Şeyhülislam Ebussuûd Efendinin kelâmî görüşleri
Theological views of Ebusuûd Efendi
- Tez No: 504431
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZDEN KANTER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Ebussuûd, Kelam, Eş'arîlik, Mâtürîdîlik, Yorum
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Tarihsel süreçte Kelam ilmi farklı sistematik ekoller yoluyla gelişimini sürdürmüştür. Mutezile, Eş'arîlik ve Mâtürîdîlik farklı yorum yöntemleriyle kendi tarzlarını oluşturmuşlardır. Bu bağlamda kelam ilmi, bu ekoller vasıtasıyla belirli yöntem tarzlarıyla kendine has bir disiplin haline gelmiştir. Bu ekoller İslam düşünürleri vasıtasıyla yorumlarını zenginleştirmişler ve bu alanda belirli bir kültür oluşturmuşlardır. Bu kültürel atmosferde Ebussuûd Muhammed b. Muhammed el-İmâdî(1490-1574)'nin, İrşâdu'l-akli's-selîm ilâ mezâya'l-kitâbi'l-kerim isimli tefsirinden ve görüşlerine dair yapılan diğer çalışmalardan hareketle Kelâmî görüşlerini sunmayı amaçladık. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Ebussuûd'un Ulûhiyet anlayışı; varlık, tevhid, yaratma, tenzih, sıfatlar meselesi ve istivâ anlayışı etrafında işlenmiştir. İkinci bölümde Nübüvvet ve Meâd konuları; vahiy, peygamber göndermenin imkanı, peygamberde bulunması gereken nitelikler, mucize ve keramet, Hz. Muhammed'(s.a.v.)'in peygamberliği, yeniden dirilme, kabir azabı, cennet ve cehennem, şefaat ve Allah'ın ahirette görülmesi şeklinde değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise Ebussuûd'un insan anlayışı; insanın yaratılışı, onun fiilleri, hidayet ve dalâlet, iman, rızık ve ecel konuları bağlamında ele alınmıştır. Ebussuûd'un kelam ilmine dair görüşlerini irdelerken onun kelam ekollerinden hangi yorum tarzını benimsediği ve hangi delilleri kullandığı da işlenmiştir. Bu bağlamda onun kelam düşünce tarihinde hangi mezhebi tavırla hareket ettiği ortaya konmuştur. Ayrıca onun; Mutezile, Eş'arîlik ve Mâtürîdîlik yorum yöntemlerinden hangisini benimsediği ve hangi açılardan diğerlerinden ayrıldığı konusu da irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
In the historical process, Kalam (Islamic theology) have continued to improve through the systematic schools. Mu'tazila, Asy'ariya, and Maturidiyyah have created their different methods of interpretations. Thus, Ilmukalam(Islamic theology) became an independent discipline with the contributions of above mentioned schools. These schools enhanced their interpretations through scholars of Islam and composed a new culture in this discipline. In this cultural atmosphere, my aim is presentingtheological views of Ebusuûd Efendi by benefiting from his tafsir, İrşâdu'l-akli's-selîm ilâ mezâya'l-kitâbi'l-kerim, and additional sources referencing Ebusuûd. Our study includes three chapters: In the first chapter, the Ebusuud's interpertation of being and oneness of God, existence, creation, tenzih (negative theology), the issue of attributions and istiva (Establishing Throne) will bestudied. In the second chapther, prophecy, the afterlife, revelation, the possibility of sending prophets, the basic skills required forbeing a prophet, miracle sand wonders, theprophecy of Muhammad (PBUH), resurrection, helland paradise, torture of grave, şefaat (Intercession), and seeing face of Allah in the afterlife are going to be examined. In the third chapter, the approcah of Ebusuud about human will be discussed based on creation of humanand his acts, hidayah(guidance) and dalal (perversion), faith, rizq(provision), and ecel (time of death). While analyzing Ebusuûd's ideas about Islamic theology, I discuss which interpretation style that he adopts from schools of Kalam and which evidences he uses. Additionally, I evaluate his critiques on some interpretations of scholars and how he responds these interpretations. Therefore, starting from this point of view, I discuss his affiliation of any theological order in the history of Islamic theology. Also, I examine which methodologies he adopts or rejects in Mu'tazila, Asy'ariya, and Maturidiyyah. Keyword: Ebusuûd, Kalam, Asy'ariya, Maturidiyyah, Interpretation.
Benzer Tezler
- Ebussuûd tefsiri'nde kader ve ihtiyâr
Destiny and free will in Abu al-Saud's tafsir
MUHAMMED YAVUZ
Doktora
Türkçe
2022
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZEL
- Şeyhülislam Ebussuûd Efendi fetvaları ışığında klasik dönem Osmanlı Hukukunda zımmîlik statüsü
Status of dhimmi in Ottoman Law system in classical period within the framework of Ebussuûd the Shayk al-İslam
BENGİSU BATTAL
- Şeyhülislâm Ebussuûd Efendi ve fıkıh risâleleri
Shayk al-Islam Ebussuûd Effendi and his jurisprudence epistles
EMETİ ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PEHLUL DÜZENLİ
- Şeyhülislam Ebussuud Efendi'nin Türkçe mektupları
Turkish letters of Sheikhulislam Ebussuud Efendi
ABDÜLKADİR DAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. TUNCA KORTANTAMER
- İslam hukuk literatüründe mesh risâleleri bağlamında Şeyhülislam Ebussuûd Efendi'nin 'Risâle fi'l-mesh 'ale'l-huffeyn' adlı eseri ve değerlendirilmesi
Sheikhulislam Ebussuûd Efendi's work named 'Risel fi'l-mesh 'ale'l-huffeyn' and its evaluation in the context of mash tracets in Islamic law literature
NURAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET İNANIR