Genç erişkinlerde pozitif ve negatif rol modellerin beş büyük kişilik faktörü kapsamında incelenmesi
The examination of positive and negative role models in terms of big 5 personality characteristics in early adulthood
- Tez No: 514686
- Danışmanlar: PROF. DR. PINAR ÜNSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Pozitif Rol Model, Negatif Rol Model, Kişilik Özelliği, Beş Faktör Kişilik Kuramı, Bilişsel Boyut, Yapısal Boyut, Positive Role Model, Negative Role Model, Personality Characteristic, Five Factor Personality Theory, Cognitive Dimension, Structural Dimension
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Pozitif rol model, beğenilen ve istenilen özellikleri temsil eder ve başarıya ulaşmak için motive edici güce sahiptir. Negatif rol model ise kaçınmak istenilen davranış ve tutumları temsil eder ve başarısızlıktan kaçınmak için motivasyon kaynağıdır. Rol modelin, yetişkinliğe geçiş döneminde bireyin benlik kazanımını üzerinde etkisi olduğu düşünülmektedir. Literatürde rol modele ilişkin çalışmaların sayısı oldukça kısıtlıdır, var olan çalışmalar çoğunlukla pozitif rol modele işaret etmektedir. Negatif rol modele dair araştırma ise neredeyse yok denecek kadar azdır. Bu tez kapsamında rol model seçim sürecinde pozitif ve negatif rol modele ait hangi kişilik özelliklerinin öne çıktığı ve kişinin kendine atfettiği kişilik özellikleri ile rol modeline atfettiği kişilik özellikleri arasındaki herhangi bir benzerliğin ya da farklılığın ol incelenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, rol modele dair bilişsel boyutların (bütün- kısmi) ve yapısal boyutların (yakın- uzak, yukarı- aşağı) ve modelin özellikleri ile rol modelin özellikleri arasında nasıl bir ilişki olduğunun incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, İstanbul'daki bir vakıf üniversitenin Psikoloji bölümünde öğrenimlerini sürdüren ve mezun 50 öğrenci ile iki oturumdan oluşan bir çalışma yürütülmüştür. İlk oturumda negatif rol modele ilişkin demografik bilgiler ve ardından negatif rol modelle ilgili yarı yapılandırılmış bireysel görüşme gerçekleştirilmiştir. Bir hafta sonra gerçekleştirilen ikinci oturumda ise pozitif rol modele dair nicel bilgiler sorulmuştur ve ardından pozitif rol modele dair bireysel görüşme gerçekleştirilmiştir. Rol modellere ilişkin bildirimler nitel bir analiz olan içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, her bir katılımcının hem negatif hem pozitif rol modeline ilişkin toplanan bilgiler 5 Büyük Kişilik Faktörü temel alarak oluşturulan kuramsal çerçeve dahilinde yorumlanmıştır. Pozitif ve negatif rol model öne çıkan kişilik özelliği Sorumluluk ve ardından Uyumluluk faktörü olduğu görülmüştür. Model alan kişilerin kişilik özellikleri ile rol modellerin kişilik özellikleri arasında benzerlik ve zıtlıklar bulunmuştur. Negatif modellerin yakın çevreden, birkaç özelliği (kısmi) ve hiyerarşik olarak aşağıya doğru seçilirken pozitif rol modeller yakın çevreden, birkaç özelliği (kısmi) ve üst konumda kişilerden seçilmektedir. Elde edilen bulgular kuramsal çerçeve kapsamında tartışılmış ve gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Positive role models source of motivation by illustrating an ideal, desired self, motivate to achieve; negative role models source of motivation one by illustrating an avoided failure, undesirable characteristics. The role model effective construct on the development of modeler's self- concept especially in the transition period from adolescence to adulthood. There is a gap in the literature regarding role models, and existing studies often indicate positive role models. Research on the negative role model is almost nonexistence. The aim of the study is to explore how young adults perceive negative and positive role models and determine their outstanding personality characteristics in terms of Big 5 Personality Characteristics. Furthermore, cognitive dimension (general/specific) and structural dimensions up/down, close/distant) and relation between modeler's and model's personalities were investigated. For this purpose, a study consisting of two sessions with 50 students who continued their education in the Psychology Department of a foundation university in Istanbul was conducted. In the first session, demographic information on the negative role model was followed by a semi-structured individual interview on the negative role model. In the second session, after one week, quantitative information on positive role models was asked, followed by individual interviews on positive role models. Notifications of role models were analyzed by content analysis, which is a qualitative analysis. The research findings were interpreted within the theoretical framework based on the Big 5 Personality Factors, which collected information on both the negative and positive role model of each participant. The most prominent personality characteristics are conscientiousness and then agreeableness both negative and positive role models.There are similarities and differences between modeler's and model's personality characteristics. The negative models are attributed a few liked features (specific), hierarchically downward (down), with the (close). The positive role models are attributed as a few liked features (partial), hierarchically in the upper position, and (close). The findings were discussed within the theoretical framework and suggestions for future studies were made.
Benzer Tezler
- Kronik idyopatik ürtikerli hastalarda helicobacter pylori seroprevalansı
Kronik idyopatik ürtikerli hastalarda helicobacter pylori seroprevalansı
HAKAN BULAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
DermatolojiAtatürk ÜniversitesiDermatoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞEVKİ ÖZDEMİR
- Genç erişkinlerde mükemmeliyetçilik ile depresyon, anksiyete ve erteleme davranışı ilişkisi
The relationship between perfectionism with depression, anxiety and general procrastination behavior in young adults
CANSU AZAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU SEVİM
- Multipl sklerozlu hastalarda oligoklonal bant varlığının hastalık prognozu üzerindeki etkilerinin retrospektif değerlendirilmesi
A retrospective assesment: Effect of presence of oiligoclonal band on prognosis in ms patients
AYŞE DİDEM ÇAĞINDA
- Glial tümörlerde ATRX durumu ve MRG bulguları arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between ATRX status and MRİ findings in glial tumors
ENGİN CAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
NöroşirürjiBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiBeyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET HAKAN SEYİTHANOĞLU
- Genç erişkinlerde algılanan sosyal destek, belirsizliğe tahammülsüzlük ve duygusal yeme davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between perceived social support, intolerance of uncertainty, and emotional eating behavior in young adults
ELİF ALTI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ARSLANTÜRK