Tükenmişlik düzeyinin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Bir alüminyum fabrikası örnek olay çalışması
Burnout level of influence on organizational commitment: Case study of an aluminum factory
- Tez No: 513139
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEZER CİHAN GÜNAYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, Örgütsel Bağlılık, Özel Sektörde Tükenmişlik ve Örgütsel Bağlılık, Burnout, Organizational Commitment, Burnout in the Private Sector and Organizational Commitment
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Araştırmanın amacı, bir alüminyum fabrikasında çalışan personelin tükenmişlik boyutları ile örgütsel bağlılık boyutları arasındaki ilişkileri belirlemektir. Bu araştırma tanımlayıcı ve kesitsel bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini, Çerkezköy Çorlu'da faaliyet gösteren özel sermayeli bir alüminyum fabrikasında çalışan personel oluşturmuştur. 180 çalışana anket dağıtılmış, ancak araştırma süresince 34 çalışanın veri toplama formlarını eksik ve yanlış doldurması sonucu veriler araştırmaya alınmamış, örnekleme 146 (beyaz ve mavi yaka) kişi alınmıştır. Verilerin elde edilmesinde Kişisel Bilgi Formu, Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Allen-Meyer Örgütsel Bağlılık Ölçeği olarak üç bölüm, toplamda 53 sorulu anket uygulanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 21.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın modeli, hipotezleri, varsayımları, sınırlılıkları, aritmetik ortalamalar, standart sapmalar, varyans açıklama yüzde dağılımları, faktör analizi, geçerlilik ve güvenilirlik analizi yapılmıştır. Tukey's Test of Addivity (Tukey Toplanabilirlik Testi), Temel Bileşenler Yöntemi ve Varimax Döndürme Yöntemi (Varimax With Kaiser Normalization teknikleri), KMO ve Bartlett Küresellik Testi kullanılmıştır. Tek Yönlü Anova Testi, Bağımsız Örneklem T- Testi ve Regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda katılımcıların genel tükenmişlik düzeylerinin 2,71 ile orta seviyede, örgütsel bağlılık düzeylerinin ise 3,31 ile orta seviyede olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı düzeylerinin cinsiyetlere ve medeni durumlara göre farklılık göstermediği kadın ve erkeklerde bu düzeylerin aynı seviyede olduğu ve aynı zamanda evli ve bekarlarda da bu düzeylerin aynı seviyede olduğu görülmüştür. Duygusal tükenmenin, pozisyon düzeyinde işçilerde idari kadrolara göre daha yüksek seviyede olduğu belirlenirken, duyarsızlaşma ve kişisel başarı boyutlarında bu düzeylerin pozisyona göre farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Kişisel başarının yaş grubuna göre farklılıklar gösterdiği, yaşı 18-28 olanların diğer yaş gruplarına göre daha düşük düzeyde kişisel başarı düzeyine sahip oldukları görülmüştür. Katılımcıların, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı düzeylerinin eğitim durumlarına göre farklılık göstermediği ama kıdeme göre duygusal tükenme bazında farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Örgütsel bağlılığın zorunlu bağlılık düzeyinin erkeklerde kadınlara göre daha yüksek olduğu aynı zamanda evlilerde bekarlara göre daha yüksek seviyede zorunlu bağlılık düzeylerine sahip oldukları belirlenmiş, diğer alt boyutlarda ise cinsiyet ve medeni duruma göre farklılıklar göstermediği görülmüştür. Zorunlu bağlılık ve normatif bağlılık işçiler de idari kadroya göre daha yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. İşçi grubunun, zorunlu bağlılık ilköğretim eğitim seviyesindekilerin diğer eğitim seviyelerine göre daha yüksek seviyede çıkması da yine beklenen bir sonuçtur. Örgütsel bağlılığın kıdeme göre ise farklılığı gruplar arasında anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Gruplar arasındaki ilişkiler incelendiğinde, yaş ile kıdem ve kişisel başarı arasında bir ilişki olduğu yaş artıkça kıdemin kişisel başarının da düşük seviyede arttığı, duyarsızlaşma ile duygusal tükenme arasında pozitif orta düzeyde bir ilişki olduğu, duyarsızlaşma artarsa duygusal tükenmişlik hissinin de arttığı belirlenmiştir. Duygusal tükenme ile duygusal bağlılık arasında ise düşük düzeyde negatif bir ilişki olduğu ve duygusal tükenme artıkça duygusal bağlılığın azalığı görülmektedir. Duygusal bağlılık ile zorunlu bağlılık ve minnet bağlılığı arasında pozitif orta düzeyde bir ilişkinin varlığı tespit edilmiş duygusal bağlılık artıkça zorunlu bağlılık ve minnet bağlılığında da artış olduğu gözlemlenmiştir. Minnet bağlılığı ile zorunlu bağlılık arasında da pozitif orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiş ve minnet bağlılığı artıkça zorunlu bağlılığında arttığı belirlenmiştir. Elde edilen verilerin araştırmacı ve uygulamacılara, tükenmişlik ve örgütsel bağlılık konularıyla ilgili yapacakları çalışmalarda ışık tutacağı değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of the research is to determine the relationship between burnout dimensions and organizational commitment dimensions of personnel working in an aluminum factory. This research was carried out as a descriptive and cross-sectional study. The population of the study, which operates in Çorlu Saray private capital has created personnel working at an aluminum factory. 180 employee surveys were distributed, but during the survey 34 employee data collection forms were incomplete and incorrectly filled, and sampling 146 (white and blue collar) were taken. A total of 53 questionnaires were administered in three parts, Personal Information Form, Maslach Burnout Inventory and Allen Meyer Organizational Commitment Scale. SPSS 21.0 package program was used for analysis of the data. The model of the study, hypotheses, assumptions, limitations, arithmetic mean, standard deviations, percentage distribution of variance explanations, factor analysis, validity and reliability analysis were done. Tukey's Test of Addivity, Basic Components Method and Varimax Rotation Method (Varimax with Kaiser Normalization techniques), KMO and Bartlett Sphericity Test were used. One Way Anova, independent sample T-test and regression analysis were performed. As a result of the research, it was determined that the general burnout levels of the participants were 2.71 and the middle level, and organizational commitment levels were at the middle level with 3.31. Participants were found to have the same level of emotional exhaustion, depersonalization, and personal achievement in men and women who did not differ according to gender and marital status, and were also married and at the same time they were at the same level. Emotional exhaustion was found to be at a higher level in the level of workers than in the administrative staff at the level of position, whereas the levels of desensitization and personal achievement did not differ according to position. It is seen that those who are 18-28 years old have a lower level of personal achievement than other age groups, where personal success varies according to age group. It was determined that the levels of emotional exhaustion, depersonalization, and personal success did not differ according to educational status, but showed emotional exhaustion differences according to seniority. It was found that the level of obligattory commitment of organizational commitment was higher in males than in females, while in marriages it was found that they had higher levels of obligatory commitment than the bachelors and in the other sub-dimensions they did not show differences according to gender and marital status. Obligatory commitment and normative commitment were found to be higher for workers than for administrative staff. It is also an expected result that the worker group has higher levels of compulsory loyalty compared to other levels of education in primary education. According to the organizational commitment, the difference was not significant among the groups. When the relationships between the groups were examined, it was determined that there was a relationship between age and seniority and personal achievement, a positive moderate relation between desensitization and emotional exhaustion, an increase in low personal achievement, and an increase in emotional exhaustion. There is a low negative correlation between emotional exhaustion and emotional attachment, and emotional exhaustion is associated with decreased emotional attachment. It has been observed that there is a positive moderate relationship between emotional commitment and compulsive commitment and gratitude commitment, emotional commitment has been found to increase in obligatory commitment and gratitude. A positive moderate relationship was also found between gratitude and obligatory commitment, and it was determined that gratitude commitment increased in obligatory commitment. It is evaluated that the obtained data will be able to shed light on researchers and practitioners' studies on burnout and organizational commitment.
Benzer Tezler
- Tükenmişlik düzeyinin örgütsel bağlılığa etkisi; sivil havacılık çalışanları üzerine bir araştırma
The effect of burnout level on organizational commitment; A research on civil aviation workers
ESER AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sivil Havacılıkİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Yönetimi Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA DENİZ BÖRÜ
- The effect of corporate social responsibility on organizational commitment through burnout: A case in Turkish employees
Kurumsal sosyal sorumluluğun tükenmişlik vasıtası ile örgütsel bağlılığa etkisi: Türk çalışanlar üzerine bir vaka çalışması
YEŞİM YASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERİL DURMUŞ
- İşgörenin görev bağımlılığı, politik davranışları, rol çatışması ve belirsizliğinin tükenmişlik üzerindeki etkisi: Sağlık kurumlarında bir inceleme
The effect of labor's job interdependence, political behaviours, role conflict and ambiguity on burnout: An investigation in health institutions
İLKNUR ÖZTÜRK
- Örgütsel destek ve psikolojik güçlendirmenin tükenmişlik ve örgütsel bağlılık üzerine etkisi: İş yükünün aracılık rolü
The effects of organizational support and psychological empowerment on burnout and organizational commitment: The intermediary role of workload
ADEL ABDULJALİL ABDULHADİ GHNEDI
- Perakendecilik sektöründeki satış elemanlarının örgütsel bağlılığı, meslek etiği algılamaları, iş tatmini ve tükenmişliği arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between organizational commitment, perceptions of occupational ethics, job satisfaction and burnout of the salespersons in the retail sector
ŞABAN ALTIN