Fatma Aliye's discourse of woman in the context of the Islamic modernization and tradition
İslam'da modernleşme ve gelenek bağlamında Fatma Aliye'nin kadın anlatısı
- Tez No: 524582
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET FATİH USLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sosyoloji, Türk Dili ve Edebiyatı, Religion, Sociology, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: İslam, Kadın, Fatma Aliye, Türk Modernleşmesi, İslam Geleneği, Islam, Woman, Fatma Aliye, Turkish Modernisation, Islamic Tradition
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Şehir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Fatma Aliye'nin eserlerinde ele aldığı kadınlarla alakalı birçok tartışma ciddi biçimde İslami referanslar içerir. Bu durum onun İslamcı olarak düşünülmesine zemin hazırlamıştır. Bunun yanı sıra, eserlerinde kadınların yaşadıkları sıkıntıları sıklıkla dile getirmesi, toplumsal hayatta erkeklerin sahip olduğu haklara kadınların da sahip olması gibi durumları savunmasından ötürü feminist olabileceği ileri sürülmüştür. Bu tezde Fatma Aliye, İslam ve kadın meselesi İslam'da modernleşme tecrübesiyle birlikte incelenmiştir. Fatma Aliye'nin her iki kimliğin de ötesinde daha sentetik bir yerde konumlandığı fikri tezin odak noktasıdır. Tarihsel ve sosyolojik koşullar göz önünde bulundurularak Fatma Aliye'yi feminist ya da İslamcı olarak adlandırmanın zorluklarına işaret etmek amaçlanmıştır. İlk bölümde Fatma Aliye'nin hayat hikayesine yer verilmiştir. İkinci bölümde, modernleşme, Batıyla karşılaşma ve Oryantalizm bağlamında İmparatorluğun ve Fatma Aliye'nin tutumu incelenmiştir. Fatma Aliye'nin kadın anlatısı ile İmparatorluğun otoriter modernleşme bağlamında hayata geçirdiği ulusalcı kadın anlatısı birbirine benzemektedir. Fatma Aliye kadınların eğitimi, annelik rolü ve çalışması gibi konularda Tanzimat bürokratları gibi ataerkil yapıyı sorgulamadan onu farklı bir zeminde tekrar kurmaktadır. Ancak benzerliklere rağmen, Fatma Aliye'nin anlatısında kadının bireyselliğini ön plana çıkaran noktaların olması Fatma Aliye'yi Tanzimat bürokratlarından ayırmıştır. Anlatısındaki bu farklılık sebebiyle bu tezde modernleşme bağlamında incelenmeye değer görülmüştür. Son bölümde ise, Fatma Aliye'nin dönemindeki kadınların dezavantajlı pozisyonundan dolayı suçlu gördüğü İslam geleneğinde evlilik, çok eşlilik, cariyelik ve boşanma gibi konulara değinilmiştir. Fatma Aliye'nin anlatısı ile karşılaştırma yapabilmek amacıyla dönemin diğer entelektüellerinin bu meselelerle alakalı görüşlerine 19.yy İslam'da modernleşme faaliyetleri çerçevesinde yer verilmiştir. Ve son olarak Fatma Aliye'nin evlilik, boşanma, çok eşlilik gibi bahsi geçen meseleler etrafındaki görüşleri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Many discussions related to the women that Fatma Aliye deals with in her works contain lots of Islamic references. This situation laid the foundation for her being considered as an Islamist. In addition, it has been argued that she is a feminist because of she expresses women's behind social position comparing to men. In this thesis, Fatma Aliye, Islam and the issue of women have studied together with the experience of modernization in Islam. The idea that Fatma Aliye has a more synthetic place beyond both identities is the focal point of the thesis. It is aimed to point to the difficulties of labelling Fatma Aliye as a feminist or Islamist in view of historical and sociological conditions. First of all, the story of Fatma Aliye's life is briefly mentioned. Secondly, the attitude of the empire and the Fatma Aliye in the context of modernization, encounter with the West and Orientalism has examined. Fatma Aliye's female narrative is similar to the nationalist female narrative that the empire has had in the context of authoritarian modernization. Fatma Aliye is reestablishing in matters such as education, motherhood role and work on a different ground, without questioning the patriarchal social structure as the bureaucrats of Tanzimat. However, in spite of similarities, Fatma Aliye distinguished from the Tanzimat bureaucrats because of she foregrounded the individuality of the woman. Due to this difference in meaning, considered worthy to examine in terms of modernization in this thesis. Later, conceived the issues are marriage, polygamy, concubinage, and divorce which Fatma Aliye sees the root of her contemporary women's problem in Islamic tradition based. In order to be able to compare with the narration of Fatma Aliye, other relevant intellectuals of the period were included in terms of 19th century Islamic modernization process on these mentioned subjects. And finally, the views of Fatma Aliye about the aforementioned issues as marriage, divorce and polygamy examined.
Benzer Tezler
- Hanımlara Mahsus Gazete (1895-1908) perspektifinde kadın eğitimi
Women's education in the perspective of Hanımlara Mahsus Gazete (1895-1908)
ŞEYDA ÖZTÜRK
- 2000'li yıllarda İslamcı kadınların dönüşen söylemi: Romanlar aracılığıyla bir inceleme
Changing discourses of Islamist women in 2000's: An analysis through novels
BUŞRA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUBA KANCI DOĞAN
- Kadın yazarların kaleminden Osmanlı kadın hareketinin izini sürmek: Söylemler, talepler
Tracking The Ottoman women's movement from the pen of women writers: Discourses, demands
ASLIHAN GÜÇLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiKadın ve Aile Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN YÜCE TAR
- Nature or nurture?: The intergenerational transmission of trauma and suicide in contemporary English drama
Doğa mı yetı̇ştı̇rme mı̇?: Çağdaş ı̇ngı̇lı̇z dramasında travma ve ı̇ntı̇harın kuşaklar arası aktarımı
FATMA AYDEMİR BEKLEVİŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. GÜVEN MENGÜ
- Tanzimat romanında kamusal alan ve serbest zaman etkinlikleri
Puclic sphere and leisure activities in Tanzimat novel
AYŞEGÜL UTKU GÜNAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON