçerlik ve güvenilirlik sonuçları bu ölçeğin Türk kültüründe uygulanabilir olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır. Bu araştırmanın bulguları ebeveynlere göre kız çocuklarının erkek çocuklara göre daha girişken ve daha iyi öz düzenleme becerilerine sahip olduklarını göstermektedir. Ebeveynler, erkek çocuklarının bağlanma/ilişki becerilerinde daha iyi olduğunu ifade etmekle birlikte davranış sorunlarında daha fazla sorun yaşadıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenler ise kız çocuklarının girişkenlik, öz düzenleme, bağlanma/ilişki becerilerinde daha iyi olduğunu ifade etmekle birlikte davranış sorunlarında daha fazla sorun yaşadıklarını belirtmişlerdir. Hem öğretmenler hem de ebeveynler çocukların sosyal ve duygusal yeterliliklerinin sosyo-ekonomik düzeye göre farklılaşmadığını ifade etmiştir. Ebeveynlerin değerlendirmelerine göre 60-66 aylık çocukların diğer yaş gruplarına göre daha iyi öz düzenleme becerilerine, 48-59 aylık çocukların ise diğer yaş gruplarına göre daha fazla davranışsal sorunlara sahip oldukları görülmüştür. Öğretmenlerin değerlendirmelerine göre ise 60-66 aylık çocuklar diğer yaş gruplarına göre daha iyi öz düzenleme becerilerine sahip olarak görülmüştür. Fakat bu yaş grubundaki çocuklar, öğretmenlere göre daha fazla davranışsal sorun yaşamaktadır. Bu sonuçlar, DECA-P2 ölçeğinin çocukların sosyal ve duygusal yeterliliğini ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. DECA-P2 ölçeğine göre İzmir ilindeki çocuklar girişken ve öz düzenleme becerilerine sahip olarak görünmektedir. Bu çocuklara bağlanma/ilişki becerileri ve davranışsal sorunlar açısından bakıldığında ise çocukların geliştirilmesi gerektiği düşünülmektedir. Sonuç olarak, DECA-P2 ölçeğinin okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal ve duygusal yeterliliklerini değerlendirmek üzere alternatif bir ölçme aracı olabileceği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Recent studies on early childhood have focused on children's social and emotional development. The fact that preschoolers have adequate social and emotional competence makes a positive contribution to their other areas of development. Given individual development and differences of every single child, it has been an issue of concern to determine how well children demonstrate age-specific social and emotional skills and whether these skills differ according to age, sex and socio-economic level. Therefore, the researcher sought an answer to the question“What level of social and emotional competence do preschoolers demonstrate?”in this research. The participants of this research consisted of the parents and teachers of 36-66 month-old preschoolers (315 female and 306 male children) who attended independent kindergartens affiliated to Izmir Provincial Directorate of National Education in the fall term of 2015-2016 school year. Devereux Early Childhood Assessment Scale (DECA-P2) was used in this research. Also, validity and reliability study of the Turkish version of the scale was conducted in this research. 621 parents and 149 teachers responded to DECA-P2 Scale and demographic questionnaire. Confirmatory factor analysis was conducted, and the results of both parent and teacher version in the Turkish sample were found similar to the original DECA-P2 scale. In the teacher version of the scale, the factor loadings of the items in behavioral concerns sub-scale were found between 0.22-0.74, the ones in self regulation sub-scale were found between 0.41-0.64, the ones in attachment/relationship sub-scale were found between 0.23-0.68 and the ones in initiative sub-scale were found between 0.48-0.68. As for the parent version of the scale, the factor loadings of the items in behavioral concerns sub-scale were found between 0.21-0.49, the ones in self regulation sub-scale were found between 0.40-0.53, the ones in attachment/relationship sub-scale were found between 0.25-0.43 and the ones in initiative sub-scale were found between 0.40-0.55. Reliability analysis of both parent and teacher version of DECA-P2 Scale in the Turkish sample was evaluated using Cronbach's Alpha. Cronbach's Alpha was found .91 for the teacher version of the whole DECA-P2 scale. Cronbach's Alpha was found .80 for behavioral concerns sub-scale, .86 for self regulation sub-scale, .76 for attachment/relationship sub-scale and .88 for initiative sub-scale. As for the parent version of the whole DECA-P2 scale, Cronbach's Alpha was found .85. Cronbach's Alpha was found .68 for behavioral concerns sub-scale, .78 for self regulation sub-scale, .66 for attachment/relationship sub-scale and .78 for initiative sub-scale. The validity and reliability results of DECA-P2 Scale in the Turkish sample revealed that this scale could be used in Turkish culture. The results of this research indicate that female children have more initiative and better self regulation skills than male ones according to parents. Although parents state that male children are better in attachment/relationship skills, they have more behavioral concerns. According to teachers, female children are better in initiative, self regulation, attachment/relationship skills, whereas they have more behavioral concerns. Neither teachers nor parents state that children's social and emotional competence does not differ according to socio-economic level. According to the evaluations of parents, 60-66 month-old children have better self regulation skills than the other age groups; 48-59 month-old children have more behavioral concerns than the other age groups. According to the evaluations of teachers, 60-66 month-old children have better self regulation skills, yet they have more behavioral concerns than the other age groups. These results indicate that DECA-P2 Scale is a valid and reliable tool for assessing children's social and emotional competence. According to DECA-P2 Scale, children in Izmir province have initiative and self regulation skills. However, they should be developed in terms of attachment/relationship skills and behavioral concerns. As a consequence, DECA-P2 Scale is thought to be an alternative tool for assessing social and emotional competence of preschoolers.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    859300

    Okul öncesi dönemdeki çocukların problemli teknoloji kullanımı ile davranış problemleri, sosyal beceriler ve duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between problematic technology use and behavioral problems, social skills and emotion regulation skills of preschool children

    FEYZA AKGÜR ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR AKOĞLU

  2. Tez No

    719311

    4-6 yaş grubu Kur'an kursları üzerine bir araştırma (Denizli ili örneği)

    The study on 4-6 age group Quran courses (The case of Denizli)

    FATMA AKDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUSUF CEYLAN

  3. Tez No

    901742

    Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal-duygusal uyumlarının akran ilişkileri bağlamında incelenmesi

    Examining the social-emotional adjustment of preschool children in the context of peer relationships

    SELİN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU AYDIN YÜKSEL

  4. Tez No

    461503

    Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal beceri ve problem davranışları ile ebeveynlerinin duygusal zeka düzeyleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Research on the correlations between emotional questioning (EQ) level and life satisfactions of parents and problem behaviours and social skills of pre-school children

    NUR AYLİN CANBOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAİDE ÖZBEY

  5. Tez No

    470279

    Annelik stilleri ile okul öncesi dönem çocuklarının sosyal duygusal uyumu ve akademik benlik saygısı arasındaki ilişkinin belirlenmesi

    The relationship between motherhood styles and preschool children's social emotional adjustment and academic self-esteem.

    MERYEM ALTINOK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimAksaray Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞÜKRAN KILIÇ

Geri Dön