İşitme kayıplı ve tipik gelişen 4-5 yaşındaki çocukların zihin kuramı ve dil becerileri bakımından karşılaştırılması
The comparison of 4-5 year old children with hearing loss and typical development in terms of theory of mind and language skills
- Tez No: 524159
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: İşitme kayıplı çocuklar, Tipik gelişen çocuklar, Zihin kuramı, Alıcı dil, Pragmatik dil becerileri, Children with hearing loss, Children with typical development, Theory of mind, Receptive language, Pragmatic language skills
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşitme Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Zihin kuramı, bireyin kendisinin ve diğer bireylerin istek ve kanı gibi zihinsel durumlarının farkında olmasını sağlayan sosyal-bilişsel bir yapıdır ve tipik gelişen (TG) çocuklarda 4 yaşlarında edinilmektedir. Dil becerileri zihin kuramı gelişimi açısından büyük önem taşımaktadır. Araştırmanın amacı, İK ve TG 4-5 yaşındaki çocukların zihin kuramı ve dil becerileri performanslarının karşılaştırılması, çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi ve bu performanslarında hangi değişkenlerin etkilerinin olduğunun belirlenmesidir. Araştırmaya Eskişehir, İzmir, İstanbul, Bursa, Ordu, Konya ve Kütahya illerinde bulunan özel eğitim rehabilitasyon merkezlerinde eğitim alan 4-5 yaşındaki işitme kaybına ek engeli olmayan ve koklear implant ya da işitme cihazı kullanan İK çocuklarla Eskişehir ili Tepebaşı ilçesinde bulunan resmi anaokullarında öğrenim gören TG çocuklar dahil edilmiştir. Çocuklara Türkçe Erken Dil Gelişimi Testi (TEDİL) ve Çocuklar İçin Zihin Kuramı Test Bataryası (ÇİZKTB) uygulanmış, öğretmenleri tarafından Pragmatik Dil Becerileri Envanteri (PDBE) doldurulmuştur. Araştırma sonucunda İK çocukların zihin kuramı becerilerinde yaş ve anne eğitim düzeyinin etkili olduğu belirlenmiştir. Dil becerileri, yaş ve anne eğitim düzeyinin zihin kuramının en iyi yordayıcıları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Zihin kuramı ve dil becerilerinde TG çocukların İK çocuklardan daha başarılı oldukları alan yazınındaki pek çok araştırma bulguları ile örtüşmektedir. Bu kadar küçük yaş aralığında yaşın yordayıcı etkisinin görülmesi de alan yazınındaki bulguların doğruluğuna katkıda bulunulması açısından önemlidir.
Özet (Çeviri)
Theory of mind (ToM) is a social-cognitive construct that helps the individuals to be aware of their own and other individuals' mental states such as desire and belief and acquired at about 4 years old in children with typical development (CTD). Language skills are important in terms of ToM development. The aim of the research is to compare and determine the performance of ToM and language skills of children with hearing loss (CHL) and typical development (CTD) in the age range of 4-5 years, and to determine what variables have an effect on these performances. The study included children aged 4 to 5 years, with no additional handicap except from hearing loss, and using hearing aids or cochlear implants. These children were selected special education in special education and rehabilitation centers in Eskişehir, İzmir, İstanbul, Bursa, Ordu, Konya and Kütahya. CTD who were educated in formal kindergartens located in the province of Tepebaşı in Eskişehir were also included in the research. Test of Early Language Development (TELD) and Theory of Mind Task Battery for Children (ToMTBC) were applied to the children and the Pragmatic Language Skills Inventory (PLSI) was filled by the children's teachers. As a result of the research, it was determined that the age and maternal education level have an effect in the ToM skills of CHL. Language skills, age and maternal education level are found to be the best predictors of ToM in CHL and CTD. CTD are more successful than CHL in mind theory and language skills which overlaps with many research findings in the literature. Presence of predictive effect of age in a such age range is also important in contributing to the accuracy of findings in the literature.
Benzer Tezler
- Öğrenmede güçlük yaşayan işitme kayıplı çocuklarda çalışma belleği temelli strateji öğretiminin problem çözme performansına etkisi
The effect of working memory-based strategy instruction on problem solving performance of children with hearing loss who have difficulties in learning
ABDULLAH GENÇ
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT DOĞAN
- Bir öğretmenin okul öncesi dönemdeki işitme kayıplı bir çocukla kitap okuma uygulamalarının incelenmesi
Examining teacher's book reading activities with a preschool aged child with hearing loss
SERAP DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ UZUNER
- Bilateral koklear implant kullanıcısı çocuklarda sözdizim-biçimbilgisi ediniminin incelenmesi
Investigation of syntax-morphology acquisition in children with bilateral cochlear implant users
MÜBERRA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR KÜÇÜK CEYHAN
- İşitme kayıplı kardeşi olan çocukların kardeşlik ilişkisini etkileyen özellikler
Characterıstıcs affectıng the sıblıng relatıonshıp of chıldren wıth hearıng loss sıblıngs
OSMAN ÇOLAKLIOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZERRİN TURAN
- Emotion recognition in children: Single and multimodal approaches with facial and physiological data
Çocuklarda duygu tanima: Yüz ve fizyolojik verilerle tekli ve çoklu modalite yaklaşimlari
ŞEYMA TAKIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE