Moğollar Döneminde Anadolu'da yaşanan Türk insan kaybı
The casaulties of Turkish People Residing in Anatolia In The Mangolian Period
- Tez No: 545905
- Danışmanlar: PROF. DR. CEVDET YAKUPOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollar, İlhanlılar, Anadolu Nüfusu, Türk İsan Kaybı, XIII-XIV. yüzyıllar, Turkey Seljuk Empire, Mongols, Ilkhans, Anatolian Population, Turkish Human Loss, XIII-XIV. centuries
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Türkiye Selçuklu Devleti, Süleymanşah tarafından 1075 yılında İznik'te kuruldu. Kurulduğu andan itibaren iskân ve imara önem veren Türkiye Selçuklu Devleti, I. Alâaddin Keykubâd döneminde en parlak ve ihtişamlı dönemini yaşadı. 1230 yılında Harzemşah Devleti ile yapılan Yassıçemen Savaşı sonucunda Harzemşah Devleti yıkıldı. Bu devletin yıkılması ile Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollar ile sınır komşusu oldu. Bu komşuluk sonucu Moğollar her zaman Selçuklu Devleti'nin gücünden çekinmiş ve onları yakından takip etmişlerdir. 1240 yılında çıkan Babaî İsyanı'nın bir türlü bastırılamadığını gören Moğollar aynı yıl içerisinde Cormagon Noyan komutasında bir Moğol birliği ile Ani'yi ve ardından Kars'ı kuşatarak ele geçirmişlerdir. Bu şehirlerde büyük yağma ve talan yaptıktan ve şehir halkının çoğunu kılıçtan geçirdikten sonra başkentleri Muğan'a geri dönmüşlerdir. Moğolların sürekli Anadolu'ya gelerek yağma ve talan yapması Türkiye Selçuklu Devleti'ni harekete geçirerek Moğollara karşı bir askeri hareket düzenlemelerini sağladı. 1243 yılında yapılan Kösedağ Savaşı'nda Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollara karşı savaşı kaybetti ve ağır bir darbe aldı. Böylece Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollara tâbi bir devlet halini aldı ve yükseliş döneminden yıkılış sürecine girdi. Kösedağ Savaşı'nın ardından Anadolu'ya gelen Baycu Noyan, burada büyük katliamlar yaptı ve birçok şehirde yağma ve talanda bulundu. Baycu Noyan, Anadolu'ya giren ilk Moğol valisi olsa da son olmadığı kesindi. Baycu Noyan'ın ardından Anadolu'ya Hülagu, Alıncak Noyan, Abaka ve Geyhatu gibi önemli Moğol ilhanları ve noyanları gelmiş olmakla birlikte bunlar da Anadolu halkını öldürmekten geri durmamış birçok şehri yağmalamaktan da çekinmemişlerdir. 1277 yılında Anadolu'dan gelen yardım çağrıları sonucunda Memlûk Sultanı Baybars, Elbistan ovasına gelmiş ve burada önemli bir Moğol kuvvetini yok etmiştir. Moğolları bozguna uğratan Baybars, Anadolu halkı tarafından sevinçle karşılanmıştır. Ancak Anadolu halkının sevinci Baybars'ın gitmesi ile son bulmuştur. Abaka han bu olayı öğrendiği zaman Anadolu'ya gelerek binlerce Türkmen'in öldürülmesine neden olmuştur. Moğollara karşı her zaman Türkmen beylerinin yanında olan Anadolu halkı bağımsızlık mücadelesinden hiç vazgeçmemişlerdir. Karamanoğulları, Germiyanoğulları, Denizli v Türkmenleri vd. Türk beyleri her zaman Moğollara karşı durmuşlar ve onların Anadolu'da daha fazla ilerlemelerine engel olmuşlardır. Aralarında geçen çetin savaşlar sonucunda önemli komutanlarını hatta beylerini bile kaybetseler dahi her zaman Moğollara karşı dimdik savaşmışlardır. Moğollardan yeterince zarar gören Anadolu halkı, bu zararı telafi etmek için çok çabalamışlar ancak bu dönemde Anadolu'da birçok kez kıtlık yaşanmış ve bu yüzden zirai ihtiyaçların artan fiyatları halkın açlıktan ölmesine neden olmuştur. Anadolu halkını yaralayan sadece kıtlık değil aynı zamanda Moğolların yaptıkları katliamlardan şehirlerde ortaya çıkmış veba hastalığı olmuştur. Bunun neticesinde Moğollarının elinden kurtulan halkın bir kısmı da veba salgınları sonucu hayatını kaybetmiştir. Bu doğrultuda tezimizde; ana kaynaklar ve tetkik eserler ışında 1235-1335 yılları arasında Anadolu içlerine giren Moğol han ve noyanlarının Anadolu halkına karşı yaptıkları kıyımları, Türkmenlerin onlara karşı giriştikleri bağımsızlık mücadeleleri ve bu mücadeleler sonucunda yaşanan insan kayıpları ele alınmıştır. Aynı zamanda Türkiye Selçuklu Devleti'nde yaşanan taht kavgaları sonucunda önemli Devlet adamları ve komutanlarının kayıpları, devlet adamları arasında siyasi çekişmeler sonucunda yaşanan kayıpları ve son olarak ise bu yıllar arasında yaşanan doğal afet, kıtlık ve veba salgınları sonucunda Anadolu'da yaşanan Türk insan kayıpları hakkında bilgi verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Turkey Seljuk Empire was founded by Süleymanşah in İznik in 1075. The Turkey Seljuk Empire, which gave importance to the settlement and reconstruction since it was established, experienced its most brilliant and magnificent period during the reign of Alâaddin Keykubâd I. In 1230, the Kharzemshah Empire was collapsed as a result of Yassıçemen war. With the collapse of this state, the Turkey Seljuk Empire became a border with the Mongols. As a conclusion of this neighborhood, the Mongols have always abstained from the power of the Turkey Seljuk Empire and followed them closely. Realizing the Babai revolt of 1240 which could not be suppressed, Mongols laid siege to the city of Ani and then the city of Kars under the command of Cormagon Noyan in the same year. Having plundered and looted the city and slaughtered many of the city's people, they returned to their capital, Mugan. Mongols perpetual invasion and plunder of Anatolia caused the Turkey Seljuk State to organize a military movement against the Mongols. The Turkey Seljuk Empire lost the war against the Mongols and took a heavy toll in the Kösedağ War made in 1243. Occupying Anatolia, Baycu Noyan made massacres and plundered many cities following the Kösedağ War. Baycu Noyan was not the first and the last Mongolian governor to invade Anatolia. Apart from Baycu Noyan, such noyans and ilkhans as Hülagu, Alıncak Noyan, Abaka and Geyhatu also invaded Anatolia and did not refrain from slaughtering Anatolian people and plundering many cities. As a result of the calls for assistance from Anatolia in 1277, Baybars the Mameluke Sultan arrived at the Elbistan plain and defeated much of Mongol army. Having defeated the Mongols, Baybars was welcomed by the people of Anatolia. However, the joy of the people of Anatolia ended with the departure of Baybars. When Abaka acknowledged the incidence, on raiding Anatolia, he massacred thousands of Turkmens. The Anatolian people being always together with the Turkmen chiefs against the Mongols never gave up their struggle for independence. Karamanoğulları, Germiyanoğulları, Denizli Turkmens and other Turk beys have always stood against the Mongols and prevented them from further advancing in Anatolia. The Anatolian people always fought against the Mongols, vii even when they lost their important commanders and their beys as a result of the fierce battles between the Turks and the Mongols, Having suffered from the Mongols, the Anatolian people tried hard to compensate for the damage, but during this period there was much famine in Anatolia. As a result of the increasing prices of agricultural needs caused people to die of hunger. It was not the famine that devastated the people of Anatolia but the plague that broke out in the cities resulting from the massacres of the Mongols. Therefore, some of the population surviving the Mongols lost their lives as a result of plague epidemics. From this perspective; the massacre of Mongol khans and noyans invading Anatolia, the independence struggle of Turkmens' against the Mongols and the human loss during those invasions were discussed in the study. In addition, the loss of remarkable statesmen and commanders as a result of the fights for the throne in the Turkey Seljuk Empire, the statesmen loss due to the political conflicts and finally the loss of Turkish people in Anatolia on account of the natural disasters, famines and plague epidemics throughout those years were examined in the research.
Benzer Tezler
- Ermenistan dış politikasının temelleri ve hedefleri
The bases and goals of Armenian foreign policy
SÜVEYDA ÇITTIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ÇINAR ÖZEN
- İlhanlı Hükümdarı Ebu Sa'id Bahadır Han döneminde Doğu Anadolu(1317-1335)
The east Anatolia in the period of Khan of Ilkans Abu Sa'id Bahadır (1317-1335)
KEMAL RAMAZAN HAYKIRAN
- Türkiye Selçuklu-Altın Orda ilişkileri-siyasî, ekonomik, sosyo-kültürel (1242-1308)
The relationships between Turkish Seljukid and Golden Horde political, economic, socio-cultural (1242-1308)
EMEL KILIÇ
- Geleneksel keçe sanatının Kırgız, Anadolu ve günümüz giyim aksesuarları uygulamaları üzerine bir araştırma
A study on applications of traditional felt craft in Kyrgyz, Anatolia and today's garment accessories
MAYA URSEİTOVA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2005
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiTekstil Ana Sanat Dalı
PROF.DR. SUHANDAN ÖZAY DEMİRKAN