Çukurova Bölgesi koşullarında bazı nohut (cicer arietinum L.) çeşitlerinde farklı ekim zamanlarının verim ve verim ile ilgili bazı özellikler üzerine etkilerinin araştırılması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 50262
- Danışmanlar: DOÇ.DR. A. EMİN ANLARSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 59
Özet
46 ÖZET Yürütülen bu denemede, beş farklı ekim zamanında (2 Ekim, 17 Ekim, 2 Kasım, 17 Kasım ve 2 Aralık), dört farklı çeşit (Akçin 91, FLIP 84-1 9C, FLIP 85-46C ve FLIP 90-4C) icelenmiştir. Araştırmalar sonucu elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir. Çıkış süresi bakımından çeşitler ve ekim zamanları arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Akçin 91 çeşiti ekimden 17.13 gün sonra, FLIP 84-1 9C çeşiti 17.47 gün sonra, FLIP 90-4C çeşiti 18.67 gün sonra ve FLIP 85-46C çeşiti 19.47 gün sonra % 75 çıkışlarını tamamlamışlardır. Çıkış süresi ekim zamanlarında sırasıyla 13.25, 13.50, 18.42, 19.75 ve 26.00 gün olarak saptanmıştır. Görüldüğü gibi ekim zamanı ilerledikçe çıkış süreleri de uzamaktadır. Çiçeklenme süresi bakımından çeşitler ve ekim zamanları arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Çıkışını erken tamamlayan Akçin 91 çeşiti diğer üç çeşitten önce % 50 çiçeklenmesini tamamlamıştır (159.70 gün). Bu çeşiti sırasıyla çıkış süresinde olduğu gibi FLIP 84-1 9C (161.50 gün), FLIP 90-4C (165.10 gün) ve FLIP 85-46C (169.40 gün) çeşitleri izlemiştir. Çiçeklenme süresi ekim zamanlarında sırasıyla 191.70, 175.90, 161.60, 153.30 ve 137.30 gün olarak tesbit edilmiştir. Bu veriler de bize ekim zamanı ilerledikçe çiçeklenme süresinin kısaldığını göstermektedir. Bakla bağlama süresi bakımından ekim zamanlan arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli bulunmuş, çeşitler bakla bağlama süresini etkilememiştir. Çıkış ve çiçeklenme süresinde olduğu gibi, bakla bağlama süresinde de ilk sırayı 182.90 gün ile Akçin 91 çeşiti almaktadır. Bunu sırasıyla 1 84.00 gün ile FLIP 84-1 9C, 1 85.70 gün ile FUP 85-46C ve 1 86.30 gün ile FLIP 90-4C çeşitleri izlemiştir. Bakla bağlama süresi ekim zamanlarında sırasıyla 213.20, 195.40, 184.30, 170.40 ve 160.40 gün olarak belirlenmiştir. Bu değerler, ekim zamanı ilerledikçe bakla bağlama süresinin kısaldığını göstermektedir. Olgunlaşma süresi bakımından çeşitler ve ekim zamanlan arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Olgunlaşma süresi bazında çeşitlere bakıldığında çıkış, çiçeklenme ve bakla bağlama sürelerinde olduğu gibi hasat olgunluğuna ulaşan ilk çeşit Akçin 91 (219.30 gün) olmuştur. Bu çeşiti sırasıyla FLIP 90-4C (219.90 gün), FLIP 84-1 9C (220.90 gün) ve FLIP 85-46C (223.60 gün) çeşitleri izlemiştir. Buraya kadar verilen sonuçlar Akçin 91 çeşitinin diğer çeşitlerden daha erkenci, FLIP 85-46C çeşitinin ise geçci bir çeşit olduğunu göstermektedir. Olgunlaşma süresi ekim zamanlarında sırasıyla47 251.60, 235.60, 220.00, 235.30 ve 192.10 gün olarak saptanmıştır. Görüldüğü gibi ekim zamanı ilerledikçe olgunlaşma süresi kısalmaktadır. Bitki boyu bakımından çeşitler ve ekim zamanları arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Bu denemede en düşük bitki boyu 61.43 cm ile FLIP 85-46C çeşitinde saptanmıştır. Bunu sırasıyla Akçin 91 (64.55 cm), FLIP 84-1 9C (66.12 cm) ve FLIP 90-4C (67.39 cm) çeşitleri izlemiştir. Bitki boyu değerleri ekim zamanlarında sırasıyla 61.08, 73.85, 69.15, 63.49 ve 56.79 cm olarak belirlenmiştir. Bu değerler bize ekârn zamanı ilerledikçe bitki boyunun kısaldığını göstermektedir. Nohutta büyük oranda çevre koşulları tarafından etkilenen bitki boyunun 20 - 100 cm arasında değiştiği bildirilmektedir (CUBERO, 1987). Bu çalışmada saptanan bitki boylan, kışlık ekimlerin de etkisiyle yüksek olmuştur. İlk bakla yüksekliği bakımından çeşitler ve ekim zamanları arasındaki farklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Çeşitlerden daha kısa bitki boyuna sahip olan FLIP 85-46C çeşitinin ilk bakla yüksekliği de (26.39 cm) kısa olmuştur. Çeşit bazında bunu sırasıyla Akçin 91 (29.92 cm), FLIP 90-4G (32.31 cm) ve FLIP 84-1 9C (35.11 cm) çeşitleri izlemiştir, ilk bakla yüksekliği değerleri ekim zamanlarında sırasıyla 27.54, 37.25, 34.73, 30.19 ve 24.95 cm olarak tesbit edilmiştir. Bu da bize ekim zamanı ilerledikçe ilk bakla yüksekliğinin azaldığını göstermektedir. Nohut tarımında çevre koşullarından önemli derecede etkilenen diğer bir özellikde dallanma durumudur. Bu çalışmada ana dal sayısı çeşitlerde farklı olmamıştır. Sadece ekim zamanlan ana dal sayısını istatistiki olarak etkilemiştir. Ana dal sayısı Akçin 91 çeşitinde 2.92 adet, FLIP 90-4C çeşitinde 3.15 adet, FLIP 85-46C çeşitinde 3.18 adet ve FLIP 84-1 9C çeşitinde ise 3.22 adet olarak saptanmıştır. Ana dal sayısı ekon zamanlarında sırasıyla 3.25, 3.40, 3.10, 3.05 ve 2.81 adet olarak tesbit edilmiştir. Dane veriminin önemli komponentterinden birisi olan bitkideki dolu ve boş bakla sayısı sadece çeşitlerde önemfi bulunmuştur. Bu özellikler bakımından ekim zamanları birbirinden farklılık göstermemiştir. İnteraksiyonun önemli çıkmaması, çeşitlerin ekim zamanlarına aynı tepkide bulunduklarını göstermektedir. Bitkideki dane ağırlığı bakımından çeşitler ve ekim zamanları arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemsiz bulunmuştur. Bu denemede bitkideki dane ağırlığı en düşük olarak saptanan çeşit Akçin 91 (11.20 gr) olmuştur. Bunu sırasıyla FLIP 85-46C (12.04 gr), FLIP 84-19C (13.69 gr) ve FLIP 90-4C (13.79 gr) çeşitleri izlemiştir. Bitkideki dane ağırlığı, ekim zamanlarında ise sırasıyla 10.78, 11.34, 11.61, 12.89 ve 16.79 gr olarak tesbit edilmiştir. Dane veriminin önemli komponentterinden birisi olan metrekaredeki bitki48 sayısı bakımından çeşitler ve ekim zamanları arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Metrekaredeki bitki sayısı en düşük çeşit FLIP 85-46C (25.33 adet) olmuştur. Bunu sırasıyla FLIP 90-4C (28.47 adet), FLIP 84-1 9C (31.87 adet) ve Akçin 91 (38.07 adet) çeşitleri izlemiştir. Metrekaredeki bitki sayısı, ekim zamanlarında ise sırasıyla 27.58, 36.08, 34.50, 29.17 ve 27.33 adet olarak tesbit edilmiştir. Hasat indeksi sadece ekim zamanlarında istatistiki olarak önemli bulunmuş, çeşitler ise önemli bir etkide bulunmamıştır.Bu özellik yönünden FLIP 85-46C (% 36.94) en düşük değeri vermiştir. Bunu sırasıyla FLIP 84-19 C (% 40.95), Akçin 91 (% 44.78) ve FLIP 90-4C (%46.64) çeşitleri izlemiştir. Ekim zamanlarında ise sırasıyla % 36.40, % 28.30, % 42.32, % 45.22 ve % 59.40 olarak belirlenmiştir. Burada ekim zamanı ilerledikçe hasat indeksinin arttığını görmekteyiz. Dane verimi bakımından çeşitler ve ekim zamanları arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Dane verimi en yüksek çeşit FLIP 90-4C (192.50 kg/da) olmuştur. Bunu sırasıyla FLIP 84-1 9C (177.10 kg/da), Akçin 91 (174.60 kg/da) ve FLIP 85-46C (102.60 kg/da) çeşitleri izlemiştir. Dane verimi ekim zamanlarında ise sırasıyla 145.10 kg/da, 180.40 kg/da, 191.90 kg/da, 148.70 kg/da ve 142.50 kg/da olarak gerçekleşmiştir. Buradan III. ekim zamanına kadar verimin yükseldiğini, IV. ve V. ekim zamanlannda ise verimin düştüğünü görmekteyiz. Yürütülen denemeden elde edilen sonuçlara göre dane verimi bazında en iyi çeşitin FLIP 90-4C ve en uygun ekim zamanının III. ekim zamanı (2 Kasım) olduğunu söyleyebiliriz. Nohutun 100 dane ağırlığı genel olarak 10 - 100 gr arasında değişmektedir (CUBERO, 1987). Bu denemede 100 dane ağırlığı sadece çeşitler arasında istatistiki olarak önemli bulunmuş, ekim zamanlan ise önemli bir etkide bulunmamıştır. 100 dane ağırlıkları çeşit ortalamalarında 36.08 - 42.20 gr arasında, ekim zamanı ortalamalarında ise 37.23 - 42.17 gr arasında değişmiştir. FLIP 84-1 9C çeşitinin diğer üç çeşitten daha düşük 100 dane ağırlığına sahip olduğu tesbit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
49 SUMMARY In this study, four different cultivars (Akçin 91, FLIP 84-1 9C, FLIP 85-46C ve FLIP 90-4C) have been studied at the five different sowing times (2 October, 1 7 October, 2 November, 1 7 November, 2 December). The results obtained from these studies have been summarized below in brief. With respect to the emergence duration, differences between cultivars and sowing times have been found to be statistically significantly. The Akçin 91 sort completed its emergence duration early, and developed its blooming for 50 % before the other three cultivars (159.70 days). Similar to their emergence duration, this cultivar was followed by FLIP 84-1 9C (161.50 days). FLIP 90-4C (165.19 days), and FLIP 85-46C (169.40 days). In order of sowing times, blooming period have been observed to be 191.70, 175.90, 161.60, 153.30 and 137.30 days, respectively. These figures indicate that as the sowing time advences, the blooming period shortens. With respect to the pod forming period, differences between sowing time have been found statistically significantly, but cultivars did not influence the pod forming period. Similar to the emergence duration and blooming period, the Akçin 91 sort occupied first place with 182.90 days, followed by FLIP 84-1 9C with 184.00 days, FUP 85-46C with 185.70 days, and FLIP 90-4C with 186.30 days. Pod forming period have been observed as 213.20, 195.40, 184.30, 170.40 and 160.40 days in order of sowing times. These figures in turn indicate that as the sowing time advances, the pod forming period shortens. With respect to the maturation period, differences between cultivars and sowing times have been found statistically significantly. Should the cultivars be considered upon their maturation period, then Akçin 91 is with 219.30 days the sort that is first in harvest maturation, similar to the emergence, blooming, and pod forming periods. This sorts is, in subsequent order, followed by FLIP 90-4C (219.90 days), FLIP 84-1 9C (220.90 days), and FLIP 85-46C (223.60 days). Results obtained up to this point indicate that compared with the other cultivars Akçin 91 is an early emergence, and FLIP 85-46C is a much more late emergence. Maturation period have been observed as 251.60, 235.60, 220.00, 235.30 and 192.10 days in order of sowing times. These figures indicate that as the sowing time advances, the maturation period shortens. With respect to the plant height, differences between cultivars and sowing times have been found statistically significantly. In this experiment, the shortest plant height has been observed as 61.43 cm for the FLIP 85-46C sort, followed by Akçin 91 (64.55 cm), FLIP 84-1 9C (66.12 cm), and FLIP 90-4C50 (67.39 cm). Plant height figures have been observed as 61.08, 73.85, 69.15, 63.49, and 56.79 cm in order of sowing times. These figures indicate that as the sowing time advances, the plant height figure decreases. It is known that the height of the chickpea plant, which is greatly affected by environmental conditions, varies between 20 and 100 cm (CUBERO, 1987). The plant heights observed in this experiment have been at high level, this is also as a result of winter sowing. With respect to the first pod height, differences between cultivars and sowing times have been found statistically significantly. FLIP 85-46C, which is the shortest plant among the studies cultivars, has a first pod height that is also the shortest among the other studies sorts (26.39 cm). In terms of plant sorts, this is followed by Akçin 91 (29.92 cm), FLIP 90-4C (32.31 cm) and FLIP 84-1 9C (35.1 1 cm). First pod height figures have been observed as 27.54, 37.25, 34.73, 30.19 and 24.95 cm in order of sowing times. These figures indicate that as the sowing time advances, the figure of the first pod height decreases. Another quality of pod cultivation that is under great influence of environmental conditions is the stage of braching. During this experiment, the number of the main branch did not show any differences among the plants studied. Only sowing time statistically influenced the number of main branches. The number of main branches has been observed as : 2.92 pes in Akçin 91, 3.15 pes in FUP 90-4C, 3.18 pes in FLIP 85-46C and 3.22 pes in FLIP 84-1 9C. The number of main branches have been observed as 3.25, 3.40, 3.10, 3.05 and 2.81 in order of sowing times. The number of full and empty pods of the plant, which is an important component of pod yield, has been found important only on cultivar level. Sowing times did not show any differences with regard to these qualities. Interaction at a non-important level is an indication thereof that the cultivars respond to the sowing times similarly. With respect to the pod weight of the plant, differences between cultivars and sowing times have been found statistically non-important. During this experiment, the lowest pod weight figure has been observed as 1 1.20 gr for Akçin 91, followed in subsequent order by FUP 85-46C (12.04 gr), FLIP 84-1 9C (13.69 gr) and FLIP 90-4C (13.79 gr). The pod weight of tha plant has been observed as 10.78, 11.34, 11.61, 12.89 and 16.79 in order of sowing time. With respect to the number of plants per square meter, which is an important component of pod yield, differences between cultivars and sowing times have been found statistically significantly. The sort with the lowest figure of plants per square meter has been FUP 85-46C (25.33 pes), followed in subsequent order by FLIP 90-4C (28.47 pes), FUP 84-1 9C (31.87 pes) and Akçin51 91 (38.07 pes). The number of plants per square meter has been observed as 27.58, 36.08, 34.50, 29.17 and 27.33 in order of sowing time. The harvest index has been found statistically significantly only during sowing times, yet the cultivars have not shown any major influence. With respect to this quality, FLIP 85-46C has indicated the lowest figure (36.94 %), followed in subsequent order by FLIP 84-1 9C (40.95 %), Akçin 91 (44.78 %) and FLIP 90-4C (46.64 %). In terms of sowing time, these figures have been observed as, in subsequent order, 36.40 %, 28.30 %, 42.32 %, 45.22 % and 59.40 %. These figures indicate that as the sowing time advances, the harvest index increases. With respect to pod yield, differences between cultivars and sowing times have been found statistically significantly. The plant sort with the highest pod yield has been found to be FLIP 90-4C (192 kg/da), being followed in subsequent order by FLIP 84-1 9C (177.10 kg/da), Akçin 91 (174.60 kg/da) and FLIP 85-46C (102.60 kg/da). Pod yield figures have been observed as 145.10 kg/da, 180.40 kg/da, 191.90 kg/da, 148.70 kg/da and 142.70 kg/da in order of sowing times. At this point we can clearly see that until sowing time III, pod yield steadily increases, but during sowing time IV and V, bod yield substantially decreases. According to the results of the performed experiments, we can say that the best cultivar in terms of pod yield is FLIP 90-4C, and the best sowing time HI (2 November). The weight of 100 chickpea pods commonly varies between 10-100 gr (CUBERO, 1987). In this experiment, the weight of 100 pods has been found statistically significantly only between cultivars, yet the sowing times have not shown any major influence. The weight of 100 pods varied between 36.08 and 42.20 gr on the basis of cultivar average, and between 37.23 and 42.17 gr on the basis of sowing time average. Moreover, it has been observed that the FLIP 84-1 9C cultivar has a 100 pods weight that is lower than the other three plant sorts.
Benzer Tezler
- Diyarbakır ekolojik koşullarında bazı nohut (Cicer arietinum L.) hat ve çeşitlerinin verim ve verim öğelerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma
An investigation on determining yield and yield components of some chickpea (Cicer arientinum L.) varieties and lines under diyarbakir ecological conditions
MEDENİ YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. EMİN ANLARSAL
- Güneydoğu Anadolu bölgesi koşullarında farklı nohut (Cicer arıetınum L.) genotiplerinin yazlık ve kışlık ekimlerinde bazı tarımsal ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some agricultural and technological traits of different chickpea (Cicer arietinum L.) genotypes in winter and spring sowns under Southeast Anatolia region ecological conditions
İRFAN ERDEMCİ
- Çukurova Bölgesi koşullarında bazı pamuk (Gossypium hirsutum L.) çeşitlerinde hasat yöntemlerinin lif kalitesi üzerine etkisi
The effect of harvesting methods on fiber quality of some cotton cultivars (Gossypium hirsutum L.) in the conditions of Cukurova Region
TURGUT DAĞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiPamuk Eksperliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LALE EFE
- Çukurova koşullarında yetiştirilen bazı virginia tipi yerfıstığı çeşitlerinin önemli kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of important quality characteristics of some virginia type peanut kinds growed in Çukurova conditions
MEHMET BERK KILINÇÇEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL HALİS ARIOĞLU