Geri Dön

Perseküsyon hezeyanlarında kaygı, yaşantısal kaçınma ve perspektif almanın rolü

The role of anxiety, experiential avoidance and perspective taking in Persecutory delusions

PDF İndir

  1. Tez No: 554941
  2. Yazar: MERVE TERZİOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. KAASIM FATİH YAVUZ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Amaç: Perseküsyon hezeyanlarına ilişkin kuramsal modellerde olumsuz duygular ve duygu düzenleme stratejileri öne çıkmakta, özellikle anksiyete ve paranoya arasındaki ilişkiye dair geniş bir literatür oluşmuş bulunmaktadır. Bununla birlikte anksiyete ve paranoya arasındaki ilişkinin mahiyetine yönelik bilgilerimiz hala çelişkilidir. Anksiyetenin doğrudan paranoya oluşumuna zemin hazırladığını ifade eden yaklaşımlar bulunduğu gibi, paranoyanın olumsuz yaşantılardan kaçınma amacıyla ortaya çıktığını öne süren modeller de bulunmaktadır. Ek olarak psikotik bozukluklarda perspektif alma ve Zihin Kuramı ile ilişkili bozuklukların varlığı tutarlı bir şekilde gösterilirken, bu bozuklukların hezeyanlarla ilişkisine dair çelişkili veriler ortaya konulmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda çalışmamızda anksiyete ve paranoya arasındaki ilişkinin araştırılması, yaşantısal kaçınmanın bu ilişkideki rolünün incelenmesi ve perspektif almanın bu ilişki üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Perseküsyon hezeyanı olan hastalar (n=69) bazal klinik ölçümleri ve perspektif alma becerileri değerlendirildikten sonra randomize edilerek anksiyete grubuna (AG) ya da kendindelik grubuna (KG) alınmıştır. AG'deki katılımcılara (n=37) sanal gerçeklik (virtual reality, VR) cihazı ile anksiyete tetiklenen bir senaryo izletilirken, KG'deki katılımcılara (n=32) kendindelik egzersizi yaptırılmıştır. Katılımcıların deneysel manipülasyon öncesi ve sonrası durumsal emosyon ve paranoya düzeyleri öz-bildirim ölçekleri aracılığıyla değerlendirilirken, manipülasyon sonrasında manipülasyon esnasındaki durumsal yaşantısal kaçınma düzeyleri de değerlendirilmiştir. Bulgular: AG'de KG'ye göre anksiyete ve paranoya düzeylerinde anlamlı düzeyde artış saptanmıştır. Anksiyetenin ve yaşantısal kaçınmanın paranoyayı yordadığı; ancak yaşantısal kaçınmanın anksiyete ve paranoya arasındaki ilişkide aracılık etkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte perspektif alma becerisinin anksiyete ve paranoya arasındaki ilişki üzerinde anlamlı bir etkisi saptanmamıştır. Sonuç: Çalışmamızda elde edilen bulgular anksiyete ve yaşantısal kaçınmanın paranoya oluşumundaki rolünü destekler nitelikte olup, perseküsyon hezeyanı olan hastalarda olumsuz emosyonlar ve emosyon regülasyon stratejilerine yönelik müdahalelerin önemini ortaya koymaktadır. Bununla birlikte olumsuz emosyonların ve benlik algısının hezeyan oluşumundaki rolüne dair ileri araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Özet (Çeviri)

Aim: Theoretical models of persecutory delusions have been emphasizing negative emotions and emotion regulation strategies and in particular there has been a large literature about the relationship between anxiety and paranoia. However, our knowledge about the nature of this relationship is still controversial. While there are approaches that anxiety directly paves the way for paranoia, there are also models suggesting paranoia emerges in order to avoid negative experiences. In addition, while Theory of Mind and perspective taking deficits are consistently demonstrated in psychotic disorders, there is contradictory data about the relationship of these deficits and delusions. Based on this information, it's aimed to investigate the relationship between anxiety and paranoia, to evaluate the role of experiential avoidance and the effect of perspective taking on this relationship in this study. Materials and Methods: Patients with persecutory delusions (n=69) were randomly assigned to either an anxiety (AG) or mindfulness group (MG) after assesment of baseline clinical measures and perspective taking skills. While participants in the AG (n=37) were exposed to a scenario triggering anxiety with virtual reality (VR), participants in the MG (n=32) were exposed to a mindfullness task. State emotion and state paranoia levels of participants were assessed before and after the experimental manipulation by using self-report scales. State experiantial avoidance levels during manipulation were also assessed after the manipulation. Results: There was a significant increase in anxiety and paranoia levels in AG. It has been found that anxiety and experiential avoidance predict paranoia, however experiential avoidance did not mediate the relationship between anxiety and paranoia. There was also no significant effect of the perspective taking ability on the relationship between anxiety and paranoia. Conclusion: The findings obtained in our study support the role of anxiety and experiential avoidance in paranoia formation and reveal the importance of the interventions for negative emotions and emotion regulation strategies in patients with persecutory delusions. However, further research is needed on the role of negative emotions and sense of self in delusion formation.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    132082

    Hezayanı olan psikotik hastalarda hezeyan içeriklerini etkileyen faktörler

    The factors affecting content of delusion at the psychotic patients who have delusions

    SELMA ACAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞAKİR ÖZEN

  2. Tez No

    499089

    Tutarlılık ve psikolojik esneklik modellerinin perseküsyon hezeyanları ile ilişkisi

    Relationship of models of consistency and psychological flexibility with persecutory delusions

    HÜSEYİN ŞEHİT BURHAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Ruh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    UZMAN KAASIM FATİH YAVUZ

  3. Tez No

    173794

    Yurt dışındaki Türk işçileri ve akıl hastalıkları (transkültürel-sosyal-psikiyatrik araştırma)

    Başlık çevirisi yok

    NİYAZİ UYGUR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1974

    PsikiyatriSağlık Bakanlığı

    DR. FARUK BAYÜLKEM

  4. Tez No

    585789

    Psikotik bozukluk tanısı almış hastaların sanrı içeriklerinin bireyçi-toplulukçuluk açısından değerlendirilmesi ve bunun damgalamaya etkisi

    : the evaluation of delusional content of patients who diagnosed as having A psychotic disorder in terms of individualist-collectivism and its effect on the stigmatization

    ARZU DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikiyatriAnkara Üniversitesi

    Disiplinlerarası Sosyal Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BORA BASKAK

  5. Tez No

    250353

    Şizofrenide dil ve düşüncenin Rorschach Testi ile incelenmesi

    A Rorschach investigation of language and thought in schizophrenia

    FARAMARZ AYADİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    PsikolojiMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Bölümü

    DOÇ. DR. TEVFİKA TUNABOYLU İKİZ

    YRD. DOÇ. DR. BAYHAN ÜGE

Geri Dön