The change of public service provision in former villages/today's neighborhoods
Köyden mahalleye dönüştürülen yerleşmelerde kamusal hizmet sunumunun değişimi
- Tez No: 560507
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİYE AHU AKGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulmasi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapilmasina Dair 6360 Sayılı Kanun 2012'de yayımlanmış ve 2013 yılında revize edilerek yürürlüğe girmiştir. Yasa ile birlikte, 14 ilde büyükşehir belediyesi kurulması, büyükşehir olan illerde il özel idarelerin kaldırılması, belediye sınırlarının genişletilmesi, belediyelerin genel bütçeden aldıkları payların değiştirimesi ve büyükşehir olan illerdeki tüm köylerin tüzel kişiliğinin kaldırılarak birer mahalle ya da bir diğer deyişle kentin bir parçası olarak değerlendirilmesi gibi radikal değişiklikler yasayla birlikte yürürlüğe girmiştir. Kırsal nüfusun yarısından fazlasının bugünün büyükşehirlerinde yaşadıkları göz önünde bulundurulduğunda, çokça köylünün günlük hayatında önemli değişiklikler olduğunu söylemek mümkündür. Yasanın temel amaçları; yığılma ekonomisinin avantajlarını kullanarak kamusal hizmet sunumundaki etkinliği arttırmak ve büyükşehirlerde katılımı arttırmak olarak ilan edilmiştir. Buna karşın, kanuna tam olarak bu noktalarda önemli eleştiriler getirilmiştir. Kamu yönetimi, ekonomi, şehir planlama ve hukuk disiplinlerinden birçok farklı eleştiri yazında yer bulmuştur. Bu eleştiri ve literature olan katkılar bu çalışma kapsamında, genele dair değerlendirmeler ve kırsal alanlar özelinde değerlendirmeler olmak üzere iki başlık altında toplanmıştır. Literatür incelemesi sonucunda, kanun üzerine bir çok araştırma ve çalışma yapıldığı ancak kırsal alanlara olan etkinin konu edildiği çok az çalışma olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın birinci kısmında, çalışmanın amacı ve araştırma sorularına yer verilmiştir. Büyükşehir olan illerde bulunan ve köyden mahalleye dönüştürülen kırsal yerleşimlerdeki kamusal hizmet sunumunun değişimine 3 farklı araştırma sorusu çerçevesinde odaklanan çalışmanın veri toplama ve verileri değerlendirme sürecine bu bölümde değinilmiştir. Çalışmanın araştırma soruları, 6360 sayılı Kanun'un çeşitli yönetsel etkileri üzerine şekillendirilmiştir. İlk olarak, yasanın vaat ettiği üzere kamusal hizmeti arttırıp arttırmadığı sorugulanmıştır. İkinci olarak, yasa ile ile değişen yeni idari yapıda, eski köy yerleşimlerinin konumlarına göre kamusal hizmetlere erişim açısından avantajlı olup olmadıkları sorgulanmıştır. Üçüncü olarak ise, farklı zamanlarda büyükşehir ilan edilmiş illerde kamusal hizmete erişimin farklılaşıp farklılaşmadığı araştırma konusu edilmiştir. Çalışmanın ikinci kısmında, kamu hizmeti kavramı üzerine yapılan literatür araştırması sunulmuştur. Kamu hizmeti kavramı idare hukukunun temel çalışma alanı olmakla birlikte literatürde kavramın tanımlanamayışına çokça referans verilmiştir. Kavram üzerine yapılan tartışmalar hizmeti sunan kurum, hizmetin ücreti ve kamu yararı kavramı etrafında çeşitlenmektedir. Ortak bir tanımı bulunmamasına atıf yapılıyor olsa da, kavram kamu (ya da özel) kurumlar tarafından insanların temel ve çeşitlenen ihtiyaçlarını karşılamak üzere gerçekleştirilen eylemler olarak bahsedilmektedir. Ortak bir tanımı bulunmayan kavramı daha iyi anlayabilmek adınaxx literatürde prensipler olarak da anılan yardımcı kavramlar sunulmaktadır. Bunlar; eşitlik, devamlılık ve düzenlilik, adaptasyon, kamu yararı ve ücret kavramlarıdır. Ancak bu yardımcı kavramlar içerisinde, ana kavram da olduğu gibi tek bir tanımı olmayan diğer kavramlar da bulunmaktadır. Bu durum kamu hizmeti kavramını daha da zor tanımlanmasına yol açmaktadır. Kavramın tanımı ve prensiplerinden sonra, kamu hizmetinin özelleştirilmesi ve bu olguya getirilen olumlu ve olumsuz eleştiriler de yine çalışmanın ikinci kısmında sunulmaktadır. Bölümün sonunda ise, kamu hizmeti sunumunun kent ve kırda nasıl farklılaştığı ve hangi yönlerden ortaklaştığı tartışılmıştır. Çalışmanın üçüncü kısmında, 6360 Sayılı Kanun'un etkilerini tartışmadan önce, Türkiye'de belediyeleşmenin yasal tarihçesi sunulmuştur. Ardından 6360 Sayılı Kanun'un, geçmişten 2012 yılına kadar değişerek gelen sistemi hangi yönlerden değiştirdiğine dair açıklamalara yer verilmektedir. Bu açıklamalar sonrasında, ilgili kanuna ilişkin yapılan olumlu ve olumsuz değerlendirmeler yönetim yapısı ve kırsal yerleşimlere etkilerine göre gruplandırılarak iki başlık altında sunulmuştur. Çalışmanın dördüncü kısmında, araştırma konusu çerçevesinde gerçekleştirilen araştırma süreci, araştırma sahalarının seçimi, veri toplama, anketin oluşturulması ve uygulanması süreçleri detaylıca aktarılmıştır. Bu çalışma 6360 Sayılı Kanun'a getirilen eleştirilere dayanarak, köyden mahalleye dönüştürülen alanlarda kamusal hizmet sunumunun değişimine odaklanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda 3 farklı metropolde toplam 6 ilçe çalışma alanı olarak seçilmiş ve bu ilçelerdeki köyden mahalleye dönüştürülen alanlara odaklanılmıştır. Çalışma kapsamında zaman aralığı 2013 ve 2018 yılları arası olarak belirlenmiştir. Çalışmada kullanılacak veriler eskiden köy olan mahallelerin muhtarlarıyla yapılan anketler sonucunda elde edilmiştir. Ankette 2013 ve 2018 yılları için elektrik, tv yayını, cep telefonu altyapısı, internet altyapısı, çöp toplama, şebeke suyu, taşıt yolu, toplu taşıma, eğitim tesisleri, taşımalı eğitim hizmetleri, sağlık tesisleri, postane, banka ya da ATM, pazar alanı ve imar planı varlığı sorulmuştur. Anketlerin tamamlanması ve verilerin toplanmasının ardından, açıklayıcı istatistiksel yöntemlerin farklı zamanlar ve farklı çalışma alanlarını karşılaştırmak için kullanılmasına karar verilmiştir. Buna ek olarak, çalışma kapsamında kamu hizmeti literatürünü temel alan bir puanlama yöntemi geliştirilmiş ve bu yöntem daha detaylı sonuçlar almak üzere uygulanmıştır. Çalışmanın beşinci kısmında, toplanan veriler sonrasında betimleyici istatistiksel yöntemler ve çalışma kapsamında geliştirilen, kamu hizmeti prensiplerinin puanlaması yöntemlerinin sonuçları ve bu puanlama yönteminin nasıl kurulduğu sunulmuştur. Çalışmada kullanılan puanlama ve ağırlıklandırma yöntemleri ile 3 farklı karşılaştırmalı analiz yapılmıştır. Bunlar; çalışma alanları arasında karşılaştırma, kamu hizmetleri arasında karşılaştırma ve kamu hizmetini sunan kamu kuruluşlarını tipleri arasında yapılan karşılaştırmalardır. Çalışmanın son kısmında ise, yapılan analizler çalışma soruları çerçevesinde değerlendirilmiş hem mevcut durum hem de geleceğe dair öngörüler sunulmuştur. Çalışmanın sonuçları şu şekilde özetlenebilir; kısmi bir değişiklik olsa da genel olarak kamu hizmeti çeşitliliğinde bir artış tespit edilmiştir. Ancak çalışma alanındaki kamu hizmetleri eşitlik ve devamlılık ilkeleri çerçevesinde değerlendirildiğinde başarısız olarak tespit edilmiştir. Buna karşın, köyden mahalleye dönüşen yerleşimlerin sakinlerinin kamu hizmeti kalitesindeki değişimden memnun oldukları da tespit edilmiştir. Ek olarak, imar planı olan eski köy alanlarının sayısında bir artış olduğu da bir başka bulgudur. Bu gelişme 2 farklı bakış açısıyla okunabilir. Birincisi, kırsalxxi alanların doğal ve kültürel özellikleri kaybolma tehlikesiyle karşı karşıyadır. İkincisi ise eski köy alanlarının sakinlerinin daha fazla konut alanı ve imar planı talepleri de göz önünde bulundurulduğunda bu imar planı artışının yerleşim sakinlerinin taleplerine cevap verdiği de bulgular arasında yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
In 2012, Law Number 6360: The Establishment of Fourteen Metropolitan Municipalities and Twenty-seven Districts and Amendments at Certain Law and Decree Laws was enacted, revised in 2013. Many radical reforms were enforced by the law; establishment of 14 new metropolitan municipalities, abolishment of special provincial administrations, extension of municipal borders, changes of municipalities' fiscal transfer shares from general budget and lastly abolishment legal bodies of villages that are located in metropolitan provinces and considering them as a part of urban area. Considering that more than half of the rural population were living in today's metropolitan provinces, this reform has changed the daily life of many villagers. The main purposes of the law are announced as increasing efficiency of public service provision with the advantage of agglomeration economies and increasing participation in metropolitan provinces. On the contrary, the law is criticized as it would serve the opposite of its announced purposes. Literature on Law No. 6360 is reviewed. There are many critics in terms of public administrations, economy, urban planning and law. These contributions are classified into two categories as general evaluations and evaluations on rural areas in this study. We have found out that there are many research focus on the impacts of the law but studies are focus on impacts on rural areas are very few. This study focuses on these criticisms and examines the change of public service provision in former villages. To achieve this aim, we have selected 6 different districts in 3 different metropolitan provinces as case areas and focused on former villages in those cases. We have defined the time period of the change as between 2013 and 2018. The data is collected by questionnaire survey among neighborhood chiefs of case settlements. In the questionnaire, we asked participants for existence of public services which are; electricity, TV broadcasting, mobile phone network, internet network, waste collection, water supply system, roadway, public transportation, educational facilities, bussed education services, medical facilities, post office, bank or ATM, marketplace and development plans for the years of 2013 and 2018. In parallel with these, literature on the public service concept is reviewed. Public service concept is mainly the study area of administration law discipline. The concept is highly referred with its feature of indefinableness. Discussion on the topic differ by type of providers, price of the services and public interest concept. Even though there is no common definition, it is referred as actions by public (or private) institutions to meet the essential and diversified needs of citizens. Literature also points out the principles of the concept; equality, continuity and regularity, adaptation, public interest and price.xviii After the questionnaire survey was conducted and data was collected, we decided to use descriptive statistical methods to make comparison between different times and different case areas. In addition to this, we developed a scoring method based on public service literature to have more detailed results. Results of the study shows; there is an increasing trend with a low degree difference in total in terms of public service diversity. However, public service provision in case areas are not equal or continuous. In contrast with that, settlers of former villages are mostly satisfied with the change of public service quality. Additionally, the number of settlements with a development plan has increased between 2013 and 2018 among all case areas. This result can be read with two different perspectives. First, the natural and cultural aspects of rural are facing to fade away. Second, considering the demand of settlers for more housing area and development plan, this increasing trend answers the demands of settlers
Benzer Tezler
- 6360 sayılı kanunla birlikte köy tüzel kişiliğinin kaldırılmasıyla oluşan mahallelere verilen kamu hizmetlerinin değerlendirilmesi: Tekirdağ örneği
Evalati̇on of public servi̇ces provided in neighborhood after abolishment of vi̇llage public legal personality wi̇ht the adopti̇on of the law 6360: Case of Tekirdağ
FATMA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiBartın ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MESUT KAYAER
- Yönetsel etkinlik ve yerel demokrasi bağlamında 6360 sayılı Yasanın Mersin ili ölçeğinde uygulanabilirliği
Applicability of law no. 6360 on the scale of Mersin province in the context of administrative efficiency and local democracy
KAMİLE YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiMersin ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA DİK
- Türkiye belediyecilik uygulamasının gelişimi, hukuki yapılanması ve samsun örneği
The development of Turkey municipality administration,its legal structure and Samsun as an example of it
PINAR AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hukukİstanbul Aydın ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EYYUP GÜNAY İSBİR
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanması: Türkiye örneği
Implementation of judgments of the European Court of Human Rights: The Turkish example
MUAMMER ÖZ