Türkçe genel sözlük hazırlama süreci üzerine bir araştırma
A research on the compiling process of a Turkish general dictionary
- Tez No: 541033
- Danışmanlar: PROF. DR. NADİR ENGİN UZUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 294
Özet
Bu tezde, Hartmann'ın (2001)“sözlük araştırması”olarak adlandırdığı ve sözlüğü farklı açılardan ele alarak inceleyen ilkeler çerçevesinde eski sözlüklerden başlayarak günümüze dek gelen süreçte sözlüklere değinilmiş, sözlüğün tarihsel gelişimi ele alınmaya çalışılmış, ardından farklı dünya dillerinde basılan sözlüklerle, o dillere ait sözlükbilim uygulamaları incelenmiş ve farklı dil ailelerine ait dillerdeki sözlüklerin özelliklerine bakılmıştır. Birbirine tipolojik olarak uzak olan dillere ait sözlüklerin hazırlanma biçimlerinin, bu değişime paralel olarak farklılık gösterdiği gözlenmiştir. Dolayısıyla, dilin kendine özgü tipolojik özelliklerinin sözlüğün hazırlanmasında belirleyici bir konumda olduğu görülmüştür. Sözlükleri genel olarak, topluca ele aldıktan sonra, elde edilen veriler ışığında Türk Dil Kurumu'nun yayınladığı Türkçe Sözlük ele alınmış ve bu sözlük hakkında çeşitli açılardan değerlendirmeler yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, TS'de farklı türlerde sorunlar olduğu gözlenmiştir. Maddebaşı seçimi, maddebaşı anlamını sıralama, maddebaşı örnekleri ve bu örneklerin tanımlarla tutarlılığı konularında eksikliklerin var olduğu, bu eksikliklerin giderilebilmesi için sözlüğü planlama, hazırlama ve basım aşamalarında sözlükbilimin etkileşim içerisinde olduğu diğer alanlardan yararlanılması gerektiği ve yalnızca bununla da kalmayıp sözlüğün temel alacağı bir derlem oluşturulması için çalışmalar yapılması, bu çalışmaların da günümüz standartlarını yakından takip etmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, dictionaries compiled since the historical times until today have been mentioned along with the historical development of the dictionaries, then, dictionaries compiled in different languages of the world and the lexicography of those languages were surveyed according to Hartmann's (2001) concept of“dictionary research”. It was observed that typologically different languages produced different dictionaries as a result. Therefore, it can be concluded that the specific typological characteristics of languages are in a determinant position in the preparation of dictionaries. After surveying dictionaries in general, the focus was put on the Turkish Dictionary published by the Turkish Language Association. According to the results obtained, there are different types of problems residing in Turkish Dictionary; deficiencies in entry selection (lemmatization), ordering of the senses of the entry, examples of entries and the inconsistency of these examples with the sense of the entry. In order to eliminate these deficiencies, it is almost compulsory to cooperate with other disciplines, in which the lexicography interacts. Therefore, improvements in the planning, preparation and compilation stages of dictionaries are highly needed. It is concluded that studies should be carried out in order to form a corpus which will be used as a basis for the dictionary, and these studies should follow current lexicographical standards closely.
Benzer Tezler
- Dil öğretimi bağlamında Kâmûs-ı Fransevîdeki didaktik terimler üzerine tematik bir inceleme
A thematical analysis on the didactic terms in Kâmûs-i Fransevî within the scope of language education
HASAN ATMACA
Doktora
Türkçe
2021
DilbilimMarmara ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN SARAÇ
PROF. DR. MURAT DEMİRKAN
- BEP geliştirme birimi üyelerinin bireyselleştirilmiş eğitim programlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi
Determining the opinions of BEP development unit members on individualized education programs
MELİKE DAĞDÖGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ÜLKÜ KAN
- Türkiye'de moda tasarımı eğitimi programlarının değerlendirilmesi ve Japonya-Hiroshima örneği
Başlık çevirisi yok
SIDIKA BİLGEN
- Somut olmayan kültürel miras olarak meddahlık geleneği ve bu bağlamda 'Eyvah Nadir' adlı tiyatro oyunu üzerine bir değerlendirme
The tradition of arts of meddah as intangible cultural heritage and in this regard a survey on theatre play named Eyvah Nadir
HİLAL AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. İBRAHİM ETHEM ARIOĞLU
- Keeping memories on social media
Sosyal medyada anıları saklamak
ÇAĞRI GİZEM VARLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLNAME TURAN