Yeşil tedarik zinciri yönetiminin yeşil performans ve rekabet gücü üzerindeki etkisi
The effects of green supply chain management on green performance and firm competitiveness
- Tez No: 559998
- Danışmanlar: PROF. DR. NİZAMETTİN BAYYURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Bir tedarik zinciri temel olarak, ürün ve hizmetlerini son kullanıcıya ulaştırmak amacıyla birlikte çalışan bir grup bağımsız kuruluştan oluşmaktadır. İlk olarak lojistik ağı olarak tanımlanan bu kavram yıllar içinde gelişerek satınalma, üretim, müşteri hizmetleri gibi faktörleri de içerir hale gelmiştir. Günümüzde doğru tedarik zinciri yapısı ve yönetimi, partnerler arasındaki veri akışını ve iş birliğini güçlendirir. Bu sayede firmaların performansını ve rekabetçiliğini olumlu yönde etkilemesi beklenmektedir. Sanayi devriminin ardından hızla gelişen endüstrileşme, bilinçsiz atık üretimine ve doğanın tahrip edilmesine sebep olmuştur. Bu yıllarda şehirlerin çehresi değişmiş, özellikle fabrikaların ürettiği zararlı gazlar gözle görülür bir kirlilik yaratmıştır. İlerleyen zamanda uzun mesafeli ticaretin artmasıyla birlikte, tedarik zincirleri gittikçe daha fazla mesafeyi kaplamış, ulaşım için daha fazla fosil yakıt tüketmeye ve çok daha fazla karbondioksit yaymaya başlamıştır. Endüstriyel kirlilik yıllardır süregelen bir problem olmasına rağmen insanların bu konuda bilinçlenmesi ve önlemler alması yeni bir durumdur. Doğanın insana değil insanın doğaya ait olduğu, onu korumamız ve gelecek nesillere yaşanabilir bir çevre bırakmamız gerektiği etik olarak kabul edilmesi gereken gerçektir. Artan toplum duyarlılığı ile bugün firmalar da çevresel konularda sorumluluk sahibi davranmaya başlamıştır. Değişen toplum yapısı, çevre bilinci, devletlerin firmalara çevresel yönetim standartları getirmesi; firmaları tedarik zincirlerine çevreci uygulamalar entegre etmeye itmiştir. Bu sebeple çevreye zarar vermeden iş süreçlerine devam edecek sürdürülebilir sistemler geliştirilmiştir. Çevresel sürdürülebilir yeşil tedarik zinciri yönetimi, kurumsal kar ve pazar payı hedeflerine ulaşabilmek için örgütsel felsefe olarak ortaya çıkmış ve aynı zamanda çevresel riskleri azaltarak, bu kuruluşların ve ortaklarının ekolojik verimliliğini artırmıştır. Yeşil tedarik zincirleri firmaların çevresel performansını geliştirmek amacıyla tasarlanır. Atıkların doğru yönetimi, su ve enerji kaynaklarının israfından kaçınılması, geri dönüşümün zincirin mümkün olan her adımında kullanılması gibi çevreci uygulamalar yeşil yaklaşımın temellerindendir. Yeşil tedarik zinciri uygulamaları iç ve dış uygulamalar olarak ikiye ayrılır. İç yeşil tedarik zinciri yönetimi firmaların kendi yapısına yeşil yaklaşımı entegre etmesi ile sağlanabilir. Burada yönetim desteği çok önemli bir noktadır. Çevre bilincine sahip bir yönetim firmaya yeşil bir vizyon sağlar, çalışanlarına bu konuda eğitimler verir, ISO 14000 gibi çevre standartlarını iş süreçlerine uygular. Dış yeşil tedarik zinciri yönetimi ise, firmaların beraber çalıştığı kuruluşlarla çevre bilincini geliştirecek ortak projeler üretmesi, birbirlerini bu konuda teşvik etmesi ve tedarik zinciri çıktılarının çevreye olan zararını en aza indirgemek için gerekli analizleri yapıp belirledikleri noktalarda önlem almalarını sağlar. İç ve dış uygulamaların birbirini teşvik etmesi beklenmektedir, firmalar iç yapılarında yeşil yaklaşımı benimsedikçe partnerleri ile yaptıkları çalışmalarda da çevreci uygulamalarını artmaları olasıdır. Toplumda gelişen çevre bilinci, tüketici algısında yeşil firmaları bir adım öne çıkarır. Bu firmalar çevreye karşı olan duyarlılıklarını sosyal sorumluluk projeleri başlatarak, çevreci sertifikalar alarak ya da bazı yeşil sembolleri ürünleri üzerinde kullanarak gösterebilirler. Çevre bilinci ile çalışmak aynı zamanda firmalar için pazarda iyi bir marka algısını beraberinde getirir. Gelişen teknoloji ve küreselleşme ile günümüzde rekabet kabiliyeti firmalar için hayati bir öneme sahip olmuştur. Rakiplerinden farklılaşarak tüketici gözünde avantaj elde etmek isteyen firmalar bu amaçla birçok farklı stratejiden faydalanmaktadır. Çevreci yaklaşım da bunlardan biri olarak görülebilir. Bu çalışmada yeşil tedarik zinciri yönetiminin firmaların yeşil performansı ve rekabet gücü üzerindeki etkisi yapısal eşitlik modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Literatürde yeşil performans ile rekabet gücünü etkileyen faktörler araştırılmış ve kullanılan anket formları bu çalışmada referans alınmıştır. Önceki çalışmalardan alınan ifadelerle oluşturulan anket Türkiye'deki üretim firmalarına çevrimiçi olarak gönderilmiş, alınan sonuçlar SPSS 20.0 ile analiz edilmiştir. Daha sonra AMOS 22.0 ile doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Çalışmada yapısal eşitlik modeli kullanılarak yeşil tedarik zinciri uygulamalarının firmaların çevresel performansına ve pazardaki rekabet gücüne etkisi olup olmadığı ve varsa hangi yönde olduğu araştırılmıştır. Yapılan analizler sonucunda firmalarda yeşil tedarik zinciri uygulamalarının kullanılmasının hem şirketin yeşil performansını hem de rekabetçiliğini pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çalışmada iç ve dış tedarik zinciri arasındaki ilişkiye de bakılmıştır. Firmanın iç yapısında yeşil uygulamaları benimsemesinin tedarikçileri ile ortak çevresel hedefler belirleyerek doğaya karşı sorumluluklarını yerine getirmek amacıyla beraber çalışmayı pozitif yönde etkilediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
A supply chain is basically composed of a group of independent companies that are linked to each other through products and services to deliver to the final consumer. Supply chain concept has changed and improved since it was first used. At first, it was known as a concept similar to logistics and mostly focused on the companies' logistics network. By the time; purchasing, production and finally customer services have also become the important topics of supply chain management. Today, a well-organised supply chain is vital for companies. It provides a better communication and data sharing therefore the supply chain partners would have the chance of a better cooperation. In the 18th and 19th centuries, the world had changed as a result of industrial revolution. The cities became more industrialised and urbanised. The number of factories increased very fast and they caused a huge and unconscious consumption of natural resources. Moreover, the pollution they create in the air and water and the deposition on landfills cause mass disasters and threatens society's health. This pollution has been exacerbated by the wrong and careless strategies of industries. Although the harmful effects of industry has been a well-known truth for a long time, people have realised these threats and raised environmental awareness only in the recent decades. The earth is home for not only today's living beings but also next generations. This reality gives a responsibility to every generation: saving the nature and leaving a livable environment to their children. With the environmental awareness raised in the world, today companies are aware of their responsibilities due to environmental pollution. As mentioned above, the environmental awareness of the society has been rising over the last decades and governments ask companies to apply some environmental standarts. Moreover, the consumers mostly prefer environmental-friendly brands. When companies join social responsibility projects they gain a good reputation over the consumer perception. These lead the companies to be more responsible for nature and use sustainable systems that will continue their processes without harming the environment. While they change themselves for environmental friendly processes and products, they affect their partners who are also the players in the supply chain. Environmental sustainable green supply chain management has emerged as an organizational philosophy to achieve corporate profit and market share objectives and has increased the ecological efficiency of these organizations and partners by reducing environmental risks and impacts. In this context, the effect of the mentioned concept on firm performance and competition strategies are investigated in this study. Green supply chain management could be seperated into two different parts. Internal green supply chain management is the first part. It is the green practises that companies apply on their operations. Using environmental friendly sources and equipment, recycling management, adjusting optimal production rate for efficiency are some model implementations of green supply chain management practices. At this point, the management support is one of the key factors for the succes on implementing green practices. Second part is external green supply chain management. In every supply chain there are some other players then the company itself. This means, for a sustainable and environmental friendly supply chain, they should have some environmental responsibilities, too. Companies need to work together to achieve better environmental results on their supply chain. It is very significant that they define common green goals and make an effort to achive these goals. Together they could organise trainings and workshops to create a better environmental awareness on their employees. Green performance is the companies' overall green results such as air pollution, solid waste amount, energy consumption rate. Better green performance means less harm to the nature and it is not the only advantage. By increasing green performance, companies also reduce green cost. Using the sources like water and energy efficiently, managing the recycling costs correctly could help them to save more money. In the marketplace companies must be competitive to survive. They should ensure complete customer satisfaction, improve their profit and brand perception. There are too many elements that affect competitiveness and having environmental responsibilities is one of them. As mentioned above, the environmental awareness has been becoming more substantial for the society in recent years. Due to this reason the companies need to be aware of their green responsibilities. In this way they could achive a competitive advantage which allows them to outperform their competitors in the market. After the literature review, these four factors (internal green supply chain implementations, external green supply chain implementations, green performance and firm competitiveness) are used for determining the research model. The items for the questionnaire are taken from two previous researches which use the same factors. With these items a new survey is created for this study and the items are translated into Turkish. The online survey form was sent to firms to fill. All firms that participated the survey are located in Turkey. Structural equation modelling is used for research model. The survey results that are collected from 268 different firms are used to investigate the relationships between the factors that are identified in the research model. The model proposes six different hypotheses. According to results; internal green supply chain management practices have positive impact on external green supply chain management. This means companies that have better green internal practices on their processes are more likely to achive common green goals with their suppliers. Secondly, both internal and external green supply chain practices have positive impact on green performance. Adopting an environmental friendly strategy within the firm helps them to improve green performance. Green strategies lead less waste and good recylcling, reduce cost and improve productivity. Furthermore, the green colloboration among the players in a supply chain provides better green performance and decreases total waste. Green supply chain management practices also have a positive impact on firm competitiveness. Both internal and external, these practices bring positive customer perception and help companies to promote their brand by participating environmental corporate social responsibility projects. The last hypothesis searches the firms' green performance's impact on firm competitiveness. When analyse results are scrutinized, it is seen when the green performance improves, the firms become more advantageous in the market. This study was carried out in the market in Turkey. There was no sector limit but most firms that participated to survey were from shipbuilding industry and automotive industry. The study could be enhanced by collecting the survey data from various industries. In this way, the comparison between different sectors could been carried out.
Benzer Tezler
- Yeşil tedarik zinciri yönetimi ve çevresel performans arasındaki ilişkide yeşil inovasyonun aracılık etkisi
Mediating effect of green innovation on the relationship between green supply chain management and environmental performance
TAYFUN BAŞKÖY
- Determining the importance of sustainable supply chain management and its contribution to competitive advantage of logistic firms
Sürdürülebilir tedarik zinciri yönetiminin önemi ve lojistik firmalarının rekabetçi avantajına katkısı
MEHRNAZ EKTESABY
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ
DOÇ. DR. JAFAR REZAEI
- Yeşil tedarik zinciri uygulamalarının işletme performansı üzerine etkisi: Kimya sektöründe görgül bir analiz
The impact of green supply chain applications on business performance: An empirical analysis in the chemical sector
ALİ HAYDAR GÜNDAY
- Analyze the green supply chain and firm performance: Evidence from manufacturing industry
Yeşil tedarik zinciri ve firma performansı analizi: Üretim endüstrisinden kanıt
ABDULLAH NADEEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İşletmeYaşar Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜCEL ÖZTÜRKOĞLU
- Yeşil tedarik zinciri yönetiminin sürdürülebilir firma performansı üzerindeki etkisi ve büyük veri analitiği yeteneğinin rolü
The impact of green supply chain management on sustainable firm performance and the role of big data analytics capability
SİNEM GÖK ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÇEMBERCİ