Geri Dön

Eski ve orta Türkçe metinlerindeki kıyafet adları ve dil incelemesi

Clothing names in old and middle Turkish texts and language study

  1. Tez No: 505103
  2. Yazar: SALİH KÖSE
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM ŞAHİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 577

Özet

“Eski ve Orta Türkçe Metinlerindeki Kıyafet Adları ve Dil İncelemesi”adlı bu tez, Eski ve Orta Türkçe dönemi metinlerinden derlenen 334 kıyafet adı üzerine yapılmış bir sözcük bilimi çalışmasıdır. Tezin amacı; Eski ve Orta Türkçe metinlerinde geçen kıyafet adlarını bir araya getirerek Türkçe kıyafet adlarının sistematiğini ortaya çıkarmak, tarihî lehçelerde geçen kıyafet adlarının çağdaş lehçelerde yaşayıp yaşamadığını tespit etmektir. Tezimizde tarihî yöntem ve betimleme yöntemi ile derleme, tarama, fişleme ve karşılaştırma teknikleri kullanılmıştır. Tezin giriş bölümünde kıyafetin tanımı ve temel nitelikleri, kıyafet kültürünü şekillendiren unsurlar ile Türk kıyafet kültürünün kaynakları, Türk kıyafet tipi ve Eski Türklerde kıyafet konularına değinilmiştir.“Tür Sınıflandırması”başlıklı birinci bölümde kıyafet adları; ayak giyimleri, baş giyimleri, üst giyimleri, alt giyimleri, iç giyimleri, dış giyimleri, aksesuarlar ve kıyafet bölümleri şeklinde, türlerine göre sınıflandırılmıştır. Ayrıca bu bölümde kıyafet adlarının çağdaş lehçelerdeki görünümleri ve verinti olarak başka dillerde aldıkları şekiller de verilmiştir. İkinci bölümde bu kıyafet adları leksik-semantik açıdan incelenmiş ve adlandırmada etkili olan unsurlar ortaya konmuştur.“Eski ve Orta Türkçe Kıyafet Adlarının Gramer Yapısı”başlıklı üçüncü bölümde kıyafet adları üzerinde ses, şekil ve anlam incelemesi yapılmıştır. Sonuç bölümünde, hem Türk kıyafet kültürü hem de kıyafet adlarıyla ilgili genel değerlendirmeler yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

The thesis which entitled“Clothing Names in Old and Middle Turkish Texts and Language Study”is a lexicologic study which scopes of 334 clothing names were compiled from old and middle turkish texts. The purposes of the thesis are to introduce the system of turkish clothing names; to show the clothing names which survive in modern turkish dialects by collecting them from old and middle turkish texts. In the thesis are applied historical and descriptive method, additionally compilation and comperative technics. The introduction of the thesis contains information about the clothing, its description, the sources of turkish clothing culture, turkish clothing type and clothing culture in old Turks. In the first chapter of the thesis were the clothing names classified according to sub-types of clothing names as footwear, headwear, underwear, outwear, breeches, clothing parts and accessories. In this chapter are given the variants of the clothing names in modern turkic dialects and other neighbour languages. The lectical and semantic meanings of the names and origins have been analyzed in the second chapter of the study. In this part the origins of the names have given too. Names in the thirth chapter of the thesis which entitled“Grammatical Analysis”were analyzed as phonetical, morphological and semantical. In conclusion general assessment was made in the light of the obtained information and findings.

Benzer Tezler

  1. Türkçeyle ve Moğolca arasındaki benzer kelimeler ve ekler

    Common words and affixes between Turkish and Mongolian

    BYAMBASUREN TUMENBAYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİKRET TURAN

  2. Van Küresin ağzı

    Van Küresi̇n di̇alect

    ŞAHAP BULAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Dilbilimİnönü Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM DEMİREL DÖNMEZ

  3. VIII.-XIII. yüzyıl metinlerinde Türkçe dinî söz varlığı

    Turkish religious terminology in 8th to 13th centuries texts

    BANU GÜZELDEREN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAT ÜNLÜ

  4. Hititçe çiviyazılı kaynaklara göre Tetešhapi ve kültü

    Teteshapi and its cult according to Hittite cuneiform sources

    ZEKİYE NİHAN KIRÇIL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara Üniversitesi

    Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN ARIKAN

  5. Eski anadolu Türkçesi metinlerine göre uğur ve uğursuzluk(13.-15. yüzyıllar)

    According to the texts in old anatolian Turkish, auspiciousness and inauspiciousness(13th-15th centuries)

    YELİZ GENÇOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihKocaeli Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERYEM GÜRBÜZ