Geri Dön

Türkiye ve Azerbaycan Türkçelerindeki dil bilgisel ses olaylarının karşılaştırılması

Comparision of Turkey and Azerbaijan Turkish grammatical phonetic events

  1. Tez No: 547312
  2. Yazar: ERDEM KONUR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL ŞAHİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 269

Özet

Dil bilgisel (işletimsel) ses değişmeleri ses bilgisi (fonetik), ses bilimi (fonoloji) yanında özellikle biçim-ses bilgisi (biçimsel ses bilgisi) alt bilim dalınca incelenmektedir. Bu bilim dalı, "sesbirimlerin dil bilgisi içinde biçimsel açıdan değerlendirilmesine ve biçim birimlerin ses birimi açısından incelenmesine yönelen ses bilimi dalıdır (İmer vd. 2011: 53). Dilde gerçekleşen ses olayları da bu bilim dalının konularından biridir. Çalışmada, Oğuz öbeği çağdaş iki yazı dili olan Türkiye ve Azerbaycan Türkçelerinde bağımlı biçim birimlerinin yapımı ve çekimi sırasındaki ses olayları (ses uyumları, ses düşmeleri, tonlulaşma, ünlü daralmaları, ünlü türemeleri ve ünsüz türemeleri) iki yazı dilinden alınan örnek sözcüklerle karşılaştırılmıştır. Böylelikle ortak köklerden gelen Türkiye ve Azerbaycan Türkçelerinin fonolojik özeliklerinin tespit edilmesi ve bunun iki yazı dilindeki morfolojik özellikleriyle karşılaştırılarak benzer ve farklı yönlerinin ortaya konması hedeflenmiştir.

Özet (Çeviri)

Grammatical changes (grammatical) are examined by subbranch of formal phonetic besides phonetic and phonology. This discipline is a phonetic discipline which tends to evaluate phonemes scientifically in the grammar and tends to examine morphemes in terms of phoneme. (Imer, Kocaman, Ozsoy 2011: 53). Sound events in the language are also one of the subjects of this discipline. What is compared in this study are sound events (harmony, disappearance, sonarisation, breaking and anaptyxis) encountered during the derivation and decline of morpheme included Turkish and Azerbaijani Turkish, both of them are written language of contemporary Turkish language. This comparison is made with example words taken from two written language mentioned above. In this way, it is aimed to detect phonological features of both Azerbaijani Turkish and Turkish languages from the common roots and it is aimed to reveal similar and different aspects of these by comparising them with the morphological features.

Benzer Tezler

  1. Oğuz grubu Türk lehçelerinde organ isimleri ile yapılan deyimler (Rusça ve İngilizce ile karşılaştırmalı çözümlenmesi)

    Body idioms in Oghuz group Turkic languages (A comparative analysis with Russian and English)

    GULNARA SULEYMANOVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEYZİ ERSOY

  2. Türkiye ve Azerbaycan Türkçelerindeki tümce biçimli deyimler ve bunların anlam bilgisel ve söz dizimsel karşılaştırılması

    Summary and syntaxal comparison of summary and syntaxal comparisons in Turkish and Azerbaijan Turkish

    NURYULED ALTUNKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL ŞAHİN

  3. Göktürk yazıtlarında görülen fiil ve fiil yapılarının Azerbaycan ve Türkiye Türkçelerindeki kalıntıları

    The remains of verbs and verbal constructions seen in Gokturk instructions in Azerbaijan and Turkish Turkish

    ZİYAFA GULİYEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİKRET TURAN

  4. Oğuz (Türkiye, Azerbaycan), Kıpçak (Başkurt, Tatar) ve Karluk (Özbek, Uygur) Türkçelerinde fiil çatısı

    The verb voice of oghuz (Turkey, Azerbaijani), Kıpchak (Bashkir, Tatar) and Karluk (Uzbek, Uyghur) Turkish

    TURKAN HÜSEYNOVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİKRET TURAN

  5. Irak Türkmen Türkçesindeki atasözlerinin Türkiye, Azerbaycan ve Türkmen Türkçelerindeki atasözleriyle karşılaştırılması

    Comparison of proverbs in Iraq Turkmen Turkic with proverbs in Turkey, Azerbaijan and Turkmen Turkic

    AHMED ADEEB HASEEB ALHURMUZİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DilbilimBartın Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TUNA BEŞEN DELİCE