E-sağlık okuryazarlığı: Dijital mecralarda sağlık reklamları
E-health literacy: Health advertising in digital area
- Tez No: 548863
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN KARAÇOR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Reklamcılık, İşletme, Advertising, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Reklamcılık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Reklamcılık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Sağlık, geçmişten bugüne insanlığın var olabilmesinin, yaşamsal faaliyetlerinin ve sürekliliğinin yegane temellerinden biridir. Tarihsel perspektifte değerlendirdiğimizde sağlık, tıp bilimi başta olmak üzere çok sayıda farklı bilime ve disipline kaynaklık etmektedir. Sağlıklı bir beden ve ruh yapısı ile sağlıklı bir sosyal çevre, günümüz modern toplumlarının önemli unsurları olarak değerlendirilmektedir. Gelişen teknoloji ile sağlık ve sağlığa dair uygulamaların da değiştiği görülmektedir. Kendi sağlık yönetimine aktif olarak katılabilen bireylerin, tıbbi bilgiye ihtiyaç duyduklarında başvuru kaynakları çeşitlenmiştir. Gelişen medya teknolojileri ve internet tabanlı elektronik kaynaklar, sağlık alanında da önemli başvuru mecralarından biri haline gelmiştir. Türkiye'de sağlık alanında reklam uygulamaları, ilgili mevzuat gereği yasaktır. İnternet ortamlarının reklam verenlerin yeni adresi olduğu dijital dünya, sağlık içerikli reklamların da sıklıkla kullanıcılara sunulduğu bir mecra olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapılan araştırmalar ve Ticaret Bakanlığına bağlı Reklam Kurulu Başkanlığı Basın Bülteni'nde 'sağlık' başlığı altındaki reklam içeriklerinin büyük çoğunluğunun da mecra olarak interneti kullanması, bu tespiti doğrulamaktadır. Bu çalışmanın amacı özellikle son dönemlerde yaygınlaşmaya başlayan 'e-sağlık' alanında yeni bir okuryazarlık ölçeği oluşturmak ve internet ortamında kullanıcıların karşısına çıkan 'sağlık' içerikli reklamları farkındalık düzeylerini ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi akademik birimleri oluşturmaktadır. Küme örnekleme yöntemi ile yürütülen çalışma kapsamında her fakülteden rastlantısal olarak seçilen öğrencilerden oluşan örneklem grubuna, çevrimiçi anket uygulanmış ve 733 katılımcıdan elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır. Çalışma neticesinde katılımcıların yarıdan fazlasının yeterli ve mükemmel düzeyde e-sağlık okuryazarı olduğu tespit edilmiş ayrıca okuryazarlık düzeyleri ile eğitim gördükleri fakülteler arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Benzer bir ilişki katılımcıların reklam farkındalığı söz konusu olduğunda da görülmektedir. Sağlıkla ilgili konularda“iletişim araçları içinde”internet güven duyulan ilk kaynakken, katılımcıların yarıdan fazlası ilgili mevzuat gereği sağlık içerikli reklam uygulamalarının yasak olduğunu bilmemektedir.
Özet (Çeviri)
Health is one of the fundamental aspects of existence of humanity, of vital activities, and their sustainability from past to present. When considered from a historical perspective, health is a resource for many scientific fields and disciplines, particularly the field of medicine. A healthy body, mental status and a healthy social environment are considered as important components of today's modern societies. With developing technology, health and health practices also change. Reference resources when in need for medical information by individuals who are actively involved in their own health management are diverse. Developing media technologies and the internet based electronic resources have become an important point of reference in the health field. Healthcare commercials are banned in Turkey due to relevant legislations. Digital world in which the internet platforms serve as the new address for commercials, it is also a platform where commercials with health related content are presented frequently to users. Research conducted and frequent use of the internet as the platform for commercial with“health”related content by the press bulletin of the Commercial Council Presidency serving under Ministry of Commerce support this identification. The purpose of this study is to develop a new scale for literacy in 'ehealth' which is becoming more prominent lately and to investigate the awareness levels of users on commercials with 'health' related content. Academic departments at Ankara Hacı Bayram Veli University constitute the population of the study. A cluster sampling method was used in the study and the sampling group consists of students randomly selected from each academic department. An online survey was implemented and the responses collected from 733 participants were analyzed. The findings showed that more than half of the participants' ehealth literacy levels were sufficient and excellent. Additionally, a significant relationship was found between literacy levels and the academic departments they study in. A similar relationship is seen in the commercial awareness of participants. While the internet is the first source considered to be reliable among“communication tools”in relation to health, more than half of the participants do not know that commercials with health related content are not allowed due to related legislations.
Benzer Tezler
- COVİD 19 pandemisi sonrası dijitalleşmenin etki alanları bağlamında durum incelemesi
A case study on the impact areas of digitalization in the context of the post-COVID-19 pandemic
TOLGA KARADAŞ
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY DİLCİ
- Kadınların, kadın sağlığına ilişkin dijital uygulama kullanımı ve dijital sağlık okuryarlığının belirlenmesi
The determination of women's use of digital applications related to women's health and their digital health literacy
TUĞÇE KOZAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HemşirelikMarmara ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÜBEYDE EKŞİ GÜLOĞLU
- Bir kamu üniversitesinde yabancı uyruklu öğrencilerin karşılaştığı sorunların, kaygı düzeylerinin ve dijital sağlık okuryazarlığının değerlendirilmesi ve yerel öğrencilerle karşılaştırılması
Evaluation of the problems, anxiety levels and digital health literacy encountered by foreign students at a public university and comparison with local students
ALEV BAŞARAN
- Pamukkale Üniversitesi öğrencilerinin e-sağlık okuryazarlığı düzeyleri, sağlık hizmeti kullanımları ve ilişkili etmenler
E-health literacy levels, health service utilisation and related factors of Pamukkale University students
ERKAN BARIŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Halk SağlığıPamukkale ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURHAN MEYDAN ACIMIŞ
- E-sağlık okuryazarlığı düzeyinin kamu çalışanlarının siberkondri düzeyine etkisi: Malatya ili örneği
The effect of e-health literacy level on the cyberchondria level of public employees: The case of Malatya province
ELİF ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık YönetimiFırat ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZCAN DEMİR