Yakın galaksiler: NGC 5474, NGC 3627, NGC 4258 ve NGC 4490/4485'de bulunan aşırı parlak X-ışın kaynaklarının optik karşılıklarının belirlenmesi
Searching for optical counterparts of ultraluminous X-ray sources in nearby galaxies: NGC 5474, NGC 3627, NGC 4258 and NGC 4490/4485
- Tez No: 518211
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSUN AKYÜZ, PROF. DR. ŞÖLEN BALMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Aşırı Parlak X-ışın Kaynakları (Ultraluminous X-ray Sources, ULXs), X-ışın ışıtmaları yıldız kütleli karadelikler için Eddington limitini aşan (LX > 1039 erg s-1) ve galaksi merkezi dışında bulunan ayrık kaynaklardır. Chandra ve/veya XMM-Newton X-ışın teleskop gözlemlerinden belirlenen ULX'in, bir çift yıldız sistemi olduğu bilinmekle beraber, sistemi oluşturan bileşen yıldızlar ve ışıma mekanizmaları henüz iyi anlaşılamamıştır. Bu konuda ULX'lerin optik karşılıklarının belirlenmesi önemli bir katkı sağlamaktadır. Bu tez kapsamında yakın (d < 10 Mpc) galaksilerden NGC 5474, NGC 3627, NGC 4258 ile çarpışan galaksi NGC 4490/4485'de bulunan ULX'lerin optik bölgede belirlenen olası karşılıkları ilk kez tanımlanarak ayrıntılı incelendi. Araştırmalarımızda Hubble Uzay Teleskobu (HST) arşiv verileri ve SAO BTA-6 m ile TUG RTT-150cm teleskopları ile alınan tayf verileri kullanıldı. ULX'lerin olası optik karşılıklarının farklı filtrelerde fotometrik verileri yardımıyla sistemdeki ikincil bileşenin kütle, yaş ve tayfsal sınıfı belirlendi. Ayrıca kaynakların çevrelerinde bulunan yıldız kümeleri ya da yıldız gruplarıyla olası bağlantıları tartışıldı.
Özet (Çeviri)
Ultraluminous X-ray Sources (ULXs) are extragalactic off-nuclear point-like sources with luminosities exceeding the Eddington limit for a stellar mass black hole (LX > 1039 erg s-1). Altough it is known that ULX, which is determined from Chandra and/or XMM-Newton X-ray telescope observations is a binary star system, its component stars and their emission mechanism are not yet well understood. Studying the optical counterparts of ULXs are important to understand emission mechanisms. In this thesis, the optical counterparts of ULXs in the nearby (d < 10 Mpc) NGC 5474, NGC 3627, NGC 4258 and interacting NGC 4490/4485 galaxies were detected for the first time and studied in detail. Hubble Space Telescope (HST) archival data, SAO BTA-6 m and TUG RTT-150cm telescopes were used for photometric and spectroscopic analyses. The mass, age and spectral type of the secondary stars were calculated by using the HST mutli-band magnitutes of the possible optical counterparts. Also possible associations between ULXs and star cluster or star groups in their environments were discussed.
Benzer Tezler
- Galaksi-ötesi süpernova kalıntılarının optik bölgede araştırılması
Optical observations of supernova remnants in nearby galaxies
ŞÜKRİYE CİHANGİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN AKYÜZ
- Seçilen galaksilerdeki moleküler bulutların milimetre ve milimetre altı dalga boylarında incelenmesi
Probing molecular clouds in selected galaxies using mm and sub-mm wavelengths
KEREM OSMAN ÇUBUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Astronomi ve Uzay BilimleriErciyes ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERHAT FİKRİ ÖZEREN
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK TOPAL
- XMM-Newton arşiv verileri kullanılarak yakın galaksilerdeki X-ışın kaynaklarının araştırılması
The investigation of X-ray soures in nearby galaxies by using XMM-Newton archivel data
ŞENAY KAYACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Astronomi ve Uzay BilimleriErciyes ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN AKYÜZ
YRD. DOÇ. DR. HASAN AK
- Yakın galaksilerde X-ışın kaynaklarının XMM-Newton ve Chandra gözlemleri
XMM-Newton and Chandra observations of X-ray sources in nearby galaxies
HASAN AVDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Astronomi ve Uzay BilimleriÇukurova ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN AKYÜZ
- Interaction between magnetized stars and disks
Manyetik yıldızlar ve diskler arasındaki etkileşim
MURAT METEHAN TÜRKOĞLU
Doktora
İngilizce
2021
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAZIM YAVUZ EKŞİ