Üniversitelerin lisans programlarında uygulanan çekirdek programın değerlendirilmesi

Evaluating core curriculum implemented at undergraduate programmes of universities

PDF İndir

Tez No: 524674
Yazar: ELİF İLHAN
Danışmanlar: PROF. DR. NURDAN KALAYCI ATAY
Tez Türü: Doktora
Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2018
Dil: Türkçe
Üniversite: Gazi Üniversitesi
Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
Sayfa Sayısı: 346

Özet

Üniversiteler, sürekli değişen yükseköğretim bağlamında kendisinden beklenen görevleri yerine getirmeye çalışmaktadır. Yükseköğretim bağlamında meydana gelen değişimler, üniversitelerin nitelikli eğitim verme yolları bulmalarını zorunlu hale getirmektedir. Nitelikli eğitim vermenin koşullarından biri nitelikli eğitim programlarıdır. Sorun merkezli eğitim programı tasarımlarından çekirdek program, üniversitelerin kendilerinden beklenen görevleri başarıyla yerine getirmesini sağlamada etkili olabilir. Çekirdek programın alanyazında vurgulanan işlevleri gösterebilmesi için kuramsal temellerinin incelenmesi ve program değerlendirme-geliştirme ilke/kurallarına uygun olarak geliştirilmesi-uygulanması-değerlendirilmesi gerekmektedir. Araştırmanın amacı, üniversitelerin lisans programlarında uygulanan çekirdek programın değerlendirilmesidir. Bu genel amaç çerçevesinde üniversitelerde uygulanan çekirdek program incelenmiş; yöneticilerin, öğretim elemanlarının ve öğrencilerin görüşlerine dayalı olarak çekirdek programın geliştirilme-uygulanma süreçlerine, amaç, içerik, eğitim durumu, değerlendirme boyutlarına ve genel olarak uygulanmasına ilişkin mevcut durum betimlenmiş ve bu programın etkili bir şekilde geliştirilip uygulanması için öneriler belirlenmiştir. Araştırma, yükseköğretimde hem çekirdek program hem de diğer eğitim programlarını değerlendirme-geliştirme çalışmaları için üniversitelere veriye dayalı, sistematik ve uygulamaya dönük bilgiler sunacağı, dolayısıyla yükseköğretimde eğitimin niteliğinin artırılmasına katkı sağlayacağı için önemlidir. Ayrıca bu araştırma, Türkiye'de çekirdek program değerlendirme konusunda hazırlanan ilk doktora tezi olarak alanyazına katkı sağlayacağı için önem taşımaktadır. Araştırma, tarama modelindedir ve nitel araştırmalardan durum çalışması özelliği taşımaktadır özelliği göstermektedir. Aynı zamanda bir program değerlendirme çalışması olan araştırmada Stufflebeam'in Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün (CIPP) program değerlendirme modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye'de lisans programlarında çekirdek program uygulayan üç vakıf üniversitesi, bu üniversitelerde bu programın geliştirilme ve/veya uygulanma sürecinde sorumluluk sahibi olan 18 yönetici, bu program kapsamında dersler vermiş/vermekte olan toplam 37 öğretim elemanı ve bu dersleri almış olan 76 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın birinci alt amacı için veriler, doküman incelemesi; ikinci, üçüncü ve dördüncü alt amaçlar için ise görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak, birinci alt amaç için bir doküman incelemesi formu; iki, üç ve dördüncü alt amaçlarda ise yöneticiler, öğretim elemanları ve öğrenciler için üç farklı yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde birinci alt amaç için doküman; diğer alt amaçlar için ise içerik analizi yöntemi ve bazı betimleyici (tanımlayıcı) istatistikler kullanılmıştır. Araştırmanın birinci alt amacı kapsamında ulaşılan bulgulara göre çalışma grubunu oluşturan üniversitelerin lisans eğitim programları çekirdek program, alan dersleri ve seçmeli dersler olmak üzere üç temel bilgi kategorisinden oluşmaktadır. Değerlendirilen çekirdek programlar, toplam kredi yükü açısından üniversiteler arasında farklılıklar göstermektedir. Çekirdek dersler zorunlu ve seçmeli olmak üzere iki grupta ve genellikle belirli temalara göre yapılandırılmaktadır. Ayrıca üniversitelerdeki çekirdek program uygulamaları bu programın farklı tür ve modellerinin özelliklerini göstermektedir. Araştırmanın ikinci alt amacı kapsamında belirlenen yönetici görüşlerine göre bu programın uygulanma fikrinin ortaya çıkışı, tasarlanma, uygulanma, değerlendirilme sürecinde incelenen üniversitelerdeki uygulamalar arasında bazı benzerlik ve farklılıklar vardır. Programın amacı öğrencilere belirli bilgi, beceri ve değerler kazandırmaya yöneliktir. Programın uygulanma sürecinde çoğunlukla öğrencilerden, öğretim elemanlarından, programın disiplinlerarası olmasından kaynaklanan sorunlar yaşanmaktadır. Yöneticiler; program hakkında genellikle olumlu görüşler açıklamış ve çekirdek derslerin tasarlanması/uygulanması, kurum içi paydaşların bu programı benimsemesi, kararlı bir duruş sergilenmesi gibi konularda önerilerde bulunmuştur. Araştırmanın üçüncü alt amacı kapsamında belirlenen öğretim elemanı görüşlerine göre çekirdek program, temel beceri alanlarında öğrencilerin gelişimini desteklemekte, ancak temel bilgi alanlarında gelişimlerini desteklememektedir. Program; öğrencilerin akademik, mesleki ve sosyal-kişisel amaçlarını gerçekleştirmelerine hizmet etmektedir. Programın içeriği; amaca, öğrenciye (ilgi, istek, ihtiyaç, hazırbulunuşluk düzeyine) uygunluk, aktarılabilirlik, disiplinlerarasılık gibi özelliklere sahiptir. Eğitim durumunda sıklıkla sunuş stratejisi kullanılırken; araştırma-inceleme ve buluş stratejileri daha az sıklıkta uygulanmaktadır. Değerlendirme boyutunda ise sıklıkla kağıt-kalem testleri kullanılmakta; süreç ve performans değerlendirme ise daha az sıklıkla yapılmaktadır. Programda öğrenciler, çekirdek derslerin disiplinlerarası olması, ders süreleri, ders araç gereç-materyalleri ve öğrenme ortamı gibi etkenlerden kaynaklanan sorunlar yaşanmaktadır. Öğretim elemanları programın eğitim durumu, genel yapısı ve öğrenciye göre tasarlanıp uygulanması gibi konularda önerilerde bulunmuştur. Araştırmanın dördüncü alt amacı kapsamında belirlenen öğrenci görüşlerine göre öğrenciler çekirdek programın temel bilgi ve beceri alanlarının tamamında kabul edilir düzeyde gelişim göstermektedir. Programın içeriğini oluşturan konuların niteliğinde bazı sorunlar vardır ve öğrenciye uygun değildir. Eğitim durumunda; farklı yöntem ve teknikler, nitelikli ders materyalleri kullanılmakta ve aktif öğrenme desteklenmektedir. Değerlendirme boyutunda çoklu değerlendirmeler yapılmakta ve alternatif değerlendirme yöntem/teknikleri kullanılmaktadır. Öğrenciler; çekirdek derslerin seçmeli olması, öğrencilerin devam ettikleri bölümleriyle bağlantılı çekirdek dersler verilmesi gibi programın genel yapısı, programın içeriği ve derslerin zorluk seviyesiyle ilgili önerilerde bulunmuştur. Araştırma sonucunda, değerlendirilen çekirdek programların; yapılandırılma ve uygulanma özelliklerine, kapsadığı temalara, uygulanan program tür ve modeline göre alanyazındaki standartlara uygun şekilde geliştirilip uygulandığı tespit edilmiştir. Ayrıca yönetici, öğretim elemanı ve öğrencilerin bu program, onun amacı, içeriği, eğitim durumu ve değerlendirme boyutu hakkında çoğunlukla olumlu görüşe ve daha etkili uygulamalar için bazı beklentilere sahip olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda çekirdek program uygulamakta olan üniversiteler için; (i) uygulanan çekirdek programların sürekli değerlendirilip geliştirilmesi, (ii) öğrenciler için etkili danışmanlık sistemleri; öğretim elemanları için ise mesleki gelişim merkezleri kurularak destekleyici bir ortam oluşturulması, (iii) öğrencilerin ilgi, istek, ihtiyaçlarına, hazırbulunuşluk düzeylerine ve akademik amaçlarına uygun farklı çekirdek dersler geliştirilmesi gibi önerilmiştir. Henüz bu programı uygulamayan ancak bu doğrultuda yoğun çaba sarf eden üniversiteler için; (i) çekirdek programlar geliştirilirken; uluslararası standartlara uygun olduğu belirlenen uygulamalar yapan bu üç üniversitedeki program tasarımlarının incelenmesi, ilgililerle görüşmeler yapılması, (ii) çekirdek programın, üniversite içindeki tüm paydaşlara tanıtılmasının, onların benimsemelerinin ve (iii) program geliştirme sürecine tüm paydaşların katılımının sağlanması sunulan öneriler arasındadır. Araştırmacılar için ise (i) yurtiçi ve dışında üniversitelerdeki çekirdek programların karşılaştırmalı bir değerlendirme çalışmasının, (ii) öğrencilerin çekirdek program hakkındaki görüşlerinin değişimini belirlemek için boylamsal bir çalışmanın, (iii) farklı değerlendirme modelleri kullanılarak çekirdek program değerlendirme çalışmasının yapılması gibi öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Universities are trying to fulfil their expected duties in the ever-changing higher education context. The changes in that context make it imperative for universities to find ways to provide qualified education. One of the conditions for providing qualified education is a qualified curriculum. Core curriculum among the problem-based curriculum designs may be effective in ensuring that universities fulfil their expected duties. In order to enable core curriculum perform the duties which are emphasized in the literature, it is necessary to examine the theoretical bases and to develop, apply and evaluate it in accordance with the principles/rules of curriculum evaluation and development. This study aims to evaluate the core curricula applied in the undergraduate programs of universities. Within the frame of that aim, the core curricula applied in the universities were analysed; the current situation about curriculum development and implementation process, their dimensions of goal, content, learning experiences and evaluation, general curriculum practices were described based on the views of administrators, faculties and students. It was also determined their suggestions to develop and implement the core curriculum efficiently. This study is important because it will provide systematic and practical based on the data for both the development/evaluation studies of core curriculum and other curriculum in higher education, and thus support to increase the quality of education in higher education. In addition, this study has importance because it will contribute to the literature as the first doctoral dissertation on the core program evaluation in Turkey. This study model is survey and it is a case study, one of the qualitative research methods. Furthermore, it is a kind of curriculum evaluation study conducted via Stufflebeam Content, Input, Process and Product (CIPP). The study group consisted of eighteen administrators who have had responsibility in the process of core curriculum development/implementation, thirty seven faculties who have given/ been giving core courses, and seventy six students who have taken the courses at three different foundation universities in Turkey. The data was obtained via document analysis for the first sub-goal and via interviews for the second, third and fourth ones. As the data collection tool, a document analysis form for the first sub-goal and for the other sub-goals, three different semi-structured interviews forms were prepared for administrators, faculties and students. During data analyses, document analysis for the first sub-goal, content analyses and some descriptive statistics for the other sub-goals were made. According to the findings obtained from the first sub-goal, undergraduate curriculum of the universities in the study group consist of three basic knowledge categories: Core curriculum, major courses and elective courses. Evaluated core curricula show differences among the universities in terms of total credit load. Core courses are structured in two groups, compulsory and elective, and generally in certain themes. In addition, core curriculum applications at the universities show the characteristics of different types and models of that curriculum. According to the views of administrators determined via the second sub-goal, there are some similarities/differences among the practices at the examined universities in the process of coming with the idea, designing, implementing, and evaluating this curriculum. The aim of the curriculum is to bring students in certain knowledge, skills and values. At the learning experiences of the core curricula, there are problems mostly arising from students, faculties, and its interdisciplinary structure. Administrators made generally positive comments and some suggestions in those issues like designing / implementing core courses, being adopted that curriculum by internal stakeholders, and taking a firm stand. According to the views of faculties defined through the third sub-goal, the core curricula support students' progress in core skills, but not in core knowledge areas. Furthermore, the core curricula sustain academic, professional and social-individual aims of the students. The content of the core curricula has the features like appropriateness with aims-student (interest, demand, need and readiness level), and transferability, interdisciplinary … etc. At learning experiences of the core curricula, expository teaching strategy was mostly applied while research-examination and discovery learning strategies were rarely used. At the evaluation of the core curricula, pen-paper exams were mostly used, but process and performance evaluation were less frequently implemented. Students have some problems because of the interdisciplinary structure of the curriculum, course durations, course materials and learning places etc. Faculties made suggestions about learning experiences, general structure of curricula and designing and implementing it in accordance with students' features. According to the views of students defined through the fourth sub-goal, they have made progress in all of the core knowledge areas and the skills in reasonable levels. There are some problems with the content of the curricula and it is not appropriate with students' features. At learning experiences of core curricula, different methods and techniques were applied and active learning was supported. At the evaluation of them, multiple evaluations are made and alternative evaluation methods/techniques are used. Students made some offers about the general structure of the curricula, namely presenting elective core courses, related core courses to the students' majors, the content of it and the difficulty level of courses. At the end of the study, it was concluded that the evaluated core curricula were developed and implemented in accordance with the standards in the literature in terms of the structure and implementation features, the knowledge areas-themes, the applied models. What's more, administrators, faculties and students had mostly positive views and some expectations for much more effective implementations. In the line with the results, (i) to evaluate and redevelop the implemented core curricula continuously, (ii) to create a supportive atmosphere by establishing effective consultation systems for students and vocational development centres for faculties, (iii) to develop various core courses in suitable with students' interest, demands, needs and academic aims etc. were offered for the universities which have been implementing core curriculum. (i) To examine the core curricula which were determined as implementing the curricula based on international standards and to interview with those concerned in the three universities, (ii) to introduce core curricula to all stakeholders at the university and to make them appreciate it, (iii) to make it happen for all stakeholders to take part in curriculum development process etc. were suggested for the universities that spend efforts to implement core curriculum, but not implementing yet. And lastly, for the researches, there were made some suggestions like (i) to make an evaluation study comparing core curricula in national and foreign universities, (ii) to conduct a longitudinal study to determine the changes in the students' views on core curriculum, (iii) to make other evaluation studies applying different curriculum evaluation models.

Benzer Tezler

Tez No
895357
Türkiye'deki çocuk gelişimi lisans programlarının incelenmesi
Examination of child development undergraduate programs in Türkiye
AHMET MERT DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretim Trakya Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ILGAZ
Tez No
553329
Design and structural finite element analysis of an artificial neural network based optimized alpha type stirling engine
Yapay sinir ağı bazlı optimize edilmiş bir stırlıng motorunun tasarımı ve yapısal sonlu elemanlar analizi
CENGİZ YILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Makine Mühendisliği İstanbul Teknik Üniversitesi
Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATA MUGAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA BAYATA
Tez No
425997
Öğrenci proje takımı oluşturma problemleri için çözüm yaklaşımları geliştirilmesi
Developing solution aproaches for student project team formation problems
ÇAĞLA RODOPLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Endüstri ve Endüstri Mühendisliği Uludağ Üniversitesi
Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÇAVDUR
Tez No
381795
Türkiye ve Hollanda'daki İngilizce öğretmenliği lisans programlarının pedagojik alan bilgisi kazandırma açısından karşılaştırılması
Comparison of English teacher education programs in Turkey and the Netherlands in terms of developing pedagogical content knowledge
MERYEM HAMSİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretim Ankara Üniversitesi
Eğitim Programları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BIKMAZ
Tez No
412438
KPSS biyoloji alan bilgisi sorularının alan bilgisi yeterlikleri çerçevesinde yenilenmiş Bloom Taksonomisi ile analizi: 2013 yılı örneği
Analysis of 2013 Civil Servant Selection Examination biology test questions according to teacher content knowledge competencies and revised Bloom Taxonomy
AYLİN KALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretim Marmara Üniversitesi
Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÇAKIR

Geri Dön