Örgütsel vatandaşlık davranışı ile ast-üst çatışmalarının yönetimi ilişkisinde alaycılık davranışının katalizör etkisi
The moderator effect of cynicism behavior in management relationship between organizational citizenship behavior and hierarchical conflict
- Tez No: 512905
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜNER ŞENCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 330
Özet
Çalışmada örgüt çalışanlarının vatandaşlık davranış düzeyleri incelenmiş, ast-üst çatışma yönetim biçimleri ile arasındaki ilişkinin hangi faktörlere göre değişiklik gösterebileceği saptanarak, örgütsel alaycılık (organizational cynicism) davranışı ve demografik değişkenlerin olası aracılık etkisi araştırılmıştır. Örgütlerde etkinlik ve verimlilik artışı önemli ölçüde“çalışan ve yönetici performansına”bağlı olduğundan yöneticiler ve altında çalışan personelin çatışma yönetimi sürecinde gösterdikleri tutum ve davranışların saptanması önem taşımaktadır. Çalışmanın temel hipotezi;“örgüt çalışanlarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı düzeyleri ile Çatışma Yönetim tarzları arasında ilişki vardır”olarak belirlenmiştir. Temel alt hipotezlerinde; örgüt çalışanlarının“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı”düzeyleri ile“Uyumlaştırma”,“Baskın çıkma”ve“Çekinik Kalma”“Çatışma Yönetimi”alt boyutları arasındaki ilişkinin yanı sıra“Alaycılık”ve demografik değişkenlerin katalizör (moderatör) etkileri de incelenmiştir. Araştırmanın ana kütlesi Türkiye'deki finans sektörü çalı-şanları olup pratik ana kütlesi il, alan ve çalışan görev dağılımına göre sınırlandırılmıştır. Bu çalışmada İstanbul, İzmir, Ankara, Gaziantep, Adana, Mersin, Samsun ve Edirne illerinde görev yapan banka ve sigorta şirketi üst yönetim altındaki yönetici ve çalışanları arasından 384'ü üzerinde araştırma yapılmıştır. Doğrudan“Çatışma Yönetimi”ile“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı”ve“Örgütsel Alaycılık Davranışı”arasındaki ilişkinin çıkarılması ve belirlenmesi yönündeki çalışma-ların az olmasının yanısıra bu konuda finans sektörü yöneticileri ile kendilerine bağlı çalışan personelin hangi noktada durdukları konusunda bir araştırma yapılmamış ol-ması tez çalışmasının temel güdüsü olmuştur. Çalışmada,“Çatışma Yönetimi, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Örgütsel Alaycılık Davranışı göstergeleri”konusunda bir ölçek kullanılmış ve bu ölçek bir taraftan banka ve sigorta şirketi yöneticilerine ve diğer taraftan altında çalışan personeline değerletilerek indekste belirlenen maddelerin hangi düzeyde uygulanması gerektiği konusundaki görüşleri derlenmiştir. Bu kapsamda ilk aşamada yapılan pilot çalışmada finans sektöründe çalışan 201 yönetici ve personeline, asıl ölçüm uygulamasında ise 384 yönetici ve personeline ulaşılmıştır. İstatistik analizleri sonucunda, finans sektörü yöneticileriyle altında çalışan personelin“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı”nın“Ast-Üst Çatışma Yönetimi”ni önemli ölçü-de açıkladığı anlaşılmıştır (R2 = ,242; p = ,000). Bunun yanı sıra“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı”faktörünün,“Ast-Üst Çatışma Yönetimi”“Uyumlaştırma”alt boyutunun %45,7'sini (R2 = ,457; p = ,000);“Baskın Çıkma”alt boyutunun %27,4'ünü (R2 = ,274; p = ,000) ve“Çekinik Kalma”alt boyutunun %13'ünü (R2 = ,129; p = ,000) açıkladığı sap-tanmıştır. Elde edilen sonuçlar,“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı”ile“Ast-Üst Çatışma Yönetimi”ilişkisinde“Alaycılık”,“Unvan”ve“İşletmenin Niteliği”değişkenlerinin katalizör (moderatör) etkilerinin olduğunu da göstermektedir (R2 = ,328; p = ,000 ve R2 = ,278; p = ,000). Dört bağımsız demografik kontrol değişkenlerinden sadece“İşletmenin Niteliği”ve“Unvan”faktörlerinin istatistiksel olarak anlamlı olması nedeniyle modele katkı yaptığı anlaşılmıştır (p = ,001 ve p = ,000).“Çalışılan Departman”ve“Personel Sayısı”faktörü kullanılarak oluşturulan hipotezlerin ise istatistiksel olarak anlamlı olmadıkları (p = ,722 ve p = ,800; p
Özet (Çeviri)
The increase in organizational effectiveness and productivity is significantly related to employees' and managers' performance. In this base, it is important to determine the attitudes and behaviors of managers and their subordinates during the conflict management process. In this research, the relationships between organizational citizenship behavior (OCB), hierarchical conflict management (HCM) and organizational cynicism behavior (CB) were investigated within the scope of demographic variables. In this manner, the influence of OCB on HCM and on its sub-dimensions were measured. Moreover, the moderator effect of CB and demographic factors on the relation between OCB and HCM was tried to be identified. The population of this study is the financial sector employees in Turkey and the practice population is limited in terms of provinces (İstanbul, İzmir, Ankara, Gaziantep, Adana, Mersin, Samsun, Edirne) and titles. Using the criterion, the pilot research was conducted with 201 respondents. The ultimate main research uses data from 384 questionnaires, selected through random sampling technique. Results achieved using IBM SPSS 17, FACTOR 10.3 and AMOS 21, indicated that the level of OCB of financial sector managers and their employees has a significant effect on HCM and its sub-dimensions. Furthermore, CB, Title and Capital Structure variables moderates the relationship between OCB and HCM.
Benzer Tezler
- Askeri liderlikle astların tutum ve davranışları arasındaki ilişkide astların kişilik özelliklerinin düzenleyici rolü
The moderating role of subordinates' personality in the relationship between military leadership and subordinates' attitudes and behaviors
MEHMET KAHYA
Doktora
Türkçe
2017
İşletmeYıldırım Beyazıt ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİM ÖZCAN
- Örgütsel etik değerlerin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi
The effect of organizational ethical values on corporate citizenship behavior
SEDA DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeİstanbul Arel Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA AYDIN GÖKTEPE
- Örgütsel vatandaşlık davranışı ile örgütsel sessizlik davranışı arasındaki karşılıklı etki derecelerinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi:Rize ili otel işletmelerinde bir uygulama
Examination of mutual impact levels of organizational citizenship behavior and organizational silence behavior by structural equality modelli̇ng: A study in Ri̇ze hotels.
EREN ERKILIÇ
Doktora
Türkçe
2017
TurizmAtatürk ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ ÇAĞLAR GÜLLÜCE
- Örgütsel vatandaşlık davranışı ile örgütsel adalet arasındaki ilişki: Libya gıda endüstrisinde bir vakaçalışması
The relationship between organizational citizenship behavior and organizational justice: A case study in the Libya food industry
SULAYMAN QADAR MOHAMMED SULAYMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeİstanbul Gedik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ERKASAP
- Örgütsel vatandaşlık davranışı ile kişilik arasındaki ilişki üzerine bir araştırma
A study on the relati̇onshi̇ps between organi̇zati̇onal ci̇ti̇zenshi̇p behavior and personali̇ty
ARZU ALTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL GÖK