Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait satır arası bir Kuran tercümesi üzerine dil incelemesi / Giriş-inceleme-metin-sözlük / 1b-63b
A language analysis on an interlinear translation of the Quran in the old Anatolian Turkish period / Introduction-language analysis-text-index / 1b-63b
- Tez No: 527618
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET NAİM ÇİÇEKLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
Eski Anadolu Türkçesi, Batı Türkçesinin XIII-XV. yüzyılları arasında gelişme gösteren dönemidir. Bu dönemde telif ve tercüme birçok eser yazılmıştır. İslam dininin X. yüzyılda Türkler tarafından kabul edilmesiyle birlikte Kuran'ın Türkçeye tercüme edilmesi faaliyetleri başlamıştır. Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait çok sayıda Kuran tercümesi nüshası, yurt içi ve yurt dışı kütüphanelerinde kayıtlı bulunmaktadır. Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait satır arası Kuran tercümesi nüshalarından biri, Bursa Yazma Eserler Kütüphanesi Ulu Camii 53 (UC53) numarada kayıtlı olan nüshadır. Bu nüsha, Muhammed bin Bâlî tarafından H. X. / M. XVI. yüzyılda istinsah edilmiştir. Eserin müellifi belirtilmemiştir. Ancak yapılan bu çalışma neticesinde, eserin Türk İslam Eserleri Müzesi 40 numarada kayıtlı olan Muhammed bin Hamza'ya ait Kuran tercümesinin bir nüshası olduğu anlaşılmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde, Kuran'ın Türkçeye tercümesi ve Doğu Türkçesi dönemine ait Kuran tercümeleri ile Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait satır arası Kuran tercümeleri üzerine yapılan çalışmalar kısaca anlatılmıştır. Bunun yanında eser, TİEM40 numaralı nüsha ile karşılaştırılarak tavsif edilmiştir. İnceleme bölümünde, metnin ses ve şekil özellikleri tespit edilerek bu özellikler metinden alınan örneklerle beraber detaylı olarak anlatılmıştır. Ardından metne transkripsiyonlu olarak yer verilmiştir. Sözlük bölümünde ise eserin sözlüğü dizin şeklinde hazırlanmış, ayrıca bir de özel adlar dizini oluşturulmuştur.
Özet (Çeviri)
Old Anatolian Turkish is a period of Turkish language development between XIII-XV centuries. Many original works and translations were written in this period. The interpretations of the Qur'an into Turkish were begun with the acceptance of the Islam by the Turks in the X century. Many manuscripts of Quran translations in the Old Anatolian Turkish period are registered in the domestic and foreign libraries. One of the interlinear translation of the Quran in the Old Anatolian Turkish period is registered in Bursa Library of Manuscripts with the registration number of Ulu Camii 53 (UC53). This manuscript was copied by Mohammad bin Bâlî in the X (Gregorian) / XVI (Hijri) century. The author is not specified. However, as a result of this study, it was concluded that the work was a copy of Quran translation belonging to Mohammad bin Hamza, which is registered in the Museum of Turkish Islamic Works with the registration number 40. In the introduction part of the study, the Turkish translation of Quran and the interpretations belonging to Eastern Turkic period and the interlinear Quran translations of the Old Anatolian Turkish period are briefly explained. In addition, the work has been characterized in comparison with the manuscript TIEM40. In the language analysis section, the phonetical and morphological features of the text are determined and these properties are explained in detail together with the samples taken from the translation. In the text section, the manuscript was transcribed. In the next section, all of the words in the document are indexed, and a proper names directory was also covered.
Benzer Tezler
- Mecma'ul-Envar, Ravzatu'l-Envar ve Eski Anadolu Türkçesi Dönemine ait satır arası ilk Kur'an Tercümesi'ne göre Eski Anadolu Türkçesinde yapım ekleri ve fonksiyonları
Derivational suffixa and their functions in the old Anatolian Turkish according to Mecma'u?l-Envâr, Rav?atu?l-Envâr and Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait satir arasi ilk Kur?an tercümesi
İSMAİL GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DilbilimNiğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEVLÜT GÜLTEKİN
- Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait satır arası bir Kur'an tercümesi üzerine dil incelemesi giriş-inceleme-metin-dizin (155b-184a)
A language study on an interlinear Quran translation of the old Anatolian Turkish period introduction-study-text-index
BETÜL KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıBandırma Onyedi Eylül ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY DEMİR ÖZTÜRK
- Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmış bir satır arası Kur'an tercümesi, Vatikan Kütüphanesi Vat.Ar.200 (İnceleme, metin, dizin)
An interlinear Quran translation in Ancient Anatolian Turkish, Vatican Library Vat.Ar.200 (Investigation-text-index)
ABDURRAHMAN CESARET
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET MUSTAFA KARACA
- Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait satır arası ilk Kur'an tercümesinde fiillerin istem analizi
Analysis of verbs in the first interlined Qur'an translation of the Ancient Anatolian Turkish period
PEMBE BİLGİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAmasya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KÜRŞAT EFE
- Eski Anadolu Türkçesinde benzetme yolları ve unsurları
Ways and elements of simile in old Anatolian Turkish
RAVZA KAYGUSUZ
Doktora
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA TOPRAK