Psikolojik sermaye ile iş stresi ilişkisi: TCDD makinistleri üzerine bir araştırma
Relationship between psychological capital and work stress: A research on TCDD engine drivers
- Tez No: 504947
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RAHİME DİLEK KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Psikolojik Sermaye, İş Stresi, Makinist, Psychological Capital, Work Stress, Engine Driver
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu çalışmanın amacı örgütsel davranış literatürünün önemli bir değişkeni olan psikolojik sermayenin iş stresiyle ilişkisini ortaya koyarak, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nda (TCDD) çalışan makinistler özelinde bu değişkenleri tanımlamak ve bu davranışların iş yaşamındaki durumunu ortaya koymaktır. Çalışmanın önemi ise; psikolojik sermaye kavramını ortaya koymak adına, teknik uzmanlık gerektiren ve yoğun çalışmaya dayalı bir süreçte makinistler üzerinde yeteri kadar araştırmaya rastlanılmamış olmasıdır. Araştırmanın modeli kurulurken psikolojik sermayenin çekirdek yapısı ve boyutlarından her birinin, iş stresi ile ilişkili olabileceği varsayımından yola çıkılmıştır. Bu kapsamda toplamda 770 adet anket dağıtılmıştır. Araştırma için dağıtılan anketlerden 680 tanesi geri alınmıştır. Geri dönüş oranı %88 dir. Analizler yapılmadan önce uygun bulunmayan (değişkenlere birden fazla yanıt verilenler vb.) anketlerden 75 kişiye ait bilgiler analiz dışı bırakılmış, analiz çalışması 605 kişilik örneklem boyutuyla değerlendirilmiştir. Araştırmada kullanılan anket formlarından biri Acar ve Zuhal Baltaş tarafından geliştirilmiş olan 15 maddelik“İş Stresi Ölçeği”kullanılmıştır (Baltaş ve Baltaş, 2004). Anket, kişilerin genel iş stresi durumlarını ölçmek amacıyla geliştirilmiştir. Araştırmada kullanılan anket formlarından diğer biri de Luthans ve arkadaşları (2007) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye Basım ve Çetin (2012) tarafından uyarlanan Psikolojik Sermaye Ölçeği, 'iyimserlik', 'psikolojik dayanıklılık', 'umut' ve 'öz yeterlik' alt boyutlarını kapsamaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde“SPSS 22”ve Lisrel“9.30”paket programı kullanılmıştır. Öncelikle araştırmaya katılan kişilerin demografik özelliklerine ve kullanılan ölçeklerde yer alan ifadelere ilişkin frekans analizi yapılmıştır. Daha sonra mevcut araştırmada kullanılan ölçeklerin güvenirliklerinin kontrolü için Cronbach alpha değerleri incelenmiştir. Bu aşamadan sonra, mevcut araştırma kapsamında geliştirilen hipotezlerin test edilmesi için yapısal eşitlik modeli analizlerinden faydalanılmıştır. Araştırma modeli çerçevesinde ortaya koyulan hipotezlerin test sonuçlarına göre, psikolojik sermayenin iş stresi üzerinde anlamlı ve pozitif etkisi bulunmakta, psikolojik sermayenin umut, iyimserlik, dayanıklılık ve özyeterlilik alt boyutlarının iş stresini pozitif ve anlamlı şekilde etkilediği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims at revealing the relationship between psychological capital, job stress, which is an important variable of organizational behavior literature, the Republic of Turkey State Railways (TCDD) working machinist is to define these variables in the private and reveals the status of the business life of this behavior. The key to working is; psychological capital concept has not been investigated as much as the skill of the mechanics in a process that requires technical expertise and is based on intensive work. While the model of the research was established, the assumption was that the core structure and dimensions of the psychological capital could each be related to work stress. A total of 770 questionnaires were distributed within this scope. 680 of the questionnaires distributed for the research were withdrawn. The return rate is 88%. Data from 75 surveys were excluded from the analysis before the analysis was conducted (multiple respondents to variables, etc.), and the analysis study was evaluated with a sample size of 605 people. A 15-item“Work Stress Scale”developed by Acar and Zuhal Baltas was used as one of the survey forms used in the research (Baltaş and Baltaş, 2004). The questionnaire was developed to measure the general job stress situations of people. Psychological Capital Scale developed by Luthans et al. (2007) and adopted by Turkish edition and Çetin (2012), 'optimism', 'psychological endurance', 'hope' and 'self-efficacy' subscales It covers. In the evaluation of the data obtained in the research,“SPSS 22”and Lisrel“9.30”package program were used. First, the frequency analysis of the demographics of the participants participating in the survey and the expressions used in the scales used were conducted. Cronbach alpha values were then examined to check the reliability of the scales used in the present study. After this phase, structural equation model analyzes were used to test hypotheses developed within the current research. According to the results of hypothesis tests, psychological capital has a positive and positive effect on job stress, and psychological capital has positive and significant effects on work stress, hope, optimism, endurance and self - efficacy sub - dimensions.
Benzer Tezler
- Psikolojik sermaye, iş stresi ve hizmet odaklı örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: Yiyecek içecek çalışanları örneği
Relationship between psychological capital, job stress and service-oriented organizational citizenship behaviour : Example of food and beverage employees
BETÜL KODAŞ
Doktora
Türkçe
2018
TurizmEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR SARI
- Pozitif psikolojik sermaye, iş stresi ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Erzurum ve Denizli uygulaması
The relationship between positive psychological capital, work stress and turnover intention: an application in Erzurum and Denizli
KÜBRA AKDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAtatürk ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN ÇINAR
- Tıp fakültesi öğrencilerinde kendine zarar verme davranışı ve intihar: Psikolojik sermaye, sosyal sermaye, belirsizliğe tahammülsüzlük, tükenmişlik, eylemlilik ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of deliberate self-harm and suicide among medical students: The relationship with psychological capital, social capital, intolerance of uncertainty, burnout, and agency
HİLAL SUBAŞI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEZAN BİLDİK
PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ
- Pozitif psikolojik sermaye ile örgütsel bağlılık ilişkisi: Mersin ili perakende sektörü çalışanları üzerine bir araştırma
The relationship between positive psychological capital and organizational commitment: A study on the retail sector employees in Mersin
GÜLÇİN GÜLER
- Pozitif psikolojik sermaye ile bireysel performans ilişkisi: Tarım Kredi Kooperaifi Merkez Birliği örneği
The relationship between positive psychological capital and indivual performance
ARZU UĞURLU KARA