A comparative study on the paratextual elements in the translations of Edgar Allan Poe's short story compilations
Edgar Allan Poe'nun kısa öykü çeviri derlemelerindeki yan-metinsel ögeler üzerine karşılaştırmalı bir çalışma
- Tez No: 564482
- Danışmanlar: PROF. DR. ASALET ERTEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Tüm insanlığın ortak değeri olan kültürel miras, yerel kazanımlar yoluyla elde edilir ve edebiyat kişilere onları paylaşmanın, bilgi alışverişinin, kısacası evrensel etkileşimin yollarını açar. Bu yüzden edebi metinler hem yazarın kendi dünyasında edindiği kişisel deneyimlerinden hem de okurun öznel yorumlama sürecinden oluşur. Başka bir deyişle, yorumlama ya da algılama öznel ve çok değişkenli olduğundan yazar ve okur aynı dili konuşuyor da olsa bir edebi metin her okunduğunda yeniden yazılarak zihinlerde var olur. Edebiyat çevirisi ise her zaman tarihsel fark barındırmasa bile dilsel, kültürel ve mekânsal uzaklıklar taşıyabilir ve bu durum anlamayı zorlaştıracağından kendine özgü güçlükler barındırır. Böylesi durumlarda çevirmen kaynak metnin birincil okuru olarak yan-metinsel çözümler bulabilir. Bu çalışmada 19. yüzyıl Amerikan yazınının çok bilinen şair ve kısa öykü yazarlarından Edgar Allan Poe'nun tüm öykülerinin piyasada var olan iki Türkçe seçkisi konu edinilmiştir. İki farklı çevirmen tarafından yapılan bu seçkiler yan-metinsel özellikleri bakımından ele alınmıştır. Öykülerdeki dipnot ve sonnot kullanımı önce nicelik bakımından karşılaştırılmış, sonra en çok farklılık gösteren beş tanesi seçilerek çevirmenin kararları, olası sebepleri ve sonuçlarına ışık tutulmaya çalışılmıştır. Çeviriler Gerard Genette'nin yan-metinsellik kavramı ile Lawrence Venuti'nin yerlileştirme-yabancılaştırma stratejileri kapsamında incelenmektedir. Bu inceleme sonucunda erek metinlerde bulunan yan metinlerde yalnızca yayınevlerinin varlığına değil, çevirmenin sesine ve kimliğine de rastlanabildiği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
As a common value belonging to humanity, cultural heritage is obtained by local attainments and literature paves the way for individuals to share them, to exchange information, in brief, to interact universally. Therefore, literary texts are formed by both authors' personal experiences in their own worlds and readers' interpretation. Because interpretation or hermeneutics is subjective and multivariate, a literary text is rewritten each time it is read by different readers although authors and readers are of the same culture and language. Literary translation, on the other hand, may bear linguistic, cultural and spatial differences if not temporal. This might bring distinctive challenges since these differences make comprehension troublesome. In such cases translators as the primary reader of the source text can come up with paratextual solutions. In this study, the two Turkish translations of the collected short fiction of Edgar Allan Poe, one of the well-known poets and short story writers of American literature, are examined comparatively in terms of the paratextual elements, especially annotations used by their two different translators. Stories with the highest number of notes are evaluated to shed light on the translator's decisions and the possible reasons or results of them. Translations are evaluated within the context of Lawrence Venuti's foreignization and domestication strategies and Gerard Genette's paratext concept. It is thought to have come across not only the presence of publishing houses but also the translator's voice and identity in the paratextual elements of the target texts.
Benzer Tezler
- A comparative analysis of paratextual elements in the complete translations of Gulliver's travels
Gulliver'in Seyahatleri'nin tam metin çevirilerindeki metin dışı unsurların karşılaştırmalı analizi
ESRA DUYGU ÖZDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ERSÖZLÜ
- Translation under ideology and manipulation: The book series 'Turks in The Eyes of the West'
İdeoloji ve manipülasyon ışığında çeviri: 'Batının Gözüyle Türkler serisi'
MERVE OZAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATALAY GÜNDÜZ
- Dışmetinlerin kurmacaya etkisi: Bir Muâdele-i Sevda
The effect of paratexts on fiction: Bir Muâdele-i Sevda [An equation of love]
İBRAHİM ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ZEYNEP SEVİNER
- From discourse to practice: Rethinking 'translation' (terceme) and related practices of text production in the late Ottoman literary tradition
Söylemden uygulamaya: Geç-dönem Osmanlı edebiyatı geleneğinde tercüme ve onunla ilişkili metin üretme uygulamalarını yeniden düşünmek
CEMAL DEMİRCİOĞLU
Doktora
İngilizce
2005
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİHA PAKER
- Yazınsal çeviride çevirmenin sesi: Huckleberry Finn'in maceraları üzerinden bir vaka analizi
Translator's voice in literary translation: a case study on different translations of the adventures of Huckleberry Finn
HALİSE GÜLMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJDET NEYDİM