Türk edebiyatında Hz. Hatice ve Manžûme-i Hażret-i Hadîcetü'l-Kübra (Rol-model olarak Hz. Hatice)
Hz. Hatice ve Manzume-i Hz. Haticetü'l-Kübra in Turkish literature (Hz. Hatice as role-modele)
- Tez No: 528210
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖKHAN ÖLKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Hadîce, Siyer, Hz. Hatice, Hz. Muhammed'in Hayatı, Türk edebiyatında Hz. Hatice, Hadîce, Prophet, Hz. Hatice, Hz. Muhammed's life, Hz. Hatice in Turkish Literature
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 359
Özet
Divan edebiyatında Siyer-i Nebi, Sîretü'n-Nebi, Mevlüt, Muhammediye gibi isimlerle yazılan ve Hz. Muhammed'in hayatının anlatıldığı hikayeler genellikle mesnevî nazım şekli ile yazılmıştır. Bizim incelediğimiz eser de, Manzume-i Hz. Haticetü'l-Kübra başlığını taşısa da Hz. Muhammed (sav)'in siyerini anlatırken bazı kıssalarda onun ilk eşi ve kendisine ilk inanan insan olan Hz. Hatice hakkında malumat vermektedir. Eserde; Hz. Muhammed'in doğumu, doğum esnasındaki bazı mucizeler, annesini ve babasını kaybetmesi, dedesi Abdülmuttalib'in ona sahip çıkması, annesini kaybedince üzülünce gözlerinin rahatsızlanması ve tedavisi, şeytanın vesvesesi ile yoluna çıkan düşmanlarla mücadelesi, dedesinin ölümü üzerine amcası Ebu Talib'e emanet edilişi, Hz. Hatice ile tanışmaları, Hz. Hatice'nin ticaret kervanı ile Şam'a yolculuğu esnasında birlikte olduğu Ebu Cehil ve arkadaşları ile mücadelesi, yolculuk esnasında ejderha ve sel felaketinden kurtuluşu, Hz. Hatice ile evlilikleri, vahyin gelişi ile çevresindekilere İslam'ı anlatması, bu çerçevede Ebu Cehil ve kafirler ile mücadesi, kör birinin gözünü açması, kuru bir kutüğü yeşertmesi, ayı işareti ile ikiye bölme gibi mucizeler anlatılmaktadır. Eser, siyer türünün bütün özelliklerini taşıması, aynı zamanda Hz. Hatice ile ilgili bilgi vermesi bakımından önemlidir. Biz bu çalışmada, Hz. Hatice'nin yazma eserde hangi yönleriyle anlatıldığını ve Türk-İslam kültüründe rol-model olarak Hz. Hatice'nin nasıl alğılandığını ortaya koymaya, Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait olan yazma eseri dil özellikleri açısından inceleyerek kullanılan yapım ve çekim eklerinin tespitini yapmaya çalıştık.
Özet (Çeviri)
In the Divan literature, the stories written with the names of Siyer-i Nebi, Sîretü'n-Nebi, Mevlüt, Muhammediye about the life of the prophet Hz. Muhammad are usually written in mesnevi poetry. Though the work we studied has the title of“Manzume-i Hz. Haticetü'l-Kübra”, while mentioning Hz.Muhammed's prophet, in some parts, it also gives information about Hz.Hatice who was his first wife and the first believer. In this work, some miracles and events are told such as the birth of Hz.Muhammed, some miracles during birth, the loss of his mother and father, the protection of his grandfather Abdülmuttalib, his eye illness when he lost his mother and its treatment, the fights against the enemies with the spectre of the devil, his entrustment to his uncle Abu Talib after his grandfather's death, his encounter with Hz.Hatice, the struggle of Hz.Hatice with Abu Jahl and his friends during the journey to Damascus with the trade caravan, the escape from the dragon and flood during the journey, his marriage with Hz.Hatice, his explanation of Islam with the revelations, the fight against Abu Jahl and the heretics, curing a blind person's eyes, flourishing a dry log, splitting the moon by pointing. The work is important in terms of giving information about Hz Hatice as well as having all the characteristics of the prophet. In this work,we tired to reveal how Hz. Hatice was mentioned in written work and how she was percived as a role model in Turkish-İslamic culture.We tired to determine the derivational and infleational affixes by examining the writings of ancient Anatolian Turkish period in terms of their language characteristic.
Benzer Tezler
- Türk edebiyatında Hazret-i Hatice kıssaları (metin-inceleme)
Hadrat Khadija parables in Turkish literature (text-review)
SELAHATTİN TOPBAŞ
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHİR SELÇUK
- Manzume-i Haticetü'l kübra
Başlık çevirisi yok
RAHİM ERARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinCumhuriyet Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİM YILDIZ
- Yazarı bilinmeyen bir Hz. Hatice hikâyesi (Tenkitli metin – inceleme)
A story of Hz. Hatice an unknown writter (Critical text- examination)
FATİH KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESLİHAN İLKNUR KOÇ KESKİN
- Türk edebiyatında Arapça-Türkçe manzum lügatlar ve Sünbülzade Vehbi'nin Nuhbe'si
Arabic-Turkish poetic dictionaries in Turkish literature and Sunbulzade Vehbi's Nuhbe
NECMETTİN YURTSEVEN
Doktora
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKKUŞ
- Türk edebiyatında manzum tarikat silsile-nâmeleri
Başlık çevirisi yok
HATİCE TÜFEKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN YEKBAŞ