Tezkiretü'l Bünyan'ın bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü
Contextual index and functional dictionary of tezkiretü'l-bünyan's
- Tez No: 552802
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Biography, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alevi Bektaşi Kültürü Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 568
Özet
Bu çalışmada Sâi Mustafa Çelebi'nin Tezkiretü'l-Bünyan adlı metininden alınan tanıklarla, anlamın bağlama göre nasıl değişkenlik ve çağrışım imkânı kazandığı gösterilmeye çalışılmıştır. Temelde anlam-bağlam ilişkisine dayanan işlevsel sözlükler, bağlamlı dizinle ortaya çıkan söz varlığının işlenmesinden oluşmaktadır. 16.asır divan şiirinin önde gelen şahsiyetlerinden biri olan Sâi Mustafa Çelebi'nin,kaynaklarda sözü edilen ve bugün elimizde bulunan bu eseri söz varlığından yararlanarak, anlamların bağlama göre ne gibi bir değişiklik ve çağrışım imkânı kazandığı, sözü edilen eserden alınan tanıklarla ortaya konulmaya; böylece, işlevsel bir sözlük hazırlanmaya çalışıldı. Ayrıca eserde Alevi ve Bektaşi geleneğine ve kültürüne ait pek çok kavram geçmekte ve kavramların açıklamaları ayrıntılı olarak ele alınmaktadır.Bu çalışma, Tezkiretül Bünyan'ın 9348 tanıklık sözvarlığının sözlük biçiminde sunumudur. Söz konusu bu sözlük, Tezkiretül-Bünyan'ın hem bağlamlı dizinini hem de işlevsel hale getirilmiş sözlüğünü içermektedir. Bağlamlı dizin kısmında kümelenen tanıkların aralarına girilerek ayıklanması ve düzenlenmesi ile oluşturulmuştur. Bununla birlikte düzenlenmiş tanıklara madde başı ve sıklık sayısı da eklenmiştir. işlevsel sözlük aşamasında ise her bağlama göre değişen anlamlar tespit edilmiştir. Bunun için bütün tanıklar tek tek ele alınarak anlamlandırılmış ve gerekli yerlerde kaynak eserler referans olarak gösterilmiştir. Ayrıca bu tezle, Tezkiretü'l-Bünyan'ın atasözleri, deyimler, terimler, kültür dili ve kalıplaşmış sözleri ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it has been tried to show how the meaning gained the possibility of variability and connotation according to the context with the witnesses taken from the text of Tezkiretü'l-Bünyan by Sâi Mustafa Çelebi. Functional dictionaries, which are mainly based on the meaning-context relationship, consist of the processing of the vocabulary resulting from the contextual index. One of the leading figures of 16th century divan poetry, Sâi Mustafa Çelebi, who is mentioned in the sources and today we have this work by taking advantage of the vocabulary, the meaning of the meaning of change and connotation in terms of context gained, the witnesses from the work to be put forward; thus, a functional dictionary was prepared. In addition, many concepts belonging to Alevi and Bektashi tradition and culture are mentioned in the work and the explanations of these concepts are discussed in detail. This dictionary contains both the contextual index and the functionalized dictionary of Tezkiretül-Bünyan. It was created by entering and sorting the witnesses clustered in the context index section. However, the number of headings and frequency were also added to the regulated witnesses. In the functional dictionary stage, the meanings varying according to each context were determined. For this purpose, all the witnesses were taken into consideration one by one and the reference works were cited as references. In addition, with this thesis, the proverbs, idioms, terms, cultural language and stereotyped words of Tezkiretül-Bünyan were revealed.
Benzer Tezler
- Tezkiretü'l-Bünyan ve Risale-i Mimariyye eserlerinde kullanılan sanat tarihi terimleri
The art history concepts of Tezkiretü'l Bünyan and Risale-i Mimariyye
BÜŞRA BETÜL TECİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZ DOĞANAY
- Sanat ve mekân: Mimar Sinan ve Heidegger üzerinden bir araştırma
Art and space: A research on Architect Sinan and Heidegger
KERİMAN BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Felsefeİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN GÖRGÜN
- Mimar Koca Sinan'ın İstanbul'daki camilerinde minber
The minbars of architect Big Sinan's Mosques in İstanbul
BÜLENT ORAL
- Sinan mimarlığının mekansal bağlamda gelişimi: külliyeler
Development of Sinan architecture in spatial context: complexes
MELİKE ÖZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZAFER SAĞDIÇ
- Bir Tezkiretü'l-Evliya tercümesi (Giriş-inceleme-metin-söz)
A Translation of Tezkiretü'l-Evliya (Introduction-analysis-text-dictionary)
ULUHAN ÖZALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DilbilimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. İ.GÜLSEL SEV