Cemâl-i Halvetî ve Te'vilâtü Erbaîne Hadîsen ve Şerhu Erbaîne Hadîsen Kudsiyyen' adlı eserlerinin tahkik ve incelemesi
The investigation and the research of the works named 'Cemâl-i Halvetî ve Te'vilâtü Erbaîne Hadîsen ve Şerhu Erbaîne Kudsiyyen'
- Tez No: 537961
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VEYSEL AKKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Vahiyle birlikte ilk defa Hz. Peygamber'in hadisleriyle muhatap olan Ashab-ı Kiram, ayetlerle birlikte onlarla hem amel etmişler hem de onları ezberlemişlerdir. Bununla beraber bazı sahâbîler hadisleri yazma çabası içerisinde olmuşlardır. Her geçen gün artarak devam eden bu çalışmalar Osmanlı döneminde de sürdürüldüğü gibi sonrasında da devam ettirilmiştir. Tarihi oldukça eski olan bu derleme ve tasnif faaliyetleri kırk hadis derleme alanında da bir gelenek oluşturmuştur. Hemen hemen her konuda derlenen hadisler edebiyatçılara, şairlere ve yazarlara da önemli ölçüde ilham kaynağı olmuştur. Hz. Peygamber'in“Ümmetimden dinle ilgili kırk hadis ezberleyen kimseyi Allah Kıyamet Gününde fakih ve alim olarak haşreder”hadisi ile“Ölümünden sonraya kırk hadis bırakan kimse Cennette benim arkadaşımdır”hadisi, kırk hadis yazma çalışmalarının dayanağını oluşturmuştur. Çünkü, ikinci asrın sonlarına doğru ortaya çıkmış ve devam eden bu çalışmaların büyük çoğunluğunun mukaddimelerinde bu rivayetler yer almaktadır. XV. yüzyılda II. Bayezid ve Fatih Sultan Mehmed dönemlerinde yaşamış, İstanbul'un ilmî ve kültürel gelişimine önemli ölçüde katkısı olan mutasavvıf ve Halvetîliğin Cemaliyye kolunun kurucusu olan Cemal-i Halvetî de, tasavvufî konulu kudsî ve nebevî hadislerden oluşan“Te'vilâtü Erbaîne Hadîsen”ve“Şerhu Erbaîne Hadîsen Kudsiyyen”adlı eserlerini yazarak kırk hadis yazma geleneğini sürdürenler arasına katılmıştır. Çalışmamız bu eserlere ait olup, kırk hadis geleneği ve çalışmaları ile ilgili bilginin verildiği giriş, müellifin hayatı, eserleri ve tarikatı ile ilgili bilginin verildiği birinci bölüm,“Cemâl-i Halvetî ve Te'vilâtü Erbaîne Hadîsen ve Şerhu Erbaîne Hadîsen Kudsiyyen”adlı eserlerin tahkiki, muhtevası, hadislerle ilgili değerlendirmelerde bulunduğumuz ikinci bölüm ve tahkik ettiğimiz eserlerin yazma nüsha metinlerinin yer aldığı üçüncü bölümden oluşmaktadır.
Özet (Çeviri)
the Companions who deal for the first time with the hadith of the Prophet Muhammad (pbuh), have acted with them with the verses as well as memorized them. At the same time, some of the Companions have been involved in the effort to write hadiths. These studies which continue increasing day by day were continued in the Ottoman period as well as in the later periods. These compilation and classification activities which are quite earlier in the history have also constituted a tradition in the field of compilation of forty hadiths. Hadiths which are compiled in almost every subject have also been an important source of inspiration to litterateurs, poets and writers. With Prophet's hadith ''Whoever memorized forty hadith about religion from my ummah, Allah will resurrect him as a scribe and scholar on the Day of Resurrection'' and hadith ''The one who left forty hadith after death is my friend in Heaven'' formed the basis of works of forty hadith writing. Because, these narrations take part in the preface of the great majority of these studies that have emerged towards the end of the second century and continuing. Cemal-i Halveti who lived during the periods of Bayezid II and Fatih Sultan Mehmed in the 15th century and sufi who was an significant contributor to the scientific and cultural development of Istanbul and the founder of the Jamaliyye branch of Halveti, also participated among those who maintain tradition of writing the forty hadith by writing his works titled“Te'vilâtü Erbaîne Hadîsen”ve“Şerhu Erbaîne Hadîsen Kudsiyyen”composed of Kudsi and Nabawî hadiths on sufistic theme. Our work belongs to these works and contains the introduction which information is given about the tradition of forty hadith and studies, the first chapterin which information about the author's life and information about his works and sect, the second chapter of our evaluations on the hadiths, content, and investigation of the works named“Te'vilâtü Erbaîne Hadîsen ve Şerhu Erbaîne Hadîsen Kudsiyyen”attributed to the author and the third chapter which contains manuscripts of the works we have investigated.
Benzer Tezler
- Cemal-i Halvetî ve Risâle-i Sûfiyye adlı eseri
Cemal Halveti and his book named Risale-i Sufiyye
NİYAZİ ELMAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıÜsküdar ÜniversitesiTasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ BEKİ
- Çelebi Halife Cemal-i Halveti ve Tefsir'ul-Fatiha Ve'd-Duha adlı eseri
Başlık çevirisi yok
NAZİF HAFIZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. KAMİL YILMAZ
- Bâyezîd-i Rûmî, hayatı, eserleri, Mecâlis ve Risâle-i Âdâb-ı Sülûk (İnceleme-metin-sözlük)
Bâyezîd-i Rûmî, his life, works, Mecâlis and Risâle-i Âdâb-ı Sülûk (Examination-text-dictionary)
FATİH GÜLEÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKKUŞ
- Cemâl-i Halvetî'nin tasavvufî mesnevîleri (Metin-İnceleme)
Cemâl-i Halvetî of the mystic masnavis (Text-Review)
LEYLA ALPTEKİN SARIOĞLU
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH AZMİ BİLGİN
- Cemal-i Halveti hayatı, eserleri, tasavvufi düşüncesi ve cemaliyye kolu
Başlık çevirisi yok
MUHARREM ÇAKMAK