Türk halk hikâyeleri ve halk türküleri arasındaki ilişkiler (Anadolu sahası Köroğlu ve Arzu ile Kamber örneği)
The relations between Turkish folk stories and folk songs (Two examples from Anatolia: Koroghlu and arzu and Kamber)
- Tez No: 537190
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA GÜLAY MİRZAOĞLU SIVACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 673
Özet
Halk hikâyeleri ve türküler, geçmişten günümüze kadar gelmiş önemli halk edebiyatı ürünleridir. Türk sözlü kültürünün önemli bir kültür aktarıcısı olan bu anlatıların araştırılması ve öğrenilmesi; anlatılarda yer alan türkülerin kökeninin nereden geldiğinin, ne anlattığının bilinmesi gerekmektedir. Bu bağlamda halk hikâyeleri, anonim halk türkülerinden önemli bir kısmının kökeninin ve yaratıcı sanatkârlarının bulunmasını sağlamaktadır. Bu bakımdan halk hikâyeleri, söz konusu halk türküleri için apayrı bir önem taşımaktadır. Bu türkülerin bilinmesi günümüzde yer alan birçok sanat dalında ortaya konulmuş eserlerin anlaşılabilmesi için de önemlidir. Bu çalışma, türkülerin önemli bir kısmının halk hikâyelerinden kopmuş olduğu hipotezinden hareketle, bazı halk hikâyelerinden kopan halk türkülerinin belirlenmesini, ait olduğu hikâyenin tespitini, hikâyenin hangi kesitine ait olduğunu ve hikâyedeki yeri ve rolünü konu edinmektedir. Çalışmada kahramanlık ve aşk hikâyeleri bağlamında ele alınan Köroğlu ve Arzu ile Kamber hikâyelerinden kopmuş türküler, TRT Repertuvarı başta olmak üzere, kapsamlı olarak türkülere yer verilen kaynaklardan (kitap, makale, internet vb) tarama yapılarak belirlenmiştir. Araştırma yöntemleri, ağırlıklı olarak metinler arası çalışma ve ayrıca konuyla ilgili sözlü gelenek ortamlarının tespitini içermektedir ve bu amaçla kısmen alan araştırması yapılmıştır. TRT Halk Müziği sanatçıları ve bir halk hikâyesi anlatıcısı ile mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda seçilen hikâyelerdeki bazı halk türkülerinin konusu belirlenmiş, söz konusu bu türkülerin, hikâye içinde hangi sahneden ayrılarak günümüze kadar geldiği, hangi olay örgüsüne bağlı olduğu ve hangilerinin Türk halk müziği repertuvarına girdiği tespit edilmiştir. Böylece halk türkülerinin önemli bir kısmının halk hikâyeleriyle ilişkili olduğu anlaşılmış ve türkülerin büyük bir çoğunluğunun araştırılmasında öncelikle onların bağlı bulunduğu halk hikâyelerinin bilinmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmıştır. Günümüzde sözlü kültür ortamının yerini elektronik kültür ortamının almasıyla halk hikâyesi adı verilen sözlü anlatıların, genellikle halk türküleri yoluyla yaşamını sürdürdüğü anlaşılmıştır. Halk hikâyeleri büyük ölçüde unutulmuş olmakla birlikte, onları temsil eden türkülerinin canlı bir biçimde icra edilmeye devam ettiği görülmüştür. Anahtar Sözcükler Halk hikâyesi, halk türküsü, sözlü kültür, Köroğlu, Arzu ile Kamber.
Özet (Çeviri)
Folk tales and folk songs are important folk literature works that have come up to date from the past. It is necessary to study and learn these narratives that are the important transmitter of Turkish oral culture; to know the origin of the folk songs taking place in the narratives, where they come from and what they tell us. In this concept, folktales provide the finding of an important part of the anonymous folk songs and their creative artisans. In this respect, folktales have quite different importance for the relevant folk songs. Knowing these folk songs is also important in order to understand the works in many art fields. This study deals with the determination of the folk songs that were composed of some folktales, the detection of the story to which they belong, the section of the story to which they belong and the place and role of them in the story based on the hypothesis that a significant number of folk songs were composed of folktales. In the study, folk songs which were composed of Köroğlu and Arzu & Kamber stories in the context of heroism and love stories were determined by scanning the extensive sources (books, articles, internet, etc.) which are included in the folk songs, especially TRT Repertory. The research methods include predominantly intertextual study as well as the determination of oral tradition environments related to the subject, and for this purpose, literature review were done partially. Interviews were held with TRT folk music artists and a narrator of folktales. As a result of this research, the subject of some folk songs in the selected tales were determined, and it was determined which scene in the selected tales the relevant folk songs have come from until today, which plot they belong to and which ones have been included into Turkish folk music repertoire. In this way, it was understood that a significant number of folk songs are related to folktales, and it was ensued that it is firstly needed that the folk tales which they belong to should be known in the search of a great majority of folk songs. Nowadays, it was understood that oral narratives named folktales after electronic culture medium took the place of oral culture medium generally have been surviving through folk songs. It was seen that the folk songs representing the folktales has been continuing to be performed vividly although folktales were largely forgotten. Keywords Folktale, folk songs, oral culture, Köroğlu, Arzu and Kamber.
Benzer Tezler
- Türkiye sahasındaki hikâyeli türküler üzerine bir araştırma
The study on folksong with stories in Turkey
MERDAN GÜVEN
Doktora
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. DİLAVER DÜZGÜN
- САБАХАТТИН АЛИНИН ӨМҮРҮ, ЧЫГАРМАЧЫЛЫГЫ ЖАНА ӨРНӨКТҮҮ АҢГЕМЕЛЕРИНИН КЫРГЫЗЧА КОТОРМОСУ
Başlık çevirisi yok
ALİMAN BUZURMANOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2005
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİCAN CİGİTOV
- Baraklı Aşık Mahgül ve repertuvarı
The Bard of Mahgül of Barak and his repertoire
RUMİ ERSOY
Doktora
Türkçe
2003
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN YILDIRIM
- İngiltere'de yaşayan Kıbrıslı Türkler üzerine sosyo-kültürel yapı analizi
A Structural social-cultural analysis of Turkish Cypriots wholive in England
GÖNÜL GÖKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Bulgaristan'da Türk çocuk edebiyatı
Turkish children's literature in Bulgaria
ATIF AKGÜN
Doktora
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN EKİCİ