Bir aile sağlığı merkezine başvuran kadınların meme kanserinden korunma davranışlarının karma yöntemle araştırılması
Investigation of breast cancer prevention behaviors by mixed method of women who attended to a family health center
- Tez No: 538866
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE EMEL ÖNAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: meme kanseri, tarama, mamografi, sağlık inanç modeli, karma yöntem, breast cancer, screening, mammography, health belief model, mixed method
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Giriş ve Amaç: Önemli bir kadın sağlığı problemi olan meme kanseri kadınlarda en sık görülen aynı zamanda en sık öldüren kanserdir. Meme kanserinde erken tanı ve tedavi ile hayatta kalma şansı artmaktadır. Bu araştırma, kadınların meme kanserinden korunma davranışlarının, mamografi çektirme konusunda algı ve inançlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, kesitsel araştırma olup, nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma araştırma yöntemi ile yapılmıştır. 20 Mart 2018 ile 08 Haziran 2018 tarihleri arasında Hekimoğlu Aile Sağlığı Merkezi'ne kayıtlı 40-69 yaş aralığındaki kadınlarla yapılmıştır. Nicel aşamada yüz yüze görüşme tekniği kullanarak 301 kadına Champion'un Sağlık İnanç Modeli Ölçeği'nin (CSİMÖ) de yer aldığı anket uygulanmıştır. Nitel aşamada ise 11 kadınla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 53,0±8,2 olup %26,9'unun bekar olduğu, %2'sinin okuryazar olmadığı saptanmıştır. Kadınların %47,5'i ayda en az bir kez düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi (KKMM) yaptıklarını, %61,8'i en az bir kez klinik meme muayenesi (KMM) yaptırdığını, %64,1'i en az bir kez mamografi çektirdiğini belirtmiştir. Kadınlara uygulanan CSİMÖ'nün alt boyut puan ortalamaları; duyarlılık 7,5±1,6, ciddiyet 19,6±4,5, sağlık motivasyonu 19,8±1,9, KKMM yararları 16,4±1,7, KKMM engelleri 19,1±3,5, KKMM öz etkililiği 37,4±4,0, mamografi yararları 19,6±2,4, mamografi engelleri 26,8±4,1 olarak hesaplanmıştır. KKMM yapan kadınların sağlık motivasyonu, KKMM yararları ve öz etkililiği ile mamografi yararları puanları daha yüksek, KKMM ve mamografi engelleri puanları daha düşüktür. KMM yapan kadınların KKMM ve mamografi engelleri puanları daha düşüktür. Mamografi çektiren kadınların mamografi engelleri puanları daha düşüktür. Kadınların mamografi çektirme sıklığı ve yaş aralığı konusunda bilgileri yetersizdir. Meme kanserinden korunmada erken teşhisin önemli olduğu ve doktor kontrolünün gerekliliği bilinmektedir. Mamografi yararlı bulunmakla birlikte radyasyonun etkileri konusunda endişeler bulunmaktadır, mamografiye alternatif tarama yöntemi olması istenmektedir. Sonuç: Kadınların meme kanseri taramalarına katılımları ve bu konuda farkındalıkları orta veya iyi derecede olup tarama yaş aralığı hakkındaki bilgileri yetersizdir. Kadınların mamografi çektirme önündeki endişelerini giderecek sağlık eğitimine ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Breast cancer, which is an important female health problem, is the most common and the most common cause of cancer death in women. Early diagnosis and treatment of breast cancer increases the chances of survival. This study was conducted to evaluate the behaviors of women about breast cancer protection and perception and beliefs about mammography. Material and Method: This is a cross-sectional research, which was conducted using a mixed research method in which both quantitative and qualitative methods are used together. Between 20 March 2018 and 08 June 2018, it was conducted with women between the ages of 40-69 who were registered to Hekimoğlu Family Health Center. In the quantitative phase, a questionnaire including the Champion's Health Belief Model Scale (CHBMS) was applied to 301 women by using face to face interview technique. In the qualitative stage, in-depth interviews were conducted with 11 women. Results: The mean age of women was 53,0 ± 8,2 years, 26,9% were single and 2% of them were illiterate. 47,5% of the women stated that they performed breast self exam (BSE) on a regular basis at least once a month, 61,8% had their clinical breast exam (CBE) done at least once and 64,1% had at least one mammography. Sub-dimension score averages of CHBMS applied to women were calculated as that sensitivity 7,5±1,6, severity 19,6±4,5, health motivation 19,8±1,9, benefits of BSE 16,4±1,7, BSE barriers 19,1±3,5, BSE self-efficacy 37,4±4,0, mammography benefits 19,6±2,4, mammography barriers 26,8±4,1. Women who perform BSE have higher scores at health motivation, BSE benefits, self-efficacy, and mammography benefit, while BSE and mammography barriers scores were lower. BSE and mammography barriers scores of women who have CBE were lower. Mammography barriers scores were lower in women who undergo mammography. Women's information about the frequency of mammography and age range were insufficient. It is known that early diagnosis is important for protection from breast cancer and the need for doctor control. Although mammography is useful, there are concerns about the effects of radiation, and it is desirable to have an alternative screening method for mammography. Conclusion: Women's participation in breast cancer screenings and their awareness on this subject is medium or good and knowledge about screening age range is insufficient. There is a need for health education to eliminate women's concerns about mammography.
Benzer Tezler
- Kocaeli İli Çayırova ilçesi Güzeltepe Aile sağlığı merkezine kayıtlı 20-60 yaş arası kadınların kendi kendine meme muayenesi hakkındaki bilgi düzeylerinin ve uygulama durumlarının değerlendirilmesi
Breast self-examinationof knowledge levels and application status of women between 20-60 years old about self-breast examination registered in güzeltepe Family health center in Çayirova district, kocaeli
GÜNEY SÖNMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİNÇER AYDIN
- Meme kanserinden korunmada kadınlara verilen eğitimin bilgi, tutum ve davranışları üzerine etkisi
The impact of education on women's knowledge, attitudes and behaviors in breast cancer prevention
SABİRE İLKE EKİM YARDIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHTAP KARTAL
- Erzincan ili merkez ilçesinde aile sağlığı merkezlerine başvuran 40-69 yaş arası kadınların meme kanseri taramalarına yönelik tutumları ve etkileyen faktörler
Family health in the central district of Erzincan between 40-69 years applied to the centers women's breast cancer screenings attitudes towards and affecting factors
CİHAT ÜSTÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERSAN GÜRSOY
- Kadınların meme kanserine yönelik kadercilik algılarının sağlık inançları ve erken tanı davranışları ile ilişkisi
The effect of women's perceptions of fatalism on HEALTH beliefs and early diagnosis behaviors regarding breast cancer
BAHAR HAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASRET YALÇINÖZ BAYSAL
- 18-65 yaş arası kadınların kanser taraması hakkında bilgi düzeyleri, tutum ve davranışları
Levels of knowledge, attitudes and behaviors about cancer screening of women aged 18-65
MURAT ÖZEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇİL ARICA